Συντάξεις με μπόνους από την προσαύξηση των παράλληλων ετών ασφάλισής τους θα έχουν δεκάδες χιλιάδες παλαιοί ως επί το πλείστον ασφαλισμένοι που είχαν ένσημα σε δύο ή και περισσότερα Ταμεία, με νέα εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας.
του Κώστα Κατίκου
Το μπόνους προσαύξησης της σύνταξης εξαρτάται από τον αριθμό των ετών παράλληλης ασφάλισης αλλά και από τις συντάξιμες αποδοχές.
Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» του Ελεύθερου Τύπου παρουσίασαν παραδείγματα για το ποιοι, πώς και πόσο ωφελούνται από τις αλλαγές στον υπολογισμό συντάξεων με παράλληλη ασφάλιση, με την συνεργασία της δικηγόρου και ειδικού επί των ασφαλιστικών Ασπασία Παπαθανασοπούλου.
Το υπουργείο Εργασίας, εξέδωσε νέα εγκύκλιο, στην οποία ξεκαθαρίζει τον τρόπο χρήσης του παράλληλου χρόνου ασφάλισης στις συντάξεις, σε δύο περιόδους: η μία είναι για παράλληλη ασφάλιση ως τις 31/12/2016 που λειτουργούσαν αυτόνομα τα Ταμεία και η δεύτερη περίοδος είναι από 1/1/2017 που λειτουργούν με ενιαίο καθεστώς στον ΕΦΚΑ.
Για τη δεύτερη περίοδο, αυτό που λέει η εγκύκλιος είναι ότι οι ασφαλισμένοι μπορούν να αξιοποιήσουν την ασφάλιση του ΕΦΚΑ ως συνέχεια της ασφάλισης σε προηγούμενο φορέα (π.χ. ΟΑΕΕ, ΙΚΑ) αρκεί μετά το 2017 να ασκούν δραστηριότητα ή δραστηριότητες για τις οποίες θα υπάγονταν είτε στον ΟΑΕΕ είτε στο ΙΚΑ είτε και στους δύο αν συνεχίζουν εντός ΕΦΚΑ με δύο παράλληλες δραστηριότητες (π.χ. μισθωτός και επαγγελματίας).
Για τη χορήγηση της προσαύξησης σημειώνεται ότι αυτή χορηγείται μόνο για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης, ο οποίος δεν έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεμελίωση του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης.
Με τη νέα εγκύκλιο θα ξεμπλοκάρουν δεκάδες χιλιάδες «παράλληλες συντάξεις» και όπως φαίνεται στα παραδείγματα οι ασφαλισμένοι θα πάρουν μπόνους προσαύξησης που δεν είχαν εδώ και 4 χρόνια.
Στα παραδείγματα που επεξεργάστηκε για το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» η δικηγόρος Ασπασία Παπαθανασοπούλου φαίνεται καθαρά ότι συμφέρει τους ασφαλισμένους να χρησιμοποιήσουν τον παράλληλο χρόνο σε δεύτερο Ταμείο ως προσαύξηση γιατί κερδίζουν περισσότερα από το να επιλέξουν μια δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη, την οποία θα πάρουν στα 67 αν δεν συμπληρώνουν παράλληλο χρόνο ασφάλισης 42 ετών.
Ασφαλισμένος σε ΟΑΠ-ΔΕΗ και ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ
Χρόνοι ασφάλισης:
- ΟΑΠ-ΔΕΗ: 33 έτη και 1 μήνας.
- ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ: 35 έτη και 10 μήνες.
- ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ Ειδ. Λογαριασμός: 4 έτη και 9 μήνες.
Ποσά σύνταξης:
- Κύρια σύνταξη ΟΑΠ-ΔΕΗ και προσαύξηση αυξημένου ασφαλίστρου: 3.073,69€ μικτά.
- Προσαύξηση ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ: 429,78€ μικτά.
- Σύνολο (σύνταξη+προσαύξηση): 3.503,47€.
Ασφαλισμένος σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ
Χρόνοι ασφάλισης:
- Σύνολο χρόνου ασφάλισης 13.794 ημέρες (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αρχικά, εν συνεχεία ΟΑΕΕ τέως ΤΕΒΕ).
- Αφαιρείται ο παράλληλος χρόνος ανερχόμενος σε 6.719 ημέρες ασφάλισης, για τον οποίο χορηγείται προσαύξηση.
Ποσά σύνταξης:
- Κύρια σύνταξη: 2.562,76€ μικτά (μέσος όρος συντάξιμων αποδοχών 4.111,64€).
- Προσαύξηση παράλληλου χρόνου: 438,32€ μικτά (μέσος όρος συντάξιμων αποδοχών 1.328,23€).
- Σύνολο (σύνταξη+προσαύξηση): 3.001,08€.
Ασφαλισμένος σε ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ΟΑΕΕ-ΤΣΑ
Χρόνοι ασφάλισης:
- Σύνολο χρόνου ασφάλισης 10.335 ημέρες ασφάλισης (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αρχικά, εν συνεχεία ΟΑΕΕ τέως ΤΣΑ).
- Αφαιρείται ο παράλληλος χρόνος ανερχόμενος σε 2.093 ημέρες ασφάλισης, για τον οποίο χορηγείται προσαύξηση.
Ποσά σύνταξης:
- Κύρια σύνταξη: 1.075,03 μικτό (μέσος όρος συντάξιμων αποδοχών 1.817,36€).
- Προσαύξηση παράλληλου χρόνου: 181,75€.
- Σύνολο (σύνταξη+προσαύξηση): 1.256,78€.
Ασφαλισμένος σε Δημόσιο και ΤΣΜΕΔΕ με αίτηση από το 2017
- Συνταξιοδότηση από το Δημόσιο για 33 έτη και 7 μήνες ασφάλισης (χωρίς τη χρήση του μη παράλληλου χρόνου ασφάλισης) με κύρια σύνταξη 1.481,40€ (συντάξιμες αποδοχές 2.234,80€).
- Στο ΤΣΜΕΔΕ έχει 35 έτη και 02 μήνες παράλληλα με Δημόσιο και επιλέγει την προσαύξηση σύνταξης, οπότε θα έχει προσαύξηση 0,075% για κάθε ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς και για κάθε έτος που έχει καταβάλει επιπλέον εισφορά.
- Για την προσαύξηση από το ΤΣΜΕΔΕ παίρνουμε τις καταβληθείσες εισφορές από το 2002 και μετά και τις μετατρέπουμε σε συντάξιμες αποδοχές (διαιρώντας τις μηνιαίες εισφορές με 0,20 για κάθε μήνα από το 2002 ως το 2017). Για χρονικό διάστημα 180 μηνών, ο μέσος όρος των συντάξιμων αποδοχών ανέρχεται σε 2.271,67€.
- Οι επιπλέον εισφορές για όλα τα παράλληλα χρόνια ασφάλισης στο ΤΣΜΕΔΕ ήταν 20%, οπότε η προσαύξηση ανέρχεται σε 20 (μονάδες εισφοράς) x 35,2 (έτη ασφάλισης) x 0,075×2.271,67= 1.199,44€.
- Ο ασφαλισμένος θα λάβει συνολικά από κύρια σύνταξη και προσαύξηση 2.680,84 ευρώ μικτά (1.481,40+1.199,44=2.680,84).
Ασφαλισμένος σε ΔΗΜΟΣΙΟ και ΤΣΑΥ
- Επιλέγει συνταξιοδότηση από το Δημόσιο για 35 έτη ασφάλισης (με τη χρήση μη παράλληλου χρόνου ασφάλισης 5 ετών) και θα πάρει κύρια σύνταξη 1.506,60€ (μέσος όρος συντάξιμων αποδοχών 2.878,57€).
- Για την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης στο ΤΣΑΥ μπορεί να ζητήσει να πάρει, ταυτόχρονα με τη σύνταξη του Δημοσίου, την επιπλέον παροχή (προσαύξηση) για τα παράλληλα χρόνια συντάξιμης υπηρεσίας, ήτοι για 30 έτη και 03 μήνες.
- Η επιπλέον παροχή για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά υπολογίζεται με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για κάθε ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς.
- Ο μέσος όρος των συντάξιμων αποδοχών για τα παράλληλα χρόνια ασφάλισης στο ΤΣΑΥ ανέρχεται σε 1.740,16€.
- Το ύψος του ασφαλίστρου στο σύνολο του ασφαλιστικού βίου ήταν 20%, οπότε κάθε έτος έχουν καταβληθεί 20 επιπλέον μονάδες εισφοράς. Το ποσό της προσαύξησης ανέρχεται σε 20 (μονάδες εισφοράς) x 30,3 (έτη ασφάλισης) x 0,075x 1.740,16=790,90€.
- Ο ασφαλισμένος θα λάβει συνολικά από κύρια σύνταξη και προσαύξηση 2.296,90 ευρώ μικτά. (1.506,60+790,90=2.296,90).
Η εγκύκλιος δίνει με παραδείγματα τις επιλογές των ασφαλισμένων για σύνταξη και προσαύξηση με παράλληλο χρόνο ασφάλισης.
Παράδειγμα 1: Ασφαλισμένος στον πρώην ΟΑΕΕ από 1980 έως 2016 και παράλληλα ασφαλισμένος στο ΙΚΑ από 2005 έως 2016. Από 2017 έως 2020 συνεχίζει και τις δύο δραστηριότητες. Ο ασφαλισμένος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα από ΙΚΑ αλλά και από ΟΑΕΕ και έχει τις εξής επιλογές:
Επιλογή 1η. Δύο ανταποδοτικές συντάξεις από ΟΑΕΕ και από ΙΚΑ συν τα 384 ευρώ της εθνικής σύνταξης. Η μία ανταποδοτική θα υπολογιστεί για τα 37 έτη στον ΟΑΕΕ (1980-2016) και η 2η για τα 16 χρόνια που έχει παράλληλα ως μισθωτός στο ΙΚΑ στις δύο περιόδους (από 2005 ως 2016 με ΙΚΑ και από 2017 ως 2020 με ΕΦΚΑ). Αν ο μέσος όρος αποδοχών είναι 1.800 ευρώ, τότε η ανταποδοτική σύνταξη θα υπολογιστεί με το νέο ποσοστό αναπλήρωσης για τα 37 χρόνια, που είναι 42,36%. Επομένως θα πάρει 762,48 ευρώ για την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ (1.800Χ42,36%=762,48). Η δεύτερη ανταποδοτική θα υπολογιστεί με συντελεστή 12,32% για τα 16 παράλληλα χρόνια που έχει στο ΙΚΑ. Αν ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών του για την παράλληλη ασφάλιση στο ΙΚΑ είναι 1.800 ευρώ, τότε η δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη θα βγει στα 221,76 ευρώ. Επομένως ο ασφαλισμένος παίρνει ανταποδοτική σύνταξη ΟΑΕΕ 762,48 ευρώ συν ανταποδοτική σύνταξη ΙΚΑ 221,76 ευρώ, συν εθνική σύνταξη 384 ευρώ, ήτοι σύνολο σύνταξης 1.368,24 ευρώ.
Επιλογή 2η. Συνταξιοδότηση με προϋποθέσεις ΟΑΕΕ, με μία ανταποδοτική σύνταξη, μία εθνική και προσαύξηση για παράλληλο χρόνο στο ΙΚΑ. Εδώ μπορεί να θεωρήσει τα 4 χρόνια του ΕΦΚΑ (2017-2020) ως ασφαλισμένα στον πρώην ΟΑΕΕ για να συμπληρώσει 41 έτη και να κρατήσει στο ΙΚΑ τα 12 χρόνια παράλληλης ασφάλισης (2005-2016). Εστω ότι ο μέσος όρος είναι 1.800 ευρώ. Η ανταποδοτική σύνταξη για τα 41 έτη θα υπολογιστεί με αυξημένο συντελεστή 68,05% λόγω της προσαύξησης που δίνει ο παράλληλος χρόνος και είναι σε ποσοστό 18%. Οπότε η ανταποδοτική σύνταξη θα βγει στα 1.224,9 ευρώ (1.800Χ68,05%=1.224,9) και με την εθνική σύνταξη των 384 ευρώ η συνολική σύνταξη θα είναι 1.608,9 ευρώ. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η επιλογή των 41 ετών μπορεί να γίνει στο ΙΚΑ και η προσαύξηση να δοθεί για τον παράλληλο χρόνο (12 έτη) του ΟΑΕΕ. Σε κάθε περίπτωση ο ασφαλισμένος θα πάρει το συμφερότερο ποσό.
Παράδειγμα 2:Μηχανικός ασφαλισμένος στο πρώην ΤΣΜΕΔΕ από 1980 έως 2016 και στο Δημόσιο (παράλληλα με διορισμό) από 1990 έως 2016. Από το 2017 ως 2020 συνεχίζει την ασφάλιση του μόνο στο Δημόσιο.
Ο ασφαλισμένος έχει τις εξής επιλογές:
Επιλογή 1η. Θεμελίωση δύο αυτοτελών συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων με δύο ανταποδοτικές συντάξεις από Δημόσιο και ΤΣΜΕΔΕ, συν την εθνική σύνταξη των 384 ευρώ. Η μία ανταποδοτική θα είναι για 37 έτη στο ΤΣΜΕΔΕ (1980-2016) και η δεύτερη για τα 31 έτη στο Δημόσιο (1990-2020),
Επιλογή 2η. Συνταξιοδότηση με τις προϋποθέσεις του Δημοσίου και χρήση των διατάξεων της διαδοχικής και της παράλληλης ασφάλισης. Ο ασφαλισμένος θα πάρει ανταποδοτική σύνταξη για 41 έτη στα οποία συνυπολογίζονται με διαδοχική τα 10 έτη ΤΣΜΕΔΕ (από 1980 ως 1989), τα 27 έτη στο Δημόσιο (1990-2016) και τα 4 έτη του ΕΦΚΑ, προσαύξηση για τα 26 παράλληλα χρόνια στο ΤΣΜΕΔΕ (1990-2016) με ποσοστό 0,075% για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς και την εθνική σύνταξη των 384 ευρώ.
Η 2η επιλογή είναι και η συμφερότερη γιατί το μπόνους της προσαύξησης βγάζει σημαντικά μεγαλύτερη τελική σύνταξη έναντι της 1ης επιλογής.
