Της Δήμητρας Καδδά
Διπλή πίεση στην οικονομία και ειδικά στα κρατικά ταμεία, προκαλούν τα εντεινόμενα περιοριστικά μέτρα λόγω της υγειονομικής κρίσης, στην Ελλάδα και διεθνώς αλλά και ένας ακόμη παράγοντας: η αναδρομική αύξηση του χρέους τη τετραετία 2016-2019 (παρά την παραμονή του πρωτογενούς πλεονάσματος στα ίδια επίπεδα).
Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, το θέμα του χρέους μειώνει ακόμη περισσότερο το δημοσιονομικό περιθώριο που έχει η κυβέρνηση για τη λήψη μέτρων στήριξης. Και τούτο καθώς παρά τη ρήτρα διαφυγής η χώρα πρέπει να διατηρήσει, όλο το επόμενο διάστημα, την καλή εικόνα που έχει δημιουργήσει στις αγορές στις οποίες θα πρέπει να προσφεύγει για τη διατήρηση της ρευστότητας αλλά και για την επιστροφή σε επενδυτική βαθμίδα. Επιπλέον κάνει σαφή την ανάγκη για την καλύτερη δυνατή χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, του νέου ΕΣΠΑ και άλλων πηγών για να επιταχυνθεί το ΑΕΠ.
Την επιδείνωση των δημοσιονομικών δεδομένων λόγω του αναδρομικού επανϋπολογισμού του χρέους την περίοδο 2016-2019 περιέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης στην Ολομέλεια της Βουλής και είπε πως γι’ αυτό χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης με μεγάλη σωφροσύνη και σύνεση. Ανέφερε πως “πριν από μερικές μέρες η ΕΛΣΤΑΤ αναθεώρησε τα στατιστικά στοιχεία για το ΑΕΠ, για το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν. Δυστυχώς, πέσαμε περίπου 3,5 σχεδόν 4 δισεκατομμύρια κάτω και αυτό αφορά όλη την περίοδο που ξεκίνησε από πριν από το 2015 και μετά. Αποτέλεσμα είναι τα ποσοστά ανάπτυξης, για τα οποία ξέραμε, να μειωθούν. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η χώρα είναι σε δυσχερέστερη θέση να αντιμετωπίσει και τα θέματα του χρέους και τα θέματα των ελλειμμάτων στα επόμενα χρόνια. Χρειάζεται λοιπόν να είμαστε πολύ συνετοί”.
Η αιτία των νέων δεδομένων που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ είναι το ΑΕΠ που αναθεωρήθηκε αναδρομικά προς το “κάτω”. Και καθώς το χρέος υπολογίζεται ως ποσοστό του ΑΕΠ πλέον το σημείο “εκκίνησης” είναι υψηλότερο.
Η υγειονομική κρίση
Από την άλλη πλευρά, το οικονομικό επιτελείο κάνει συνεχώς σαφές πως δεν είναι απεριόριστες οι δυνατότητες για νέα μέτρα στήριξης τα οποία ωστόσο είναι δεδομένο πως θα ξεδιπλώνονται καθώς οι υγειονομικές συνθήκες θα χειροτερεύουν. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι περιορισμοί καθιστούν αναγκαία την επέκταση της Επιστρεπτέας Προκαταβολής και με 5ο γύρο (ΒΛΕΠΕ Προς ‘μονιμοποίηση’ η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, έρχεται και 5ος γύρος ), ενώ ανάλογα θα επεκτείνονται όλα τα αναγκαία μέτρα στήριξης πέραν των 24 δισ. ευρώ που προβλέπονται στο προσχέδιο Προϋπολογισμού.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης παρακολουθεί τις υγειονομικές εξελίξεις και τα περιοριστικά μέτρα που κλιμακώνονται προκειμένου να φανεί που και πότε θα πρέπει να γίνουν νέες διορθωτικές κινήσεις. Η δυνατότητα αναγγελθεί αλλά και ενταχθεί στον προϋπολογισμό του 2021.
Παράλληλα ολοκληρώνει το επόμενο βήμα, του Σχεδίου επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Τις επόμενες μέρες αναμένεται και το πόρισμα της επιτροπής Πισσαρίδη με το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης.