Ανατροπή των προβλέψεων για το βάθος της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας το 2020, καθώς και για την πορεία της το 2021, φέρνει η αναμενόμενη αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων και τα μερικά και τοπικά lockdowns στη χώρα, τα οποία και επιβάλλει η σημαντική επιδείνωση της κατάσταση της πανδημίας. Σύμφωνα με οικονομολόγους που μίλησαν στην «Κ», το πιθανότερο σενάριο πλέον είναι το δυσμενές και κάνουν λόγο για διψήφια ύφεση φέτος, η οποία μάλιστα θα κινηθεί σε σχήμα W, με τον διπλό πάτο να σημειώνεται στο τρέχον δ΄ τρίμηνο, ενώ τίθεται σε κίνδυνο και η ανάκαμψη που αναμενόταν για το 2021.
Αναθεώρηση προβλέψεων
Η Capital Economics είχε προβλέψει προηγουμένως ότι στο δ΄ τρίμηνο θα σημειωθεί μικρή αύξηση στο ελληνικό ΑΕΠ, με την ανάπτυξη να κινείται στο 1,5%, αν και η αύξηση των κρουσμάτων και τα μέτρα που είχαν επιβληθεί το προηγούμενο διάστημα έθεταν ήδη κινδύνους σε αυτή την πρόβλεψη. Το… light lockdown, αν και θα είναι σαφώς λιγότερο αυστηρό από ότι αυτό που επιβλήθηκε την άνοιξη, σημαίνει πως το ΑΕΠ μπορεί να μην αυξηθεί καν στο δ΄ τρίμηνο και μπορεί και να συρρικνωθεί, όπως επισημαίνει στην «Κ» η οικονομολόγος του οίκου, Μέλανι Ντεμπόνο. Αυτό, γιατί το νέο αυτό lockdown θα «χτυπήσει» την εγχώρια ζήτηση σε μια περίοδο που η προοπτική για την εξωτερική ζήτηση είναι εξαιρετικά αδύναμη – υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι η ανάκαμψη στους βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας έχει ήδη αντιστραφεί.
Υφεση άνω του 8%
«Εάν η αύξηση του ΑΕΠ του γ΄ τριμήνου δεν είναι υψηλότερη από την πρόβλεψή μας για +7,5% σε τριμηνιαία βάση, σε συνδυασμό με το νέο lockdown, τότε το ΑΕΠ το 2020 συνολικά θα συρρικνωθεί κατά πολύ περισσότερο από το 8% που είχαμε προβλέψει», τονίζει η κ. Ντεμπόνο. Επίσης, μια στασιμότητα (ή συρρίκνωση) στο δ΄ τρίμηνο θα αποτελούσε μια δυσμενή βάση για την αύξηση του ΑΕΠ το 2021, οπότε θα έθετε επίσης σε κίνδυνο την τρέχουσα πρόβλεψη για ανάπτυξη 3,5% το επόμενο έτος, όπως προσθέτει.
Από την πλευρά τους, τόσο η Wood όσο και η ING βλέπουν διψήφια ύφεση φέτος. Οπως σημειώνει στην «Κ» η επικεφαλής οικονομολόγος της Wood & Co Ραφαέλα Τενκόνι, είχε προβλεφθεί πως η ύφεση φέτος θα αγγίξει το 9,3% και πλέον η επιδείνωση της κατάστασης της πανδημίας και τα νέα περιοριστικά μέτρα αναμένεται να την ωθήσουν στο 10% τουλάχιστον. Σε ότι αφορά το 2021, η Wood εκτιμά πως η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα είναι ισχνή, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Lockdown και το 2021
Οχι μόνο διψήφια ύφεση στην Ελλάδα φέτος, αλλά και τρίτο lockdown στις αρχές του 2021 βλέπει ο επικεφαλής οικονομολόγος της ING, Κάρστεν Μπρζέσκι. Οπως σημειώνει στην «Κ», τα νέα αυστηρά περιοριστικά μέτρα στα οποία θα προχωρήσει η κυβέρνηση, σε συνδυασμό και με τα lockdowns που υπάρχουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αδιαμφισβήτητα θα χτυπήσουν την ελληνική οικονομία. Οπως προειδοποιεί, υπάρχει πλέον υψηλός κίνδυνος για ύφεση με διπλό πάτο στην Ελλάδα, δηλαδή νέα συρρίκνωση του ΑΕΠ και στο δ΄ τρίμηνο. Ως αποτέλεσμα, για το σύνολο του 2020, η ύφεση θα ξεπεράσει το 12%, ενώ δεδομένου ότι πιθανόν να υπάρξουν επιπλέον lockdowns στα α΄ τρίμηνο του 2021, η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα είναι επίσης πολύ πιο αδύναμη. «Μόνο στα τέλη του 2022 με αρχές του 2023 η ελληνική οικονομία θα μπορέσει να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα», τονίζει.
Αδύναμη ανάκαμψη
Ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings έχει ήδη τρέξει δύο σενάρια για την ελληνική οικονομία, με το βασικό σενάριο, για ύφεση 7,8% φέτος, να τίθεται πλέον σε κίνδυνο λόγω των εξελίξεων. Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο, όπως εξηγεί στην «Κ» ο Τζέικομπ Σουάλσκι, επικεφαλής αναλυτής του οίκου για την Ελλάδα, η ύφεση φέτος θα κινηθεί στο 10,8% και η ανάκαμψη το 2021 θα είναι αδύναμη, στο 2,5%. Αυτό το σενάριο λαμβάνει υπόψη την έλευση ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας στο β΄ εξάμηνο, το οποίο και έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά αυστηρών μέτρων περιορισμού στο δ΄ τρίμηνο. Οι τρέχουσες εξελίξεις γύρω από την πανδημία είναι αρνητικές, με την αβεβαιότητα να ενδέχεται να αυξηθεί τις επόμενες εβδομάδες, και αυτό θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις οικονομικές προοπτικές, σημειώνει. Πάντως, οι πιο μακροπρόθεσμες προοπτικές της Ελλάδας θα εξαρτηθούν από την επιτυχή απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
