Ελαστικό 8ωρο ανάλογα με τις ανάγκες των εργαζομένων και της επιχείρησης προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας που αναμένεται να κατατεθεί στην Βουλή μέχρι τέλος του μήνα χωρίς όμως να θίγεται το 8ωρο ή να καταργείται.
Εργαζόμενοι και εργοδότες θα έχουν τη δυνατότητα να συμφωνούν σε ό,τι αφορά τον χρόνο έναρξης και λήξης του οκταώρου κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προϋπόθεση θα είναι να υπάρχει σχετικό αίτημα από τον εργαζόμενο. Στόχος είναι η καθιέρωση ενός νέου, ευέλικτου ωραρίου εργασίας ανάλογα με τις ανάγκες των εργαζομένων, χωρίς να θίγεται το θεσμοθετημένο 8ωρο και το 40ωρο για την διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας στον ιδιωτικό τομέα. Συγκεκριμένα εξετάζεται να υπάρχει δυνατότητα αναπροσαρμογής του ημερησίου χρόνου εργασίας, με πρόταση του ίδιου του εργαζομένου, χωρίς όμως να μειώνεται το συνολικό πλήθος των κανονικών ωρών εργασίας ανά εβδομάδα. Για παράδειγμα θα μπορούσε ένας εργαζόμενος, αντί για το διάστημα 8 π. μ. – 4 μ. μ. κάθε μέρα ανά εβδομάδα, να εργάζεται 9 π. μ. – 5 μ. μ. είτε καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας είτε για κάποιες μέρες της εβδομάδας.
Η όποια παρέμβαση θα στηριχθεί στη βάση της ελευθερίας του εργαζομένου να αποφασίζει τον επιπλέον χρόνο που επιθυμεί να εργαστεί, αλλά και των διαφορών που ισχύουν ως προς τα ανώτατα όρια υπερωριών ανάμεσα στη βιομηχανία, το εμπόριο και τις τράπεζες.
Αύξηση υπερωριών- Υπερωρίες σε είδος
Σχεδιάζεται ο διπλασιασμός του ανώτατου ορίου των υπερωριών. Εξετάζεται η αύξηση του ανώτατου ορίου υπερωριών στις βιομηχανίες σε 6μηνιαία βάση σε 100 ή 120 ώρες. Μια τέτοια αύξηση θα οδηγούσε στη δυνατότητα εργασίας – πέραν του κανονικού 8ώρου – κατά επιπλέον 12 ώρες ανά μήνα ή επιπλέον 3 ώρες ανά εβδομάδα. Αντίθετα, σήμερα το ανώτατο όριο των υπερωριών στη βιομηχανία αντιστοιχεί σε 48 ώρες σε εξαμηνιαία βάση (ή 8 ώρες/μήνα ή 2ώρες/εβδομάδα). Παράλληλα θα υπάρξει η δυνατότητα πληρωμής των υπερωριών «σε είδος», π.χ. σε επιπλέον μέρες κανονικής αδείας προκειμένου να πέσει το κόστος τους. Σημειώνεται πως το κόστος της υπερωρίας αντιστοιχεί στο 40% του ωρομισθίου.
Δηλαδή για κάθε επιπλέον μία ώρα εργασίας πέραν του κανονικού ωραρίου, ο εργαζόμενος πληρώνεται με το 40% της ωρομίσθιας αμοιβής που αναλογεί σε ώρα εργασίας του κανονικού ωραρίου του. Αντ’ αυτού, εισηγήσεις προβλέπουν «πληρωμή» των υπερωριών όχι σε χρήμα, αλλά σε παροχές «σε είδος».
Η επιτροπή Πισσαρίδη έχει ξεκινήσει τις προτάσεις της με τον εξορθολογισμό της χρήσης και του κόστους των υπερωριών επισημαίνοντας ότι η ευελιξία στη χρήση υπερωριών είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα και ότι το κόστος των υπερωριών είναι “απαραίτητο να ευθυγραμμιστεί με εκείνο στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε.”Η επιτροπή Πισσαρίδη θέλει να δημιουργήσει ένα ελκυστικό και αρκετά ευέλικτο πλαίσιο στην αγορά εργασίας και ευθυγραμμιστεί με αυτό που υπάρχει στα υπόλοιπα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τι θα γίνει με τις αργίες
Η κατάθεση του σχεδίου νόμου που αφορά τις εργασιακές σχέσεις έχει προκαλέσει αναστάτωση στον κόσμο της εργασίας για την κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας. Οι εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας είναι έξι σύμφωνα με το νόμο, όπου δεν έχει εφαρμοσθεί ήδη το πενθήμερο. Η 7η ημέρα, κατά κανόνα η Κυριακή, είναι υποχρεωτική ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης. Σε ορισμένες επιχειρήσεις, που ορίζονται από το νόμο, επιτρέπεται η εργασία κατά την Κυριακή. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης στον εργαζόμενο μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Προϋπόθεση για να χορηγηθεί ολόκληρη ημέρα αναπληρωματικής αργίας είναι να εργασθεί κατά την Κυριακή άνω των 5 ωρών. Σε περίπτωση που απασχοληθεί λιγότερο από 5 ώρες χορηγούνται αντίστοιχες ώρες ανάπαυσης.
Η εβδομαδιαία ανάπαυση αποτελεί δικαίωμα του μισθωτού και υποχρέωση του εργοδότη. Το προσωπικό που θα απασχοληθεί νόμιμα κατά την Κυριακή, αμείβεται με το νόμιμο ημερομίσθιο ή το 1/25 του μισθού προσαυξημένο με 75% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο. Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις υπερισχύουν.
Όταν η υποχρεωτική αργία συμπίπτει με ημέρα Κυριακή ισχύουν τα εξής:
α)Δεν γεννάται θέμα μεταθέσεώς της σε άλλη εργάσιμη μέρα, διότι όπως είναι γνωστό τόσο για τον ιδιωτικό όσο και το Δημόσιο τομέα καταργήθηκαν οι διατάξεις περί μεταθέσεως των αργιών, όταν συμπίπτουν με ημέρα Κυριακή (άρθρο 7 του Ν.1400/83).
β) Οι επιχειρήσεις που θα λειτουργήσουν την Κυριακή που συμπίπτει με την υποχρεωτική αργία οφείλουν: α) Σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί επί του νομίμου ημερομισθίου τους. Επιπλέον οφείλουν να χορηγήσουν αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό) σε άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας. γ) σε όσους αμείβονται με μηνιαίο μισθό οφείλουν προσαύξηση 75% του νομίμου μισθού τους και αναπληρωματική ανάπαυση, είτε πρόκειται για επιχειρήσεις που υπάγονται στις διατάξεις περί υποχρεωτικής ανάπαυσης την Κυριακή και τις ημέρες αργίας είτε για επιχειρήσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις αυτές. Ζήτημα καταβολής και του 1/25 του μηνιαίου γεννάται μόνο αν δεν χορηγηθεί αναπληρωματική μέρα ανάπαυσης.