Στην ημερήσια ατζέντα από το προσεχές φθινόπωρο επιδιώκουν να επαναφέρουν οι τράπεζες τους πλειστηριασμούς ακινήτων, οι οποίοι έχουν «παγώσει» λόγω COVID-19.
Η επανεκκίνηση των πλειστηριασμών θεωρείται καθοριστική ενόψει των τιτλοποιήσεων που έχουν σχεδιαστεί και οι οποίες προϋποθέτουν ένα σαφές ρυθμιστικό περιβάλλον για την προσέλκυση επενδυτών που θα κληθούν να αγοράσουν μεγάλα πακέτα κόκκινων δανείων. Τους προσεχείς μήνες είναι προγραμματισμένες τρεις τιτλοποιήσεις συνολικού ύψους περίπου 25 δισ. ευρώ (από Alpha Bank, Τράπεζα Πειραιώς και Εθνική Τράπεζα) και η ομαλοποίηση στο καθεστώς των πλειστηριασμών θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στην επενδυτική αγορά. Για τον λόγο αυτό η σταδιακή αποκατάσταση των ρευστοποιήσεων τίθεται επιτακτικά από τα funds που καλούνται να επενδύσουν σε δάνεια με υποθήκες ακίνητα, αλλά και τους servicers που διαχειρίζονται αυτά τα δάνεια. Η δυνατότητά τους να προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς, όταν η οικονομική κρίση εκτονωθεί, επηρεάζει άλλωστε τις τιμές βάσει των οποίων θα γίνουν οι επικείμενες τιτλοποιήσεις και τυχόν παράταση του «παγώματος» θα οδηγήσει σε χαμηλές αποτιμήσεις των χαρτοφυλακίων που οδηγούνται προς πώληση.
Οι πλειστηριασμοί ακινήτων έχουν ανασταλεί από τον Μάρτιο εξαιτίας της πανδημίας, που οδήγησε όχι μόνο στο «πάγωμα» των ρευστοποιήσεων αλλά και σε αναστολή δόσεων για στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια. Το μορατόριουμ στις πληρωμές δανείων έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα για οφειλές που προσεγγίζουν τα 20 δισ. ευρώ και, για ένα σημαντικό τμήμα αυτών των δανείων, το «πάγωμα» έχει επεκταθεί έως και τα τέλη του 2020. Σύμφωνα με στοιχεία από τις τράπεζες, ένα σημαντικό μέρος των δανείων –υπολογίζεται μεταξύ 70%-80%– για το οποίο είχε εφαρμοστεί 3μηνο μορατόριουμ, δηλαδή η αναστολή καταβολής δόσεων έληξε στα τέλη Ιουνίου, αποπληρώνεται πλέον κανονικά, εξέλιξη που προκαλεί σχετική αισιοδοξία σε σχέση με το μέγεθος των νέων κόκκινων δανείων που θα αφήσει πίσω της η κρίση.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τα δάνεια που έχουν υποθήκη πρώτη κατοικία, είτε αυτά είναι επιχειρηματικά είτε στεγαστικά, το υπουργείο Οικονομικών δίνει τη δυνατότητα ρύθμισης με 9μηνη επιδότηση από το κράτος μέσω από το πρόγραμμα «Γέφυρα» που τέθηκε σε εφαρμογή στις αρχές Αυγούστου.
Η προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων λήγει στα τέλη Σεπτεμβρίου, παρέχοντας ένα ασφαλές πλαίσιο για την αποπληρωμή αυτών των δανείων με την κρατική στήριξη κατά το κρίσιμο διάστημα των προσεχών εννέα μηνών. Οπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, τα εργαλεία που έχουν τεθεί σε εφαρμογή για τη ρύθμιση τόσο των νέων όσο και των παλαιών κόκκινων δανείων θα πρέπει να συμπληρωθούν με την επανεκκίνηση των πλειστηριασμών από τα τέλη Σεπτεμβρίου και μετά. «Οποιοι δεν θα έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους έως τότε θα είναι ουσιαστικά στρατηγικοί κακοπληρωτές και η ρευστοποίηση της ακίνητης περιουσίας τους θα αποτελεί μονόδρομο στην προσπάθεια να αποκαλυφθούν και να πειθαναγκαστούν σε συμβιβασμό με την τράπεζα ή τα funds», επισημαίνουν χαρακτηριστικά στελέχη που εμπλέκονται στη διαδικασία. Να σημειωθεί ότι στο πρόγραμμα «Γέφυρα» έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα περίπου 30.000 οφειλέτες, αλλά με βάση τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών οι δικαιούχοι μπορούν να φτάσουν έως και τις 330.000.
Το θέμα των πλειστηριασμών θεωρείται καθοριστικό ενόψει και της δημιουργίας του φορέα που θα μπορεί να αγοράζει την πρώτη κατοικία όσων οφειλετών αδυνατούν να αποπληρώσουν το δάνειό τους. Για τα ακίνητα αυτά θα εφαρμοστεί το μοντέλο της εκμίσθωσής τους στα νοικοκυριά που έχασαν την κυριότητά τους και, σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών, τα ακίνητα θα αποκτώνται μέσω πλειστηριασμού και στη συνέχεια θα μπορούν να εκμισθώνονται σε ευάλωτα νοικοκυριά έναντι χαμηλού μισθώματος.