Eως τις 30 Σεπτεμβρίου παραμένει ανοιχτό το «παράθυρο ευκαιρίας» για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που πλήττονται από την κρίση, ώστε να ενταχθούν σε καθεστώς αναστολής δόσεων των δανείων τους. Η προθεσμία ισχύει για νέες υπαγωγές, δηλαδή για όσα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δεν έχουν ακόμη κάνει χρήση του μορατόριουμ πληρωμών που εφαρμόζουν οι τράπεζες ήδη από τον περασμένο Απρίλιο. Προϋπόθεση για να λάβουν αναστολή στην υποχρέωση καταβολής δόσεων είναι να έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση που προκαλεί η πανδημία.
Σύμφωνα με στοιχεία της «Κ», σε αναστολή έχουν ήδη ενταχθεί μέχρι σήμερα 380.000 δάνεια συνολικής αξίας 25 δισ. ευρώ, από τα οποία το 50% περίπου είναι στεγαστικά δάνεια, δάνεια πολύ μικρών επιχειρήσεων και καταναλωτικά δάνεια, ενώ τα υπόλοιπα είναι δάνεια μεγάλων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τις προβλέψεις των τραπεζών, τα μορατόριουμ πληρωμών ενδέχεται, μετά και τα νέα έκτακτα μέτρα, να φτάσουν ακόμη και τα 30 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το ένα τέταρτο περίπου των ενήμερων δανείων του τραπεζικού συστήματος, που με βάση τα στοιχεία του α΄ εξαμήνου του έτους διαμορφώθηκαν στην Ελλάδα σε 120 δισ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι για τα νοικοκυριά η αναστολή αφορά το σύνολο της δόσης του δανείου τους με κεφαλαιοποίηση της οφειλής, ενώ για τις επιχειρήσεις προβλέπεται η αναστολή του δανείου όσον αφορά το κεφάλαιο και η πληρωμή μόνο τόκων για όλο το διάστημα που ισχύει το μορατόριουμ. Να διευκρινιστεί ότι η διευκόλυνση, δηλαδή η αναστολή της πληρωμής, μπορεί να επεκτείνεται ακόμη και μετά το 2020, ειδικά για κρίσιμους κλάδους της οικονομίας, όπως είναι αυτός του τουρισμού, που χαρακτηρίζεται ούτως ή άλλως από έντονη εποχικότητα.
Ο περιορισμός της 30ής Σεπτεμβρίου αφορά τη δυνατότητα των τραπεζών να εντάξουν οφειλέτες που μέχρι σήμερα δεν έχουν λάβει αναστολή και η καταληκτική ημερομηνία έχει τεθεί από τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές και συγκεκριμένα από την European Banking Authority που έχει την ευθύνη για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Παρά το γεγονός ότι το μέγεθος της ύφεσης προεξοφλεί την ανάγκη για περαιτέρω στήριξη της οικονομίας και η συζήτηση για τυχόν παράταση του μέτρου των αναστολών έχει ανοίξει, οι τράπεζες αναμένεται να σπεύσουν να αξιοποιήσουν αυτή τη δυνατότητα και σχεδιάζουν τα πλάνα τους ενόψει της εκπνοής αυτής της προθεσμίας.
Στη βάση αυτή, τα επιτελεία όλων των τραπεζών μελετούν τις εναλλακτικές επιλογές για την τύχη αυτών των δανείων μετά τη λήξη του καθολικού μορατόριουμ και σαφές στίγμα των προθέσεων των τραπεζών έδωσε την εβδομάδα που μας πέρασε ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Παύλος Μυλωνάς, μιλώντας στο πλαίσιο του συνεδρίου του Economist.
«Ψαλίδι» στη δόση
Οπως δήλωσε ο κ. Μυλωνάς, «το τέλος της αναστολής πληρωμών μπορεί να οδηγήσει τον δανειολήπτη σε αδιέξοδο όταν ξαφνικά η δόση του δανείου του επανέλθει από μηδέν στο πλήρες ποσό της – κάτι που για κάποιους δανειολήπτες μπορεί να αποδειχθεί δυσβάστακτο». Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι τράπεζες εξετάζουν τη σταδιακή επάνοδο αυτών των δανείων, με μείωση των δόσεων, π.χ. στο 50% ή 60% για το πρώτο τρίμηνο μετά την κρίση, ποσοστό που θα αυξάνεται σταδιακά ανά τρίμηνο, π.χ. στο 70% το β΄ τρίμηνο και στο 90% στη συνέχεια, έτσι ώστε οι οφειλέτες να επανέλθουν στο αρχικό καθεστώς έπειτα από μια εύλογη μεταβατική περίοδο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι οριστικές αποφάσεις για τυχόν επέκταση των αναστολών αναμένονται από την ΕΒΑ ίσως και την προσεχή εβδομάδα, ενώ τα όποια μέτρα αποφασιστούν για τη σταδιακή μετάβαση αυτών των δανείων σε καθεστώς πλήρους αποπληρωμής θα πρέπει προηγουμένως να συμφωνηθούν με τις εποπτικές αρχές. Να σημειωθεί ότι η σύμφωνη γνώμη των αρχών είναι απαρέγκλιτη προϋπόθεση προκειμένου αυτά τα δάνεια να μην χαρακτηριστούν μη εξυπηρετούμενα και να μην υποχρεωθούν οι τράπεζες σε πρόσθετες προβλέψεις, κάτι που θα αποτελούσε πλήγμα στα κεφάλαιά τους.
Αντίστοιχα, τη σύμφωνη γνώμη των εποπτικών αρχών απαιτούν και οι διευκολύνσεις που θα εφαρμόσουν οι τράπεζες για τη σταδιακή επάνοδο των δανείων που έχουν τεθεί σε αναστολή στο καθεστώς που ίσχυε πριν από την κρίση, καθώς ανοιχτό παραμένει ακόμη το ζήτημα των νέων κόκκινων δανείων που θα αφήσει πίσω της η πανδημία.
Πρώτη κατοικία
Ανοιχτή έως τις 30 Σεπτεμβρίου θα παραμείνει και η πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους για την υποβολή αιτήσεων από όσους οφειλέτες θέλουν να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία τους, λαμβάνοντας παράλληλα κρατική επιδότηση για τη δόση του δανείου τους. Μέχρι την Παρασκευή είχαν υποβληθεί 90.000 αιτήσεις, ενώ σύμφωνα με τον σχεδιασμό της κυβέρνησης στο πρόγραμμα «Γέφυρα» μπορούν να ενταχθούν 300.000 δανειολήπτες. Αν και ο αριθμός των αιτήσεων υπολείπεται ακόμη κατά πολύ του στόχου που έχουν θέσει τόσο οι τράπεζες όσο και το υπουργείο Οικονομικών, τα στοιχεία δείχνουν ότι τις τελευταίες μέρες η αύξηση των αιτήσεων είναι γεωμετρική. Η επέκταση του προγράμματος αν και δεν έχει αποκλειστεί από την κυβέρνηση, θα πρέπει να συμφωνηθεί με τους θεσμούς και σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, ένα τυχόν νέο πρόγραμμα θα έχει άλλα χαρακτηριστικά σε σχέση με αυτό που «τρέχει» σήμερα και το οποίο καλύπτει τόσο τους συνεπείς έως το ξέσπασμα της κρίσης δανειολήπτες, όσο και αυτούς που ήταν ασυνεπείς.
https://www.kathimerini.gr/economy/561084805/se-anastoli-to-25-ton-enimeron-daneion/
