Της Νένας Μαλλιάρα
Αύξηση του δανεισμού τους από το Ευρωσύστημα κατά περίπου 30 δισ. ευρώ έχουν πραγματοποιήσει οι ελληνικές τράπεζες στο πρώτο εξάμηνο του έτους, εκμεταλλευόμενες τα διευκολυντικά μέτρα παροχής ρευστότητας της ΕΚΤ με στόχο τη στήριξη της πραγματικής Οικονομίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας του Covid-19.
Η έκθεση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στον δανεισμό του Ευρωσυστήματος ανήλθε σε 37,4 δισ. ευρώ από 7,65 δισ. ευρώ στο τέλος του 2019, δίνοντάς τους, έτσι ευχέρεια να χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες ρευστότητας των επιχειρήσεων που πλήττονται από την πανδημική κρίση. Μέσω των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της κυβέρνησης, οι τράπεζες αναμένεται να δώσουν νέα δάνεια στις επιχειρήσεις, ύψους περίπου 9 δισ. ευρώ, μέχρι τα τέλη του έτους.
Σημειώνεται ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Παύλος Μυλωνάς, μιλώντας προχθές στο συνέδριο του Economist εκτίμησε ότι οι επιχειρήσεις θα παρουσιάσουν έλλειμμα ρευστότητας, ύψους 30 δισ. ευρώ.
Η προοπτική χρηματοδότησης του ελλείμματος αυτού “καθρεφτίζεται” στην αύξηση του δανεισμού των τεσσάρων συστημικών τραπεζών με ευνοϊκούς όρους από το Ευρωσύστημα. Στη διάρκεια του 2019 οι τράπεζες μείωσαν σημαντικά τον δανεισμό τους από το Ευρωσύστημα, καθώς η Τράπεζα Πειραιώς αποπλήρωσε στην ΕΚΤ 2,85 δισ. ευρώ. Στο πρώτο μισό του 2020 η ΕΚΤ προχώρησε σε μέτρα στήριξης του δανεισμού από το τραπεζικό σύστημα προς όσους επηρεάστηκαν από τις επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης, ιδίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Τα μέτρα αυτά περιελάμβαναν τη μείωση των επιτοκίων που έφτασαν στο -1% και την αύξηση της επιδότησης στο 50% των επιλέξιμων δανείων. Και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες επωφελήθηκαν από τα μέτρα αυτά, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την απότομη αύξηση του δανεισμού τους από το Ευρωσύστημα, αλλά με σημαντική, όμως, μείωση του κόστους χρηματοδότησής τους.
Σύμφωνα με στοιχεία που περιλαμβάνονται στην πρόσφατη έκθεση της Εθνικής Χρηματιστηριακής για τις τράπεζες (NBG Securities, Greek Banking Sector, Greek Banks vs Covid-19):
– Για τη Eurobank, ο δανεισμός από το Ευρωσύστημα διαμορφώθηκε σε 1,9 δισ. ευρώ στα τέλη Δεκεμβρίου 2019, σημειώνοντας αύξηση 400 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Το α΄ εξάμηνο του 2020, η Τράπεζα έκανε χρήση των διευκολύνσεων της ΕΚΤ και αύξησε τον δανεισμό της από το Ευρωσύστημα στα 8 δισ. ευρώ.
– Η εξάρτηση της Εθνικής Τράπεζας από τον δανεισμό του Ευρωσυστήματος παρέμεινε αμετάβλητη στα 2,3 δισ. ευρώ στη διάρκεια του 2019. Η Τράπεζα αποφάσισε να κάνει πλήρη χρήση των διευκολύνσεων του προγράμματος TLTRO της ΕΚΤ, αυξάνοντας έτσι τη χρηματοδότησή της από την ΕΚΤ στα 10,5 δις. ευρώ στο τέλος του β΄ τριμήνου 2020.
– Και ο δανεισμός της Alpha Bank από το Ευρωσύστημα παρέμεινε σταθερός το 2019, στα 3,1 δισ. ευρώ ενώ αυξήθηκε στα 11,9 δισ. ευρώ στο τέλος του β΄ τριμήνου 2020, σημειώνοντας αύξηση 8,8 δισ. ευρώ από την αρχή του έτους.
– Η Τράπεζα Πειραιώς αποπλήρωσε δανεισμό στην ΕΚΤ, ύψους 2,85 δις. ευρώ το 2019, μειώνοντας την εξάρτησή της από το Ευρωσύστημα σε μόλις 350 εκατ. ευρώ. Στο α΄ εξάμηνο του 2020, η απόφαση της Τράπεζας να επωφεληθεί του χαμηλότερου κόστους χρηματοδότησης από το Ευρωσύστημα και να “γυρίσει” θέσεις της σε reposστη διατραπεζική αγορά στο πρόγραμμα TLTRO της ΕΚΤ, είχε ως αποτέλεσμα ο δανεισμός της από το Ευρωσύστημα να φτάσει στα 7 δισ. ευρώ. Η χρηματοδότηση της Τράπεζας από repos στη διατραπεζική αγορά μειώθηκε στα 100 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση του δανεισμού από το Ευρωσύστημα επέφερε γενικά για τις τράπεζες μείωση του δανεισμού μέσω διατραπεζικών repos, καθώς αυτές σταμάτησαν να κάνουν reposμε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιούν ως ενέχυρα για τον δανεισμό από την ΕΚΤ. Επιπρόσθετα, το κόστος των διατραπεζικών repos αυξήθηκε προσωρινά καθώς η πανδημική κρίση αύξησε τα πιστωτικά περιθώρια. Παρ΄όλα αυτά, τα repos παραμένουν μία σημαντική πηγή χρηματοδότησης με τη χρήση καλυμμένων ομολόγων και άλλων κυβερνητικών ομολόγων της ευρωζώνης που χρησιμοποιούνται ως ενέχυρα από τις τράπεζες.
