Του Γ. Αγγέλη
Αφού κατακάθησε … η σκόνη της συμφωνίας για το Ταμείο Ανάκαμψης, οι χώρες της Ευρώπης με τις μεγαλύτερες ανάγκες ετοιμάζονται να στραφούν στον ESM για “δάνεια-γέφυρα”, μέχρι να συγκροτηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης και να ξεκινήσουν οι εκταμιεύσεις στην καλύτερη περίπτωση από τα μέσα του 2021.
Πρώτη στην λίστα για τα “δάνεια-γέφυρα” εμφανίζεται η Ιταλία, καθώς οι δημοσιονομικές “τρύπες” από την κρίση και την πανδημία είναι αδύνατο να καλυφθούν πλέον με καθαρό δανεισμό από τις αγορές.
Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του Capital.gr, οι πρώτες “αναγνωριστικές” επαφές σε τεχνικό επίπεδο, έχουν ήδη αρχίσει μεταξύ του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών και των υπηρεσιών του ESM.
Προετοιμαστικά της σχετικής διαδικασίας και για να διευκολύνει τις ζυμώσεις στο εσωτερικό της Κυβέρνησης και της Βουλής, η ιταλική Γερουσία σε πρόσφατη Έκθεσή της συνιστά στην κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει “κάθε διαθέσιμο” μέσο χρηματοδότησης… Οι δημοσιονομικές ανάγκες της Ιταλίας είναι αυτή την στιγμή τεράστιες και αν χρειαζόταν να τις καλύψει μόνο μέσα από τις αγορές οι συνέπειες θα ήταν “εφιαλτικές” τόσο για την ίδια όσο και για την Ευρωζώνη συνολικά.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η Κυβέρνηση Κόντε σιωπηρά διολισθαίνει προς την διατύπωση αιτήματος που θα φτάσει περίπου τα 37 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους από τον ESM.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται από πλευράς υπηρεσιακών παραγόντων του ESM, είναι θέμα χρόνου να ακολουθήσει τόσο η Ισπανία και η Πορτογαλία οσο και άλλες χώρες όπως η Ελλάδα, καθώς “ο δανεισμός αυτός επειδή ακριβώς αφορά την κάλυψη δαπανών ‘αντι-covid-19’, δεν συνδέεται με δεσμεύσεις (MOU) και εκταμιεύεται άμεσα με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους, όσον αφορά τόσο τις προμήθειες όσο και το σχεδόν μηδενικό επιτόκιο…”.
Η μέχρι στιγμής “αποστροφή” των χωρών για δανεισμό από τον ESM είχε να κάνει με το ότι πολιτικά ήταν συνδεδεμένος με “μνημονιακού” τύπου δεσμεύσεις (περίπτωση Ελλάδας) και αυτό αποτελούσε αρνητική προϋπόθεση στο εσωτερικό πολιτικό περιβάλλον κάθε χώρας.
Από την πλευρά του ESM, όμως, διευκρινίζεται ότι στο κομμάτι του δανεισμού που αφορά τις “αντι-covid 19” δαπάνες ο δανεισμός γίνεται χωρίς προϋποθέσεις, αλλά δεν ξεπερνά το 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας, που για την Ελλάδα αγγίζει ένα ποσό της τάξης των 3,7-3,8 δισ. ευρώ μόλις. Για μεγάλες οικονομίες όμως, όπως π.χ. η ιταλική, ξεπερνά τα 35-37 δισ. ευρώ και αποτελεί μεγάλη στήριξη χωρίς τις επιβαρύνσεις των αποδόσεων που διαμορφώνουν οι αγορές.
Παράγοντας του ESM στον οποίο απευθύνθηκε το Capital.gr, διευκρίνισε επίσης ότι από πλευράς ESM η επέκταση του δανεισμού στις χώρες μέλη, στο πλαίσιο του πακέτου του Eurogroup, είναι εξαιρετικά σημαντική καθώς διευρύνει τη δράση του και ανανεώνει την “αναγκαιότητά” του στην Ευρωζώνη πολύ πέραν του χρέους της Ελλάδας που αποτελεί μέχρι σήμερα τον μεγαλύτερο “πελάτη” του…
Στην Αθήνα, στο υπουργείο Οικονομικών, επιτελικά στελέχη αναφέρουν ότι η Ελλάδα θα προσφύγει στον ESM για τα 3,7-3,8 δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι δεν τα χρειάζεται, καθώς οι όροι δανεισμού είναι εξαιρετικά ευνοϊκοί.
Αυτό, όμως, θα γίνει “μόνο εφόσον έχουν προηγηθεί άλλες χώρες, ώστε να αποφευχθεί κάθε επιβάρυνση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο η Ελλάδα θα συνεχίσει να υλοποιεί το δανειακό της πρόγραμμα στις αγορές…”.
