Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Τριπλή “ανάσα” όχι μόνο στους ασφαλισμένους, αλλά και στην οικονομία, στο συνταξιοδοτικό και στον κρατικό Προϋπολογισμό, αναμένεται να δώσει το νέο επικουρικό ταμείο το οποίο σχεδιάζει η κυβέρνηση να ψηφίσει στις αρχές του 2021, προκειμένου να ισχύσει το αργότερο την 1η Ιανουαρίου του 2022 ή το νωρίτερo μετά την ψήφιση του νέου πλαισίου.
Και αυτό γιατί, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, το νέο Ταμείο αφενός θα οδηγήσει σε υψηλότερες συντάξεις και αφετέρου θα φέρει επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, δημιουργώντας αυξημένα έσοδα όχι μόνο για τις επιχειρήσεις, αλλά και για το κράτος και τους δημόσιους ασφαλιστικούς φορείς, οδηγώντας μακροπρόθεσμα σε μείωση των ελλειμμάτων αλλά και του ύψους του χρέους του Δημοσίου.
Με άλλα λόγια, το νέο κεφαλαιοποιητικό-επικουρικό ταμείο, σύμφωνα με τις προθέσεις της κυβέρνησης, θα έφερνε όχι μόνο μακροπρόθεσμο όφελος για τους ασφαλισμένους του, αλλά και άμεσο όφελος για όλη την οικονομία και την κοινωνία.
Πώς θα λειτουργήσει
Πιο αναλυτικά, το νέο Ταμείο θα λειτουργήσει με βάση το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, αλλά θα είναι υπό κρατικό έλεγχο και θα αποτελεί μέρος της κοινωνικής ασφάλισης, αν και δεν έχει ακόμη αποφασιστεί αν θα είναι κλάδος του e-ΕΦΚΑ ή ένα εντελώς αυτόνομο Ταμείο. Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, οι εισφορές (6% επί των μικτών αποδοχών για τους μισθωτούς) κάθε ασφαλισμένου θα αποταμιεύονται σε έναν “ατομικό κουμπαρά”.
Οι αποταμιεύσεις των “κουμπαράδων” αυτών, οι οποίοι θα γεμίσουν από τους νέους ασφαλισμένους (π.χ. όσους πρώτα ασφαλιστούν υποχρεωτικά από 1η Ιανουαρίου 2022 ή από τους παλιούς εθελοντικά), θα επενδύονται, με επιλογή του ίδιου του ασφαλισμένου, σε χαρτοφυλάκια διαβαθμισμένου επενδυτικού κινδύνου (χαμηλό, μεσαίο, υψηλό).
Το χαρτοφυλάκιο, όμως, θα μπορεί να αλλάζει με βάση και την ηλικία των ασφαλισμένων (υψηλότερο επενδυτικό ρίσκο για τους νεότερους, χαμηλότερο για τους μεγαλύτερους σε ηλικία). Αρμόδια στελέχη αναφέρουν πως το Ταμείο δεν θα μπορεί να προβαίνει σε απότομες μεταβολές των επενδύσεων, δηλαδή να πουλά ή να αγοράζει τίτλους ανάλογα με τη χρηματοοικονομική συγκυρία. Με άλλα λόγια, δεν θα μπορεί να πουλά μαζικά τίτλους σε περίπτωση αρνητικής συγκυρίας, αλλά ούτε και να αγοράζει μαζικά σε περίπτωση θετικής συγκυρίας.
Επίσης μελετάται (εφόσον είναι αυτόνομο από τον e-ΕΦΚΑ) να έχει διοίκηση με σταθερή θητεία, η οποία δεν θα επηρεάζεται από τις πολιτικές μεταβολές. Έτσι, δεν θα μπορεί η εκάστοτε νέα κυβέρνηση να αλλάζει τη διοίκησή του αν δεν έχει λήξει νωρίτερα η θητεία της.
Εξάλλου, μετά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, και αφού συγκεντρωθούν αποταμιεύσεις μεγάλου ύψους, θα μπορούν να τις διαχειριστούν πιστοποιημένες μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες, επενδύοντάς τες σε ομόλογα και μετοχές, εξασφαλίζοντας, έτσι, μεγαλύτερες αποδόσεις και μελλοντικά υψηλότερες συντάξεις για τους ασφαλισμένους.
Με άλλα λόγια, οι εισφορές του σχεδιαζόμενου νέου επικουρικού ταμείου δεν θα χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των συντάξεων, όπως ισχύει με το υφιστάμενο αναδιανεμητικό σύστημα, αλλά, αφού επενδυθούν, θα καταλήγουν να αποτελούν τη σύνταξη, εφόσον ο ασφαλισμένος θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό δικαίωμά του και όχι νωρίτερα, καθώς δεν θα επιτρέπεται κανενός είδους “πρόωρη” σύνταξη ή προκαταβολή.
Μέσω της επένδυσης, η μελλοντική σύνταξη, όμως, αυτή για τον κάθε ασφαλισμένο δεν θα αποτελεί πάνω-κάτω το άθροισμα των αποταμιευμένων εισφορών του διαχρονικά, αλλά θα είναι υψηλότερη σε σχέση με εκείνη που δίδει το υφιστάμενο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ), τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Οι οικονομικές συνέπειες
Πέραν, όμως, του κέρδους που αναμένεται να αποκομίσει ο ασφαλισμένος, όπως σημειώνουν αρμόδια στελέχη, θα υπάρχει κέρδος και για την ελληνική οικονομία, το συνταξιοδοτικό, αλλά και τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, ειδικά στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η τρέχουσα κορονο-κρίση.
Ήδη, ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Πάνος Τσακλόγλου, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr, διερευνά τις επιπτώσεις μιας μεταρρύθμισης της επικουρικής ασφάλισης στην κατεύθυνση της κεφαλαιοποίησης,πάνω σε αυτά τα πεδία.
Στελέχη με γνώση του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στην ασφάλιση αναφέρουν στο Capital.gr πως η επένδυση των “ατομικών κουμπαράδων” θα μπορούσε να ενισχύσει τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Και αυτό γιατί έτσι θα διοχετεύονταν νέοι χρηματοδοτικοί πόροι σε αυτήν (αυτοί των ασφαλιστικών αποταμιεύσεων) και, με αυτόν τον τρόπο, θα αυξάνονταν οι ρυθμοί ανάπτυξης και οι θέσεις απασχόλησης.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των φορολογικών εσόδων και, έτσι, τη μείωση των ελλειμμάτων του κράτους.
Η μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων θα μπορούσε να βελτιώσει τη βιωσιμότητα του χρέους.Προς αυτή την κατεύθυνση θα βοηθούσε, επίσης, και η μελλοντική μείωση της δημόσιας συνταξιοδοτικής δαπάνης, καθώς δεν θα λογαριάζεται ως τέτοια η καταβολή των νέων (με βάση το κεφαλαιοποιητικό σύστημα) επικουρικών συντάξεων
https://www.capital.gr/oikonomia/3486916/asfalistiko-to-sxedio-gia-to-neo-epikouriko-tameio
