Σημαντικό εταίρο και παίκτη – κλειδί χαρακτήρισε την Κύπρο η πρέσβειρα των ΗΠΑ στο νησί, Τζούντιθ Γκάρμπερ, με την οποία ενισχύεται, όπως είπε, η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας στην Nοτιοανατολική Μεσόγειο.
Με αφορμή την μερική άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ προς την Κυπριακή Δημοκρατία, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στο νησί, Τζούντιθ Γκάρμπερ, παραχώρησε συνέντευξη τύπου στην οποία ανέφερε ότι η απόφαση των ΗΠΑ δεν συνδέεται με τις πρόσφατες εξελίξεις στην ν/α Μεσόγειο, ούτε στρέφεται κατά της Τουρκίας, η οποία ενημερώθηκε -όπως σημείωσε- για την απόφαση των ΗΠΑ το βράδυ της Τρίτης (01/09).
Σε ερώτηση του ΑΠΕ–ΜΠΕ αν υπάρχει αλλαγή στους ενεργειακούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ στην Κύπρο, μετά και τις πρόσφατες επαφές του Προέδρου Αναστασιάδη με τις εταιρείες Chevron και Noble, η κα Γκάρμπερ τόνισε: «Υπήρξε όντως μια μικρή καθυστέρηση λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Αλλά είμαστε χαρούμενοι και περήφανοι για την παρουσία της Exxon Mobil και της Chevron στην περιοχή. Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται τους υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της».
Σε δεύτερη ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, σχετικά με το ενδεχόμενο παρουσίας αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, η κα Γκάρμπερ ανέφερε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία, γεγονός το οποίο εντάσσεται σε γενικότερο πλαίσιο διμερών σχέσεων και όχι ως μέρος των τελευταίων εξελίξεων στην περιοχή.
Χαρακτήρισε αποσταθεροποιητικό τον ρόλο της Ρωσίας στην περιοχή, τόσο μέσω των προσφυγικών ροών από την Συρία στην Κύπρο, όσο και γενικότερα. Να επισημάνουμε ότι για να προχωρήσουν οι ΗΠΑ στην μερική άρση του εμπάργκο ζήτησαν από την Κύπρο να σταματήσει να δέχεται ακόμη και να “δένουν” ρωσικά πλοία στην Κύπρο.
Τι πραγματικά σημαίνει η μερική άρση για το εμπάργκο όπλων στην Κύπρο από τις ΗΠΑ;
Ο Γιάννης Ιωάννου διεθνολόγος και συνιδρυτής του Geopolitical Cyprus γράφει στον ΠΟΛΙΤΗ:
Τον περασμένο Δεκέμβριο η κυπριακή κυβέρνηση τόνισε πως επανεξετάζεται η άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση, κυρίως επικοινωνιακά, στην εν λόγω προοπτική και την αναβάθμιση των κυπροαμερικανικών σχέσεων κατ’ επέκταση. Επί της ουσίας όμως η αμερικανική απόφαση για άρση του εμπάργκο όπλων εδράζεται στα λεγόμενα μη-φονικά όπλα (non-lethal weapons) για διάρκεια ενός έτους (συνήθης πρακτική) -αποκλείοντας ουσιαστικά την Κυπριακή Δημοκρατία, και την Εθνική Φρουρά, από την επιλογή απόκτησης (αγοράς) εξελιγμένων οπλικών συστημάτων ή sophisticated small arms (πχ σουίτες ατομικού οπλισμού). Τα λεγόμενα non-lethal weapons (πχ τα όπλα που χρησιμοποιούνται για αντιμετώπιση διαδηλώσεων, ακινητοποίηση για σκοπούς αστυνόμευσης, παρελκόμενα θωράκισης όπως τα βαλλιστικά κράνη και οι προσωπικές εξαρτήσεις, διάφορα ηλεκτρονικά συστήματα, κοκ) παρέχουν μεν την δυνατότητα πρόσβασης στην αμερικανική αγορά δεν αποτελούν όμως μια ουσιαστική γεωπολιτική αναβάθμιση της Κύπρου εκ μέρους των ΗΠΑ -δεδομένης της ισχύουσας κατάστασης αναφορικά με τις δυνατότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας (χώρα της ΕΕ, εκτός ΝΑΤΟ) να αποκτήσει φονικά και μη φονικά όπλα, της πανσπερμίας υλικών στην Εθνική Φρουρά (όπλα συμβατά με το ΝΑΤΟ και μη συμβατά με αυτό) και της εν γένει δημόσιας συζήτησης για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών δυνατοτήτων της χώρας.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως οι ΗΠΑ παρέχουν προς αγορά ή παραχωρούν στα πλαίσια στρατιωτικής βοήθειας, επίσημα ή ανεπίσημα, φονικά όπλα σε χώρες όπως το Ιράκ, ο Λίβανος ή η Αίγυπτος αλλά και σε μη κρατικούς δρώντες όπως οι Κούρδοι της Συρίας ή, την περίοδο 2012-2015, οι οργανώσεις της συριακής ένοπλης (σουνιτικής) αντιπολίτευσης στον πόλεμο της Συρίας. Υπό αυτό το βάρος ας δούμε, συνεπώς, με ρεαλισμό, και με θετικό πνεύμα, την αμερικανική απόφαση κι ας αναλογιστούμε -δεδομένης και της αντίδρασης της Τουρκίας στην εν λόγω απόφαση- πως δεν πρέπει να υπερβάλλουμε ως προς τις πραγματικές διαστάσεις της αναβάθμισης των κυπροαμερικανικών σχέσεων -που σε κάθε περίπτωση είναι τεράστιας σημασίας και μια προοπτική προς όφελος της ΚΔ αλλά και που απαιτεί περισσότερα, κι ουσιαστικότερα, βήματα.
*Ο Γιάννης Ιωάννου είναι διεθνολόγος. Είναι συνιδρυτής του Geopolitical Cyprus.
