ΑΡΙΘΜΟΣ 56/2020
ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
– Διεθνής πώληση ναυτιλιακών καυσίμων. Ορθή και αιτιολογημένη η απόρριψη, αφού και στο δεύτερο βαθμό προκύπτει ότι η εναγόμενη δεν είχε τις ιδιότητες υπό τις οποίες ενήχθη. Η έλλειψη της παθητικής νομιμοποίησης, όταν αποδειχθεί, αρκεί για την απόρριψη της αγωγής κατ’ ουσίαν. Ορθώς απερρίφθη η επικουρικώς σωρευθείσα βάση από τον αδικαιολόγητο πλουτισμό, αφού η ενάγουσα δεν είχε επικαλεστεί ανατροπή των αποτελεσμάτων της πώλησης ή ακυρότητά της.
– Κατά το άρθρο 361 ΑΚ η σύμβαση αποτελεί νόμιμη αιτία περιουσιακής μετακίνησης και, εφόσον αυτή είναι ισχυρή, κάθε συμβαλλόμενος μπορεί να απαιτήσει τα από αυτή δικαιώματά του (ΑΠ 836/2017). Επομένως, στην περίπτωση έγκυρης σύμβασης δεν μπορεί να ασκηθεί η αγωγή του αδικαιολόγητου πλουτισμού του άρθρου 904 του ιδίου Κώδικα, επειδή αυτή είναι επιβοηθητικής φύσεως και χορηγείται μόνον όταν ελλείπουν οι προϋποθέσεις της αγωγής από τη σύμβαση (ή την αδικοπραξία), εκτός αν θεμελιώνεται σε πραγματικά περιστατικά διαφορετικά ή πρόσθετα από εκείνα στα οποία στηρίζεται η αγωγή από τη σύμβαση (ή την αδικοπραξία) και εφόσον ασκείται υπό την ενδοδιαδικαστική αίρεση της απορρίψεως της κυρίας βάσεως της αγωγής. Αν η αξίωση από τον αδικαιολόγητο πλουτισμό σωρεύεται, επομένως, κατά δικονομική επικουρικότητα (άρθρο 219 ΚΠολΔ), στο αγωγικό δικόγραφο πρέπει να γίνει επίκληση της ακυρότητας ή της ανατροπής των αποτελεσμάτων της σύμβασης, διότι η επικουρική βάση θα εξετασθεί μόνον εάν η συμβατική αξίωση απορριφθεί λόγω ακυρότητας της σύμβασης ή ανατροπής των αποτελεσμάτων της (ΟλΑΠ 23/2003, ΑΠ 422/2018, ΑΠ 1682/2014, ΑΠ 390/2011). Ειδικότερα δε, προκειμένου περί έγκυρης και ισχυρής συμβάσεως πωλήσεως, η προς καταβολή του τιμήματος αυτής αξίωση του πωλητή, εφόσον αυτός έχει αγωγή από τη σύμβαση (άρθρα 513 επομ. ΑΚ) δεν έχει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισμού, εκτός εάν στηρίζεται σε διάφορα, σε σχέση με τη σύμβαση, πραγματικά περιστατικά, ασκούμενη δε κατά δικονομική επικουρικότητα, πρέπει να περιέχει επίκληση της ακυρότητας της συμβάσεως ή της ανατροπής των αποτελεσμάτων αυτής.
– Για την κατ’ ουσίαν απόρριψη της συμβατικής βάσης της ένδικης αγωγής αρκούσε μόνη η διαπίστωση ότι η εναγόμενη δεν είχε κατά τον κρίσιμο χρόνο την ιδιότητα της πλοιοκτήτριας του πλοίου που εφοδιάστηκε με τα καύσιμα που η ενάγουσα πώλησε, δεδομένου ότι αποδείχθηκε η έλλειψη παθητικής νομιμοποίησης της εναγόμενης, η οποία, ενόψει του ότι δεν είχε την ιδιότητα υπό την οποία ενήχθη, δεν νομιμοποιούταν παθητικά στην καταβολή του τιμήματος της πωλήσεως.
