Μονοψήφιο ποσοστό, λίγο κάτω από το 10%, μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs) στα τέλη του 2022, προβλέπουν τα πλάνα που έχουν υποβάλει οι τέσσερις συστημικές τράπεζες στον SSM, με βάση τα οποία το στοκ των κόκκινων δανείων θα υποχωρήσει στα 16 δισ. ευρώ. Πρόκειται για έναν ιδιαιτέρως φιλόδοξο στόχο με δεδομένο ότι στο τέλος του α΄ εξαμήνου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τεσσάρων συστημικών στην Ελλάδα ήταν 56,8 δισ. ευρώ (61 δισ. ευρώ σε επίπεδο ομίλων) και ο δείκτης NPEs ήταν στο 36%.
Η μείωση των κόκκινων δανείων, που οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί έναντι του SSM ότι θα πετύχουν τα δύο προσεχή χρόνια, ξεπερνάει τα 40 δισ. ευρώ, αλλά η ύφεση στην οικονομία δημιουργεί ισχυρό βαθμό αβεβαιότητας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, λόγω της πανδημίας οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης έχουν δώσει αναστολή δόσεων σε 400.000 δανειολήπτες και η αξία των δανείων που έχουν «παγώσει» ανέρχεται σε 26 δισ. ευρώ. Με βάση τις εκτιμήσεις, ένα σημαντικό μέρος αυτών των δανείων, που υπολογίζεται μεταξύ 5 έως 10 δισ. ευρώ, ανάλογα με το σενάριο θα οδηγηθεί σε οριστική αθέτηση, δημιουργώντας μια νέα γενιά κόκκινων δανείων.
Τα πλάνα των τραπεζών προεξοφλούν ότι η επίτευξη του φιλόδοξου στόχου προϋποθέτει την κρατική στήριξη είτε μέσω της επέκτασης του προγράμματος εγγυήσεων, του «Ηρακλή», είτε μέσω της δημιουργίας μιας bad bank, όπως έχει προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος.
Να σημειωθεί ότι, μέσω των προγραμματισμένων τιτλοποιήσεων που θα ενταχθούν στον «Ηρακλή», οι τράπεζες θα μειώσουν το στοκ των κόκκινων δανείων κατά 25 δισ. ευρώ. Σε αυτά εντάσσεται η τιτλοποίηση του χαρτοφυλακίου Galaxy από την Alpha Bank ύψους 10,8 δισ. ευρώ, η τιτλοποίηση των δύο χαρτοφυλακίων Phoenix και Vega από την Τράπεζα Πειραιώς, συνολικής αξίας 7 δισ. ευρώ, και η τιτλοποίηση του χαρτοφυλακίου Frontier αξίας 6,3 δισ. ευρώ από την Εθνική Τράπεζα.
Σε κάθε περίπτωση, όπως επεσήμανε ο εκπρόσωπος της ΤτΕ Ηλίας Πλασκοβίτης, μιλώντας χθες στο NPL Investing and Management που διοργάνωσε το DDC Financial Group, το στοκ των κόκκινων δανείων θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και για αυτό είναι αναγκαία η ύπαρξη πρόσθετων εργαλείων.
Η πρόταση της ΤτΕ για τη δημιουργία μιας εταιρείας διαχείρισης ενεργητικού (Asset Management Scheme) στοχεύει να επιλύσει το πρόβλημα των κόκκινων δανείων σε συνδυασμό με τον αναβαλλόμενο φόρο που αποτελεί σημαντικό τμήμα των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών.
Οπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο κ. Πλασκοβίτης, στο πλαίσιο του «Ηρακλή» οι τράπεζες υποχρεώνονται ουσιαστικά «να κάψουν καλό κεφάλαιο, αυξάνοντας παράλληλα τον αναβαλλόμενο φόρο», στοιχείο που αποτελεί και τη σημαντική διαφορά σε σχέση με την πρόταση για δημιουργία bad bank.
Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ Ηλίας Ξηρουχάκης σημείωσε ότι οι ελληνικές τράπεζες συγκεντρώνουν το 39% των κόκκινων δανείων στην Ευρωζώνη.
Αυτό ερμηνεύει και το γεγονός ότι είναι ιδιαιτέρως ενεργές στην αγορά των πωλήσεων χαρτοφυλακίων, με 8 συνολικά συναλλαγές σε σύνολο 46, που είναι αυτή την περίοδο σε εξέλιξη στην Ευρωζώνη. Η αξία των συναλλαγών από ελληνικές τράπεζες ανέρχεται σε 46 δισ. ευρώ σε σύνολο 75 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της doValue και πρόεδρο της ΕΔΑΔΠ Τάσο Πανούση, οι ενδείξεις από τη συμπεριφορά των δανειοληπτών στα χαρτοφυλάκια που έχουν τιτλοποιηθεί μέχρι σήμερα είναι ενθαρρυντικές για τις επερχόμενες τιτλοποιήσεις και το 2021 αναμένεται σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα σε ό,τι αφορά τις αποπληρωμές δανείων.