Την περαιτέρω επέκταση της τηλεργασίας όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες εργασίας προωθεί η κυβέρνηση όπως εξάλλου υπογράμμισε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Σήμερα σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννη Βρούτση 280.000 εργαζόμενοι εργάζονται με τηλεργασία.
Ωστόσο οι εργαζόμενοι που θα εργάζονται με καθεστώς εξ αποστάσεως εργασίας θα αυξηθεί περαιτέρω αφού πλέον καθίστανται υποχρεωτική η τηλεργασία για περιοχές που βρίσκονται στον επιδημιολογικό χάρτη στο πορτοκαλί και στο κίτρινο.
Ειδικότερα για περιοχές με πορτοκαλί χρώμα προβλέπεται υποχρεωτική εξ αποστάσεως εργασίας σε ποσοστό 40% των εργαζομένων που μπορούν να εργαστούν από απόσταση και για τις περιοχές με κίτρινο υποχρεωτική εξ αποστάσεως εργασίας σε ποσοστό 20% των εργαζομένων που μπορούν να εργαστούν εξ αποστάσεως.
Βλαπτική μεταβολή
Μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας αποτελεί η καθυστέρηση καταβολής του πρόσθετου κόστους εφαρμογής της τηλεργασίας από τον εργοδότη σύμφωνα με την νέα διάταξη που φέρνει το υπουργείο Εργασίας μέσα στον Νοέμβριο.
Επίσης αν ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό αυτό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
Ο εργοδότης θα έχει την υποχρέωση να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου, ενώ θα απαγορέυεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam) για τον έλεγχο του τηλεργαζομένου.
Μάλιστα, η διάταξη προβλέπει ότι ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να προμηθεύσει με τον απαιτούμενο εξοπλισμό τον τηλεργαζόμενο και να καλύψει το μηνιαίο κόστος χρήσης, συντήρησης και αποκατάστασης του, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η συμφωνία περί τηλεργασίας δεν ισχύει. Η νέα διάταξη για το καθεστώς της τηλεργασίας προβλέπει τα εξής:
1.Τηλεργασία είναι η συστηματική εξ αποστάσεως παροχή της εξαρτημένης εργασίας του εργαζομένου και με τη χρήση της τεχνολογίας, δυνάμει της σύμβασης εργασίας πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης μορφής απασχόλησης, η οποία θα μπορούσε να παρασχεθεί και από τις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
2. Η τηλεργασία συμφωνείται μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου κατά την πρόσληψη ή με μεταγενέστερη συμφωνία. Κατ’ εξαίρεση σε όλες τις επιχειρήσεις, για λόγους δημόσιας υγείας ή σε περίπτωση κινδύνου υγείας του ίδιου του εργαζόμενου , ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργαζομένου, που απασχολεί ήδη στις εγκαταστάσεις του, για τηλεργασία, εκτός κι αν αδυνατεί να το πράξει για σπουδαίο και σοβαρό κατ’ αντικειμενική κρίση λόγο, τον οποίο οφείλει να εκθέσει εγγράφως προς τον εργαζόμενο.
Σε περίπτωση κινδύνου δημόσιας υγείας, ο εργαζόμενος οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργοδότη για τηλεργασία, εκτός κι αν αδυνατεί να το πράξει για σπουδαίο και σοβαρό κατ’ αντικειμενική κρίση λόγο, τον οποίο οφείλει να εκθέσει εγγράφως προς τον εργοδότη.
3. Εντός οκτώ (8) ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει, εγγράφως, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, ακόμη και με προώθηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προς τον εργαζόμενο το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων όλων των στοιχείων του Π.Δ. 156/1994 (Α 102), καθώς και τουλάχιστον των εξής: α) Τα λεπτομερή καθήκοντα του τηλεργαζομένου. β) Το ωράριο εργασίας του εργαζομένου. γ) Τον τρόπο υπολογισμού και την ανάλυση του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία, ιδίως το κόστος τηλεπικοινωνιών, τον εξοπλισμό και τη συντήρησή του. Το συνολικό αυτό πρόσθετο κόστος, το οποίο μπορεί να συμφωνηθεί σε σταθερό ποσό που να υπερκαλύπτει το πραγματικό, καλύπτει ο εργοδότης σε μηνιαία βάση, δεν αποτελεί αποδοχές αλλά κάλυψη λειτουργικών δαπανών, δεν υπόκειται σε φόρο ή ασφαλιστικές εισφορές και σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής του, εφαρμόζεται το άρθρο 58 του Ν. 4635/2019 (Α 167). Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος προβλέπει ότι είναι μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών πέρα από δυο μήνες από τον εργοδότη, ανεξάρτητα από την αιτία της καθυστέρησης. Το ίδιο θα ισχύσει και για το πρόσθετο κόστος εφαρμογής της τηλεργασίας. δ) Τον αναγκαίο για την παροχή τηλεργασίας εξοπλισμό, τον οποίο διαθέτει ο τηλεργαζόμενος ή του παρέχει ο εργοδότης, και τις διαδικασίες τεχνικής υποστήριξης, συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών του εξοπλισμού αυτού, το κόστος των οποίων καλύπτει ο εργοδότης. Αν ο εξοπλισμός ανήκει στον εργαζόμενο, στη σύμβαση προσδιορίζεται και ο τρόπος αποκατάστασης του κόστους χρήσης του για την τηλεργασία. Αν ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό αυτό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. ε) Οποιουσδήποτε περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού ή εργαλείων πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο, και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής τους. στ) Την ιεραρχική σύνδεση του τηλεργαζομένου με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση, τις διαδικασίες αναφοράς και αξιολόγησης του τηλεργαζομένου. ζ) Τυχόν συμφωνία περί τηλε-ετοιμότητας, τα χρονικά όρια αυτής και τις προθεσμίες ανταπόκρισης του εργαζομένου. η) Τους όρους υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας και τις διαδικασίες αναγγελίας εργατικού ατυχήματος, που ο τηλεργαζόμενος οφείλει σε κάθε περίπτωση να τηρεί. θ) Την προστασία των επαγγελματικών δεδομένων, καθώς και των προσωπικών δεδομένων του τηλεργαζομένου, ι) τα στοιχεία επικοινωνίας των συνδικαλιστικών εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση. Όσα από τα παραπάνω στοιχεία δεν αφορούν προσωπικώς στον εργαζόμενο μπορούν να του γνωστοποιηθούν και μέσω κοινοποίησης σχετικής επιχειρησιακής πολιτικής, εφαρμοστέας στο σύνολο των τηλεργαζομένων της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης.
4. Η συμφωνία περί τηλεργασίας δεν θίγει το καθεστώς απασχόλησης και εν γένει τη σύμβαση εργασίας του τηλεργαζομένου ως πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης μορφής απασχόλησης, αλλά μεταβάλλει μόνο τον τρόπο με τον οποίο εκτελείται η εργασία. Η τηλεργασία μπορεί να παρέχεται κατά πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση, αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με απασχόληση στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
5. Με την επιφύλαξη των διαφοροποιήσεων που οφείλονται στη φύση της τηλεργασίας, οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους συγκρίσιμους εργαζομένους εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης, ιδίως σχετικώς με τον όγκο εργασίας, τα κριτήρια και τις διαδικασίες αξιολόγησης, τις τυχόν επιβραβεύσεις, την πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν στην επιχείρηση, την κατάρτιση και επαγγελματική τους εξέλιξη, τη συμμετοχή σε σωματεία, τη συνδικαλιστική τους δράση και την απρόσκοπτη και εμπιστευτική επικοινωνία τους με τους συνδικαλιστικούς τους εκπροσώπους.
6. Ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου. Απαγορέυεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam για τον έλεγχο του τηλεργαζομένου. Αν τεθεί σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα ελέγχου, αυτό πρέπει να σέβεται τη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και να περιορίζεται στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου σκοπού.
7. Ο εργοδότης είναι υπεύθυνος για την προστασία της υγείας και της επαγγελματικής ασφάλειας του τηλεργαζομένου, σύμφωνα τις ισχύουσες διατάξεις. Ο εργοδότης πληροφορεί τον τηλεργαζόμενο για την πολιτική της επιχείρησης όσον αφορά την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, η οποία περιλαμβάνει ιδίως τις προδιαγραφές του χώρου τηλεργασίας, κανόνες χρήσης οθονών οπτικής απεικόνισης, διαλείμματα και κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο.
Ο τηλεργαζόμενος υποχρεούται να εφαρμόζει τις ισχύουσες διατάξεις για την υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία. Η παροχή τηλεργασίας από τον τηλεργαζόμενο τεκμαίρει ότι ο τηλεργαζόμενος τηρεί όλους τους κανόνες περί υγιεινής και ασφάλειας.
8. Ο εργοδότης υπέχει υποχρέωση ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των εργαζόμενων για την εισαγωγή ή επέκταση της τηλεργασίας.
9. Το ωράριο τηλεργασίας, καθώς και η αναλογία τηλεργασίας και εργασίας στις εγκαταστάσεις του εργοδότη, δηλώνονται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.
10. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων είναι δυνατό να καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία και το οποίο καλύπτει ο εργοδότης, οι ειδικότεροι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας, η δήλωση του ωραρίου τηλεργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, η διαδικασία ελέγχου του Σ.ΕΠ.Ε. και κάθε άλλη λεπτομέρεια.