Σύμφωνα με τη νέα εγκύκλιο 85218/10-08-2020 του ΓΕΜΗ σχετικά με την μεταβατική διάταξη της παρ.3 του άρθρου 116 του ν.4635/2019 για τους Αστικούς Συνεταιρισμούς κάθε είδους (όπως παραγωγικοί, καταναλωτικοί, προμηθευτικοί, πιστωτικοί, μεταφορικοί, τουριστικοί και Ενεργειακές Κοινότητες), γίνονται γνωστά τα ακόλουθα:
1. ΑΡΜΟΔΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΡΗΣΗΣ ΜΗΤΡΩΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ
Α. Σύμφωνα με την ε’ της παρ. 1 του άρθρου 86 του ν.. 4635/2019 «ο Αστικός Συνεταιρισμός του ν. 1667/1986 (στον οποίο περιλαμβάνονται ο αλληλασφαλιστικός, ο πιστωτικός και ο οικοδομικός συνεταιρισμός)» ανήκει στους υποχρεωτικά εγγραφόμενους στο Γ.Ε.ΜΗ.
Β. Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 116 του ν.4635/2019: «Όπου γίνεται αναφορά στην αρμοδιότητα των Ειρηνοδικών σχετικά με την καταχώριση ή μη των καταστατικών των Αστικών Συνεταιρισμών, καταργείται και στο εξής αρμόδια είναι η Υ.Γ.Ε.ΜΗ. στην οποία ανήκει ο υπόχρεος».
Από τις ανωτέρω διατάξεις, πέραν της υποχρεωτικότητας της εγγραφής των Συνεταιρισμών στο ΓΕΜΗ, προκύπτει ότι με την έναρξη ισχύος του ν. 4635/2019 η αρμοδιότητα των Ειρηνοδικών για την έκδοση πράξης καταχώρισης ή μη των καταστατικών των Αστικών Συνεταιρισμών (όλων των κατηγοριών) μεταφέρθηκε στις αρμόδιες Υπηρεσίες ΓΕΜΗ, οι οποίες πλέον είναι αποκλειστικά αρμόδιες για οποιαδήποτε πράξη αφορά στους Συνεταιρισμούς. Συνεπώς, εκφεύγει της αρμοδιότητας των Ειρηνοδικείων η παραλαβή αιτήσεων καταχώρισης για τους Αστικούς Συνεταιρισμούς και η έκδοση των σχετικών πράξεων.
2. ΣΥΣΤΑΣΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ
Η σύσταση του Συνεταιρισμού πραγματοποιείται σύμφωνα με τις παρ. 3 και 6 του άρθρου 1 του ν. 1667/1986.
Δεδομένων των προαναφερθέντων τροποποιήσεων που επήλθαν ως προς την αρμόδια Υπηρεσία, οι Υ.Γ.Ε.ΜΗ. είναι πλέον αποκλειστικά αρμόδιες για τη σύσταση Συνεταιρισμού και οι διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούν είναι οι εξής:
1. έλεγχος νομιμότητας του καταστατικού, ο οποίος καταλαμβάνει:
α) τα απαραίτητα στοιχεία του καταστατικού όπως αυτά προσδιορίζονται στις παρ.4 και 5 του ν.1667/1986 και όταν πρόκειται για Ενεργειακή Κοινότητα του ν.4513/2018 των σχετικών στοιχείων του καταστατικού, όπως αυτά προσδιορίζονται στο άρθρο 5 του νόμου αυτού.
β) την ύπαρξη τυχόν αντίθετων διατάξεων αναγκαστικού δικαίου και
γ) την ύπαρξη αντίθετων διατάξεων με τα χρηστά ήθη.
2. έκδοση ανακοίνωσης σύστασης και καταχώρισης αυτής στο ΓΕΜΗ με συνημμένο το σχετικό καταστατικό της εταιρείας. Διευκρινίζεται ότι δεν απαιτείται έκδοση σχετικής απόφασης.
Σημειώνεται δε, ότι η ίδια διαδικασία ακολουθείται και στις περιπτώσεις τροποποίησης του καταστατικού του Συνεταιρισμού.
3. ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
Στο άρθρο 2 του ν. 4601/2019 ορίζεται ότι σε διαδικασία εταιρικού μετασχηματισμού, μπορεί να υποβληθούν ή να μετάσχουν μεταξύ άλλων και οι Αστικοί Συνεταιρισμοί. Σχετικά με το επιτρεπτό και τη διαδικασία του μετασχηματισμού στον οποίο συμμετέχει ένας συνεταιρισμός ισχύουν αποκλειστικά οι διατάξεις του ν. 4601/2019. Στον συγκεκριμένο νόμο, πέραν των γενικών διατάξεων, προβλέπονται και ειδικότερες διατάξεις που αφορούν αποκλειστικά στους Συνεταιρισμούς (άρθρα: 47-52, 97-102 και 135-138), οι οποίες σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, καθώς υπερισχύουν των γενικών διατάξεων.
4. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
Η Ενεργειακή Κοινότητα (Εν. Κοιν.) είναι αστικός συνεταιρισμός ειδικού σκοπού και πέραν των διατάξεων του ν. 4513/2018 (Α’ 9), συμπληρωματικά διέπεται από τις διατάξεις του ν.1667/1986. Συνεπώς, οι Υπηρεσίες ΓΕΜΗ, προκειμένου να κάνουν σύσταση, μεταβολή, διαγραφή ή οποιαδήποτε άλλη πράξη που αφορά σε Εν. Κοιν., θα πρέπει να μελετούν προσεκτικά τη σχετική νομοθεσία, ώστε να εξακριβώνουν αν υπάρχουν ειδικές διατάξεις ή έχουν ισχύ οι γενικές διατάξεις του ν. 1667/1986. Συγκεκριμένα στο ν. 4513/2018 αναφέρονται τα εξής:
α. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 4513/2018: «Η Ενεργειακή Κοινότητα (Εν.Κοιν.) είναι αστικός συνεταιρισμός αποκλειστικού σκοπού με στόχο την προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, όπως ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4430/2016 (Α 205), και της καινοτομίας στον ενεργειακό τομέα, την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας και την προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας, την παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση, διανομή και προμήθεια ενέργειας, την ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας και ασφάλειας σε νησιωτικούς δήμους, καθώς και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στην τελική χρήση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, μέσω της δραστηριοποίησης στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), της Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.), της ορθολογικής χρήσης ενέργειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας, των βιώσιμων μεταφορών, της διαχείρισης της ζήτησης και της παραγωγής, διανομής και προμήθειας ενέργειας.
2. Για όσα θέματα δεν ορίζονται ειδικότερα στον παρόντα, οι Ε.Κοιν. διέπονται συμπληρωματικά από τις διατάξεις του ν. 1667/1986 (Α 196).»
Β. Σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 4513/2018: «Για τη σύσταση της Ε.Κοιν. τηρείται η διαδικασία ίδρυσης ενός αστικού συνεταιρισμού. Το καταστατικό πρέπει να υπογράφεται από τα μέλη σύμφωνα με το άρθρο 2.
2. Για τη σύσταση της Ε.Κοιν. προσκομίζονται στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο τα εξής δικαιολογητικά:
α) το καταστατικό της Ε.Κοιν., το οποίο αποτυπώνει την τήρηση των προϋποθέσεων του άρθρου 2 και έχει το ελάχιστο περιεχόμενο του άρθρου 5,
β) συμβολαιογραφικά έγγραφα ή δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) για τα φυσικά πρόσωπα – μέλη που να αποδεικνύουν την πλήρη ή ψιλή κυριότητα ή επικαρπία σε ακίνητο εντός της Περιφέρειας της έδρας της Ε.Κοιν. ή τα πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης των φυσικών προσώπων – μελών τους που είναι δημότες δήμου της Περιφέρειας, εντός της οποίας βρίσκεται η έδρα της Ε.Κοιν.,
γ) τα καταστατικά των νομικών προσώπων- μελών της Ε.Κοιν..
3. Η Ε.Κοιν. αποκτά νομική προσωπικότητα με την καταχώρηση του καταστατικού της στο Μητρώο Ε.Κοιν. του Γ.Ε.ΜΗ. του ν. 3419/2005 (Α 267), το οποίο συνιστάται με το άρθρο 8. Δεν απαιτείται καταχώρηση στο μητρώο συνεταιρισμών του Ειρηνοδικείου της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1667/1986, ούτε οι κοινοποιήσεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 6 του ίδιου άρθρου.»
Παρακαλούνται όλες οι Υ.Γ.Ε.ΜΗ. για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή του νέου νομικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία των Αστικών Συνεταιρισμών κάθε είδους.
