Οδηγίες, σε αυστηρό τόνο προς τους Εισαγγελείς της χώρας οι οποίοι έχουν χειριστεί υποθέσεις που φτάνουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, απευθύνει με γνωμοδότηση του ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Δημήτρης Παπαγεωργίου.
Ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός ορμώμενος από τις δυσμενείς για την Ελλάδα αποφάσεις του δικαστηρίου του Στρασβούργου, και διαπιστώνοντας ότι οι αρμόδιοι εισαγγελικοί λειτουργοί δεν συμμορφώθηκαν στις κατ’ επανάληψη γενικές οδηγίες του Αρείου Πάγου, επανέρχεται ζητώντας καλύτερη συνεργασία και ενδελεχής ενημέρωση των στοιχείων προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, με στόχο να συμβάλουν στην αποφυγή συναφών παραβιάσεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) στο μέλλον. Μάλιστα απευθυνόμενος στους προϊσταμένους των εισαγγελιών τους προτρέπει αυστηρά να μην παρεκκλίνουν των καθηκόντων τους λέγοντας τους ότι είναι «ανεπίτρεπτο να θεωρείται ως «πάρεργο» το εν λόγω καθήκον».
ADVERTISEMENT
«Όταν το ΕΔΔΑ αποφαίνεται επί προσφυγής κατά της Ελλάδας, για την ακριβή διατύπωση των παρατηρήσεων εκ μέρους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) και την αποτελεσματική προβολή των ισχυρισμών της Χώρας επί της συγκεκριμένης υποθέσεως, θεωρούμε ότι ιδιαίτερη σημασία έχει και η συμβολή των εμπλακέντων στα κρίσιμα (δικονομικά) γεγονότα εισαγγελικών λειτουργών» σημειώνει ο Δημήτρης Παπαγεωργίου.
Μάλιστα ο αντεισαγγελέας ΑΠ διευκρινίζει ότι σε περίπτωση μετάθεσης του εισαγγελέα που είχε χειριστεί την εκάστοτε υπόθεση, την διεκπεραίωση αναλαμβάνει «ο Διευθύνων την (αρμόδια) Εισαγγελία, αδιαφόρως της μη προσωπικής εμπλοκής του στην υπόθεση, έχει υποχρέωση να συγκεντρώσει τα κρίσιμα έγγραφα στοιχεία που τηρούνται στο αρχείο της Υπηρεσίας, να τα βασανίσει επιμελώς και βάσει αυτών να συντάξει την αναλυτική έκθεση των πραγματικών περιστατικών και των δικονομικών ενεργειών και να διατυπώσει τις απόψεις του. Είναι ανεπίτρεπτο να θεωρήσει ως «πάρεργο» το εν λόγω καθήκον και να αρκεσθεί στην απλή διαβίβαση προς το ΝΣΚ κάποιων αντιγράφων δικογραφίας χωρίς να συντάξει την έκθεση που ζητείται».
Ακολουθεί ολόκληρη η εγκύκλιος Παπαγεωργίου:
Προς
Τους κ.κ. Εισαγγελείς Εφετών της Χώρας
και δι’ αυτών προς
τους κ.κ. Εισαγγελείς Πρωτοδικών της περιφερείας τους
ΘΕΜΑ: Προσφυγές κατά της Ελλάδας ενώπιον του ΕΔΔΑ σε υποθέσεις με εμπλεκόμενους εισαγγελικούς λειτουργούς – Γενικές Οδηγίες για τον τρόπο ενημέρωσης του ΝΣΚ από τους Εισαγγελείς της Χώρας
Κατά τη διάρκεια του δικαστικού έτους 2019-2020, με αφορμή κάποιες δυσμενείς για την Ελλάδα αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), σας απευθύναμε κατ’ επανάληψη Γενικές Οδηγίες (Εγκ.ΕισΑΠ υπ’ αριθμ. 10/2019, 1/2020, 6/2020, 9/2020 και 12/2020), ασκώντας την ανατεθείσα σε μας από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου σχετική αρμοδιότητα στο πλαίσιο των άρθρων 19 §§ 1 στοιχ.γ, 2 και 24 § 5 στοιχ.α του ΚΟΔΚΔΛ, με στόχο να συμβάλουμε στην αποφυγή συναφών παραβιάσεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) στο μέλλον. Είναι εμφανές ότι κριτήριο για την επιλογή των αποφάσεων του ΕΔΔΑ, που παρείχαν κάθε φορά αφορμή για δική μας παρέμβαση, ήταν η εμπλοκή εισαγγελέων και η ύπαρξη εισαγγελικών χειρισμών στις υποθέσεις που οδηγήθηκαν με σχετικές προσφυγές ενώπιον του Δικαστηρίου, το οποίο διαπίστωσε παραβιάσεις διατάξεων της ΕΣΔΑ (άρθρων 2, 3, 4, 5). Η ενασχόληση με το παραπάνω «αντικείμενο» και η συνολικότερη εκτίμηση του γεγονότος της ύπαρξης καταδικαστικών για τη Χώρα αποφάσεων του ΕΔΔΑ μάς κατευθύνει σήμερα στη διατύπωση των ακόλουθων σκέψεων και επισημάνσεων, που συνεπάγονται αντίστοιχες γενικές οδηγίες.
Όταν το ΕΔΔΑ αποφαίνεται επί προσφυγής κατά της Ελλάδας, για την ακριβή διατύπωση των παρατηρήσεων εκ μέρους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) και την αποτελεσματική προβολή των ισχυρισμών της Χώρας επί της συγκεκριμένης υποθέσεως, θεωρούμε ότι ιδιαίτερη σημασία έχει και η συμβολή των εμπλακέντων στα κρίσιμα (δικονομικά) γεγονότα εισαγγελικών λειτουργών. Το ΝΣΚ πάντοτε ζητεί από την αρμόδια Εισαγγελία (Πρωτοδικών ή Εφετών) αναλυτική έκθεση πραγματικών περιστατικών, τις απόψεις και τα κρίσιμα στοιχεία που αφορούν συγκεκριμένα ερωτήματα επί της υποθέσεως, σχετικά με τα οποία συντάσσονται οι «παρατηρήσεις» που υποβάλλονται στο ΕΔΔΑ από την καθ’ ης η προσφυγή χώρα μας. Συμβαίνει, όμως, συχνά, λόγω της παρελεύσεως ικανού χρόνου, να έχει μεταβληθεί η στελέχωση της αρμόδιας Εισαγγελίας και οι κρίσιμοι εισαγγελικοί χειρισμοί της υποθέσεως να έχουν γίνει από εισαγγελέα που έχει, στο μεταξύ, μετατεθεί ή προαχθεί και υπηρετεί αλλού. Στην περίπτωση αυτή, επιβάλλεται η εξής αντιμετώπιση: 1. Ο Διευθύνων την (αρμόδια) Εισαγγελία, αδιαφόρως της μη προσωπικής εμπλοκής του στην υπόθεση, έχει υποχρέωση να συγκεντρώσει τα κρίσιμα έγγραφα στοιχεία που τηρούνται στο αρχείο της Υπηρεσίας, να τα βασανίσει επιμελώς και βάσει αυτών να συντάξει την αναλυτική έκθεση των πραγματικών περιστατικών και των δικονομικών ενεργειών και να διατυπώσει τις απόψεις του. Είναι ανεπίτρεπτο να θεωρήσει ως «πάρεργο» το εν λόγω καθήκον και να αρκεσθεί στην απλή διαβίβαση προς το ΝΣΚ κάποιων αντιγράφων δικογραφίας χωρίς να συντάξει την έκθεση που ζητείται. 2. Ο ίδιος εισαγγελικός λειτουργός, όταν η υπόθεση εμφανίζει κάποιες δυσχέρειες ή στα στοιχεία του αρχείου υπάρχουν κενά και δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση των εκτιμήσεών του, πρέπει να σπεύσει να επικοινωνήσει με τον χειρισθέντα την υπόθεση συνάδελφο του, οπουδήποτε εκείνος υπηρετεί, και να ζητήσει και τη δική του αρωγή στη σύνταξη της αναλυτικής έκθεσης. Είναι αυτονόητο ότι ο τελευταίος οφείλει να προσφέρει τη συμβολή του, αφού έχει προσωπική-βιωματική γνώση των πραγματικών περιστατικών και των δικονομικών χειρισμών στους οποίους ο ίδιος προέβη.
Εφόσον πραγματοποιείται τέτοια προεργασία και εξασφαλίζεται η κατά τον προαναφερόμενο τρόπο καλύτερη ενημέρωση του (εκ του ΝΣΚ) εκπροσώπου της Χώρας, θεωρούμε ότι καθίσταται εφικτός ο αποτελεσματικότερος χειρισμός της υποθέσεως ενώπιον του ΕΔΔΑ και, περαιτέρω, αυξάνονται οι πιθανότητες σχηματισμού δικανικής πεποιθήσεως του Δικαστηρίου, ευμενούς για την Ελλάδα.
Οι κ.κ. Διευθύνοντες τις Εισαγγελίες Εφετών της Χώρας, εκτός από την κοινοποίηση της παρούσας στους εισαγγελικούς λειτουργούς της περιφερείας τους, παρακαλούνται να ασκούν τη δέουσα εποπτεία για την τήρησή της.
Ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου
Δημήτριος Παπαγεωργίου.
