Την απόφαση να «παγώσουν» τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας έως τα τέλη του τρέχοντος έτους έλαβαν τράπεζες και servicers, θέτοντας, ωστόσο, κριτήρια, τόσο ως προς τους δικαιούχους, όσο και ως προς τη διαδικασία αυτή καθεαυτή.
Πιο αναλυτικά, λίγα 24ωρα πριν ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλήσει στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), αναλύοντας μία σειρά από μέτρα, που προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση, προκειμένου να στηρίξει την οικονομία, οι εκπρόσωποι του χρηματοπιστωτικού συστήματος εξέδωσαν ανακοίνωση, βάσει της οποίας αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί της κύριας κατοικίας των οφειλετών, για διάστημα έως τα τέλη του 2020.
Ο χρονικός ορίζοντας μόνο τυχαίος δεν είναι, αφού από αρχές του επόμενου έτους θα ισχύσει ο νέος Πτωχευτικός Νόμος, στον οποίο παρέχεται, μεταξύ άλλων, μία δεύτερη ευκαιρία στους «κόκκινους» δανειολήπτες να… καθαρίσουν από τα χρέη τους, επιλέγοντας την οδό είτε της ρύθμισης είτε της πτώχευσης.
Καθώς μέχρι τα τέλη του μήνα ψηφίζεται ο νέος νόμος για τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους που θα ισχύσει από 1ης/1/2021 και παράλληλα λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου η περίοδος υποβολής αιτήσεων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για το πρόγραμμα «Γέφυρα», ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, άφησε χθες ανοιχτό το ενδεχόμενο παράτασης του προγράμματος με το οποίο επιδοτούνται για εννέα μήνες οι δόσεις δανείων με υποθήκη την κύρια κατοικία πολιτών που πλήττονται από την κρίση του κορωνοϊού.
Στο πλαίσιο αυτό και ενόσω ήδη «τρέχει» το πρόγραμμα «Γέφυρα», με την ανταπόκριση από πλευράς των οφειλετών να είναι θερμή – οι αιτήσεις έχουν ξεπεράσει τις 65.000 έως σήμερα, με κυβερνητικά στελέχη να εκτιμούν πως μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου ο αριθμός τους θα «αγγίξει τις 200.000 – τράπεζες και servicers αποφάσισαν να προχωρήσουν σε «πάγωμα» των πλειστηριασμών για τους ευάλωτους, ήτοι, όσους πληρούν σωρευτικά τα εξής κριτήρια:
1. Εισοδηματικά κριτήρια
Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού.
Στη μονογονεϊκή οικογένεια ορίζεται επιπλέον προσαύξηση 3.500 ευρώ για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού.
Στο νοικοκυριό με απροστάτευτο/α τέκνο/α ορίζεται επιπλέον προσαύξηση 3.500 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Παρατίθενται, ενδεικτικά, οι ακόλουθες περιπτώσεις:
2. Περιουσιακά κριτήρια
α. Ακίνητη περιουσία:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τις διατάξεις του ν. 4223/2013 (Α’ 287) και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
β. Κινητή περιουσία:
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κτλ, όπως προκύπτουν από την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα όρια του κατωτέρω πίνακα για κάθε τύπο νοικοκυριού, μέχρι και το ποσό των 21.000 ευρώ.
Συγκεκριμένα:
Πώς θα επιτυγχάνεται το «πάγωμα»
Όπως προκύπτει από τη σχετική ανακοίνωση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), οι τράπεζες θα εξετάσουν αιτήματα αναστολής πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020, από δανειολήπτες, που ανήκουν στην κατηγορία των οικονομικά ευάλωτων.
«Προϋπόθεση της αναστολής του πλειστηριασμού θα είναι η υποβολή σχετικού αιτήματος από τον δανειολήπτη, μαζί με δήλωση για την αποδοχή άρσης του τραπεζικού απορρήτου του, ώστε να διαπιστωθεί ότι ανήκει στην κατηγορία του ευάλωτου», τονίζεται χαρακτηριστικά.
Η μέριμνα για την προστασία της πρώτης κατοικίας επεκτείνεται από την κυβέρνηση σε συμφωνία με τις τράπεζες και στο μεσοδιάστημα μέχρι την έναρξη εφαρμογής του Κώδικα Ρύθμισης Οφειλών και Παροχής 2ης Ευκαιρίας που θα ψηφιστεί από τη Βουλή μέχρι τα τέλη του μήνα και θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε χθες ότι δεν θα γίνει κανένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας μέχρι το τέλος του 2020, ενώ και η Ελληνική Ένωση Τραπεζών ανακοίνωσε ότι οι τράπεζες θα δέχονται αιτήματα αναστολής πλειστηριασμών από ευάλωτα νοικοκυριά, για το ίδιο διάστημα.
Η προστασία της πρώτης κατοικίας θα παραμείνει προτεραιότητα για την κυβέρνηση και μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, με τον πρωθυπουργό να διαβεβαιώνει κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία έξωση και με τη λειτουργία του φορέα που θα συσταθεί για την απόκτηση των ακινήτων όσων αδύναμων οφειλετών θα πτωχεύσουν.
“Πρέπει να εξηγηθεί πώς θα λειτουργήσει ο νέος φορέας ο οποίος θα πάρει στην κυριότητά του ακίνητα πρώτης κατοικίας. Δεν θα γίνει καμία έξωση, θα το ξαναπώ, δεν θα γίνει καμία έξωση. Αυτός είναι ο σκοπός αυτής της παρέμβασης και δίνεται η δυνατότητα ο άνθρωπος που μπορεί για κάποιο διάστημα να χάσει την κυριότητα του σπιτιού του να το επαναποκτήσει, αλλά θα μείνει στο σπίτι του. Και πρέπει να αντιμετωπίσουμε στην Ελλάδα φαινόμενα όπως έχουμε δει σε άλλες χώρες όπου άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους, την πρώτη τους κατοικία, και βρέθηκαν σε πάρα πολύ δύσκολες καταστάσεις. Είναι κάτι που δεν θέλουμε και δεν θα γίνει”, τόνισε ο πρωθυπουργός.
Η λέξη “πλειστηριασμός”, πάντως, παύει να αποτελεί ταμπού.
“Γίνονται πλειστηριασμοί; Βεβαίως και γίνονται. Αρκεί να μην αφορούν την πρώτη κατοικία. Πρέπει κάποιος επιχειρηματίας ο οποίος έχει, να δώσω ένα παράδειγμα, “φεσώσει” την τράπεζα, έχει βγάλει τα χρήματα στο εξωτερικό, έχει αφήσει απλήρωτους εργαζόμενους, να βγει το εξοχικό του σε ένα ακριβό νησί σε πλειστηριασμό; Βεβαίως και πρέπει. Γιατί έτσι πρέπει να λειτουργεί η τραπεζική αγορά”, δήλωσε ο πρωθυπουργός, θέτοντας το ζήτημα των πλειστηριασμών στη βάση του ρεαλισμού και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Το επόμενο βήμα της κυβέρνησης θα είναι η εξειδίκευση της λειτουργίας του φορέα που προβλέπει ο Κώδικας Ρύθμισης Οφειλών και Παροχής 2ης Ευκαιρίας, με ΚΥΑ που θα δημοσιευτεί μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Αμέσως μετά θα προκηρυχθεί ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός για την επιλογή του επενδυτή που θα αναλάβει να συστήσει και να “τρέξει” τον φορέα, έτσι ώστε αυτός να μπορεί να λειτουργήσει από το νέο έτος.