Αριθμός 279/2020
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
– Εμπορικές μισθώσεις. Η από την ανώνυμη εταιρία μίσθωση ακινήτου για την άσκηση της δραστηριότητάς είναι εμπορική. Καταγγελία από τον μισθωτή. Αποζημίωση. Παραβίαση κανόνα εμπορικού δικαίου. Αναιρείται η προσβαλλόμενη απόφαση.
– Από τη διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 στοιχ. α’ του ΠΔ 34/1995 “Κωδικοποίηση των διατάξεων νόμων περί εμπορικών μισθώσεων”, που ορίζει ότι στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται οι μισθώσεις ακινήτων, οι οποίες συνάπτονται για επιχείρηση σ’ αυτά εμπορικών πράξεων, συνάγεται, ως εκ της γενικότητας αυτής, ότι στη ρύθμιση του άνω νόμου και με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων του άρθρου 4 αυτού, υπάγονται, πλην άλλων, όλες οι μισθώσεις ακινήτων τα οποία χρησιμοποιούνται κατά ρητή ή σιωπηρή συμφωνία των συμβαλλομένων για επιχείρηση σ’ αυτά εμπορικών εν γένει πράξεων και δη είτε αντικειμενικώς, εκ του νόμου, εμπορικών, είτε υποκειμενικώς εμπορικών, λόγω της ιδιότητας εκείνου που τις ενεργεί ως εμπόρου, σύμφωνα με το τεκμήριο του άρθρου 8 παρ. 2 του από 2/14.5.1835 ΒΔ/τος “περί της αρμοδιότητος των εμποροδικείων”. Επίσης στη ρύθμιση των εμπορικών μισθώσεων υπάγονται κατά το άρθρο 1 παρ. 1 περ. δ’ του ίδιου προεδρικού δ/τος και οι μισθώσεις ακινήτων που χρησιμοποιούνται ως εντελώς απαραίτητοι βοηθητικοί χώροι άλλων ακινήτων, στα οποία ασκούνται οι δραστηριότητες που προβλέπονται από το παρόν άρθρο. Η ανώνυμη εταιρία κατά τη διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 2190/1920 είναι εμπορική, ακόμη και αν ο σκοπός αυτής δεν είναι εμπορική επιχείρηση. Επομένως η μίσθωση ακινήτου που συνάπτει για την άσκηση σ’ αυτό της δραστηριότητάς της είναι εμπορική και υπάγεται στη διάταξη του ΠΔ 34/1995. Είναι δε χωρίς σημασία για το χαρακτήρα της άνω μίσθωσης αν στο μίσθιο που χρησιμοποιεί η ανώνυμη εταιρία ολοκληρώνονται οι πράξεις που αποτελούν το αντικείμενο της δραστηριότητάς της ή τελείται σ’ αυτό ένα μέρος τους (AΠ 749/2014, AΠ 1204/2004). Από το συνδυασμό εξάλλου των αυτών ως άνω διατάξεων συνάγεται επίσης ότι, η από την ανώνυμη εταιρία μίσθωση ακινήτου προς χρήση χώρου που κρίνεται εντελώς αναγκαίος για την από μέρους της σε άλλο ακίνητο άσκηση των, προς εκπλήρωση του καταστατικού σκοπού της, πράξεων, οι οποίες είτε εξ αντικειμένου, είτε εξ υποκειμένου έχουν εμπορικό χαρακτήρα, υπάγεται στην προβλεπόμενη από το Προεδρικό Διάταγμα 34/1995 ρύθμιση των εμπορικών μισθώσεων.
– Κατά τη διάταξη του άρθρου 43 του ΠΔ/τος 34/1995, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 17 του Ν. 3853/2010, που άρχισε να ισχύει από 17-6-2010 (ΦΕΚ Α’/90/17-6-2010), στις συμβάσεις που ρυθμίζονται από αυτό “Ο μισθωτής μπορεί μετά την πάροδο ενός (1) έτους από την έναρξη της σύμβασης να καταγγείλει τη μίσθωση. Η καταγγελία γίνεται εγγράφως, τα δε τα αποτελέσματά της επέρχονται μετά την πάροδο τριών (3) μηνών από τη γνωστοποίησή της. Στην περίπτωση αυτή ο μισθωτής οφείλει στον εκμισθωτή, ως αποζημίωση, ποσό ίσο με ένα (1) μηνιαίο μίσθωμα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί κατά το χρόνο καταγγελίας της μίσθωσης”. Το δικαίωμα καταγγελίας της εμπορικής μίσθωσης σύμφωνα με το άρθρο 43 του ΠΔ 34/1995 (ΦΕΚ 30 Α’) έχει ο μισθωτής, ακόμη κι αν έχει παραιτηθεί από αυτό σύμφωνα με το άρθρο 45 του ΠΔ 34/1995.
– Από τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ προκύπτει, ότι ο λόγος αναίρεσης για ευθεία παράβαση ουσιαστικού κανόνα δικαίου ιδρύεται, αν αυτός δεν εφαρμοστεί, ενώ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις της εφαρμογής του, ή αν εφαρμοστεί, ενώ δεν έπρεπε, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, αντίστοιχα δε, όταν στην ελάσσονα πρόταση του νομικού συλλογισμού δεν εκτίθενται καθόλου τα πραγματικά περιστατικά ή όταν τα εκτιθέμενα δεν καλύπτουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται με βάση το πραγματικό κανόνα δικαίου για την επέλευση της έννομης συνέπειας, που απαγγέλθηκε ή την άρνησή της. Στην περίπτωση, που το δικαστήριο έκρινε κατ’ ουσίαν την υπόθεση, η παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου κρίνεται ενόψει των πραγματικών περιστατικών, που ανελέγκτως δέχτηκε ότι αποδείχθηκαν το δικαστήριο της ουσίας και της υπαγωγής αυτών στο νόμο, και ιδρύεται ο λόγος αυτός αναίρεσης, αν οι πραγματικές παραδοχές της απόφασης καθιστούν φανερή την παραβίαση (ΟλΑΠ 9/2013, ΑΠ 367/2018).