Πελάτες των ίδιων παγκόσμιων κολοσσών, κατασκευαστών και εμπόρων όπλων είναι τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία
Ο χορός των εξοπλισμών που έχει ξεκινήσει τα τελευταια χρόνια, με ιδιαίτερη ένταση η Τουρκία, και πλέον, σε σαφώς μικρότερο επίπεδο, εξαιτίας των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων της, είναι αναγκασμένη να ακολουθήσει και η Ελλάδα, κερδισμένες θα έχει, ως επί το πλείστον, τις ίδιους εμπόρους όπλων.
Οπως φαίνεται από τα στοιχεία του SIPRI (Stockholm International Peace Research Institute), η Τουρκία είναι ένας πολύ καλός “πετάτης” των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Με διαφορά μπροστά από τους υπολοίπους, βέβαια, βρίσκονται οι ΗΠΑ, οι οποίες, παρά τα σκαμπανεβάσματα στις σχέσεις τους με την Τουρκία, εξακολουθούν να είναι ο προνομιακός πωλητης όπλων προς την γείτονα.
Κάτι που είναι αμφίβολο εάν θα αλλάξει, είτε με πρόεδρο τον Τράμπ, είτε με τον Μπάϊντεν.
Γερμανικές περιπλοκές
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, εξαιτίας των σοβαρών αντιδράσεων που υπάρχουν εντός του γερμανικού Κοινοβουλίου, κυρίως από τη μεριά των “Πρασίνων” και του αριστερού κόμματος, Die Linke, έχει σταθεί δυνατόν να μειωθούν αρκετά εξοπλιστικά συμβόλαια της Γερμανίας με την Τουρκία. Αφορμή στάθηκαν οι δύο τουρκικές εισβολές στη Συρία.
Τώρα, με αφορμή την επιθετική τακτική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, οι ίδιοι πολιτικοί χώροι αλλά και πολιτικά πρόσωπα από τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Σοσιαλδημοκράτες, επιμένουν ότι επιβάλλεται να “παγώσουν” και άλλα εξοπλιστικά συμβόλαια.
Υποβρύχια: Το “παχυλό” γερμανικό μερίδιο
Κυρίως, πρόκειται για το υποβρύχιο τύπου 214, το πρώτο εκ των οποίων η Τουρκία κανονικά θα παραλάβει το 2022.
Αυτό, εξάλλου, είναι και το αίτημα της Αθήνας προς το Βερολίνο. Το έθεσε, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο οποίος, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, συνάντησε ευήκοα ώτα. Ωστόσο, δεν υπήρξε καμία δημόσια γερμανική δέσμευση γι’ αυτό.
Το “τουρκικό συμβόλαιο” για τα υποβρύχια τύπου 214, σύμφωνα με παλαιότερη έκθεση των αρμοδίων υπηρεσιων του ελληνικού υπουργείου Αμυνας, ανέρχεται (σε τιμές 2009 και 2010) στα 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το 70% του συνολικού συμβατικού τιμήματος θα οικειοποιηθεί η γερμανική εταιρεία, HDW.
Είναι η ίδια εταιρεία, η οποία είχε καταφέρει να αποκτήσει τα ελληνικά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου “έτρεξε”, μετά μυρίων βασάνων, το πρόγραμμα του αντίστοιχου “ελληνικού συμβολαίου” για την κατασκευή τεσσάρων ιδίου τύπου υποβρυχίων.
Ως γνωστόν, η HDW, μετά από σφοδρές συγκρούσεις με το ελληνικό Δημόσιο, αφού εκμεταλλεύτηκε τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, χάρις και στην απαράδεκτη και ύποπτη ολιγωρία της Αθήνας, κατάφερε να απαλλαγεί από αυτά.
Το “τουρκικό πρόγραμμα”, όπως και το ελληνικό, προβλέπει ότι “το εκτιμώμενο μερίδιο του εγχώριου, τουρκικού ναυπηγικού φορέα, θα κυμανθεί στο 30%. Δηλαδή, περί τα 0,7 δισ. ευρώ” (τιμές 2009).
Οι εκτιμώμενες αναπροσαρμογές, σύμφωνα με την σχετική έκθεση του ελληνικού υπουργείου Αμυνας, “λαμβάνοντας υπόψιν ως μέση βάση περίπου το 10% – 15% του αρχικού τιμήματος, και τη διάρκεια προγράμματος των 13 ετών”, θα κυμανθεί στα 0,2 δισ. ευρώ.
Επίσης, το “εκτιμώμενο κόστος των Η/Ν και των οπλικών συστημάτων που θα παραδοθούν (σ.σ. ή παραδίδονται) από τις τουρκικές εταιρείες, είναι 0,5 δισ. ευρώ”. Ενα διόλου ευκαταφρόνητο μερίδιο, πάντως, για την τουρκική πλευρά.
Συνολικά, υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στα 3,6 δισ, για 6 υποβρύχια, ενώ το ελληνικό, περιπετειώδες πρόγραμμα για 4 υποβρύχια ήταν 1,85 δισ.
Το κόστος ανά μονάδα υποβρυχίου για την Τουρκία υπολογίζεται στα 600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για το ελληνικό στα 460 εκ. ευρώ. Κόστος που είναι σε συνάρτηση και του εξοπλισμού που μπαίνει σε κάθε υποβρύχιο.
Το μερίδιο της HDW ανά υποβρύχιο, εκτιμάται ότι είναι στα 366 εκ. ευρώ (τιμές 2009), ενώ για το ελληνικό, 300 εκ. ευρώ (τιμές 2000 – χρονιά της ελληνικής σύμβασης).
Ολα δείχνουν, λοιπόν, ότι ειναι “μύθος” οι ισχυρισμοί που κάποιοι εντέχνως “διαρρέουν” ότι η Τουρκία έχει την κατάλληλη υποδομή και επιστημονικό know how για να φέρει σε πέρας μόνη της την κατασκευή των υποβρχιων.
Χωρίς την HDW δεν μπορεί να ολοκληρώσει το πρόγραμμα. Ως εκ τούτου, πράγματι έχει σημασία εάν το Βερολίνο αποφασίσει το “πάγωμα” της παράδοσης.
Είναι προφανές ότι για έναν κολοσσό, όπως είναι η HDW, με εξαιρετικά μεγάλη επιρροή στο γερμανικό πολιτικό κατεστημένο, το “τουρκικό πρόγραμμα” είναι άκρως σημαντικό.
Ωστόσο, το Βερολίνο έχει να σταθμίσει ανάμεσα στα κέρδη των γερμανικών πολεμικών βιομηχανικών, και τις πολιτικές και γεωπολιτικές “ζημιές” που θα προκληθούν από την παράδοση αυτών των υποβρυχίων.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται
Οπως, λοιπόν, η Γερμανία είχε καταφέρει να βάλει στο χέρι τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά για να υλοποιήσει το “ελληνικό υποβρύχιο”, το ίδιο τώρα έρχεται να κάνει η αμερικανική πλευρά.
Επιδιώκει, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις της, να πάρει τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου, έχοντας κλείσει ήδη έτοιμες “δουλειές” από πριν, θα κάνει, ως είναι φυσικόν, απόσβεση, και θα βγάλει κέρδη.
Πρόκειται, όπως είναι γνωστό, για την κατασκευή αμερικανο-ισραηλινών φρεγατών. Χρυσοφόρο σχέδιο που προωθείται εντατικά τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να γίνει αποδεκτό από την ελληνική κυβέρνηση.
Εσχάτως, βέβαια, έκανε την επανεμφάνισή της η πρόταση του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού προς τις ΗΠΑ, να δώσουν στην Ελλάδα -κατ’ αρχην- δύο αντιτορπιλικά κλάσσης Arleigh Burke.
Την πρόταση αυτή, την “παλεύει” το ΠΝ εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια. Επανειλημμένως, σε όλες τις επαφές με Αμερικανούς παράγοντες είχε τεθεί το ζήτημα να δοθούν τα αντιτορπιλικά στην Ελλάδα, με σειρά προτεραιότητας, όταν σύντομα αποσυρθούν από το αμερικανικό ΠΝ.
Η Ουάσιγκτον, κατά πληροφορίες, δεν έφερε αντιρρήσεις, αλλά επιφυλασσόταν να παραχωρήσει αυτά τα πλοία με τον υπάρχοντα εξοπλισμό τους, ειδικά, μάλιστα, με ορισμένα προωθημένα τεχνολογικά οπλικά συστήματα.
Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, βέβαια, θα είναι άχρηστα για την Ελλάδα, αφού η χώρα μας ουσιαστικά θα παραλαμβάνει μόνον τα σκαριά.
Μένει να φανεί τώρα εάν οι ΗΠΑ θα αποφασίσουν με γνώμονα την γεωπολιτική ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή ή με βάση τα συμφέροντα κολοσσών οπλικών συστημάτων, όπως η Lockheed Martin.
Ιταλία – Ισπανία
Τελευταία, ορισμένοι “αναρωτιούνται” γιατί Ρώμη και Μαδρίτη κρατούν, από επιφυλακτική μέχρι αδιάφορη στάση έναντι της Ελλάδας, όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά.
Ενας από τους λόγους είναι τα πολλά εξοπλιστικά πάρε-δώσε της Ιταλίας και της Ισπανίας με την Αγκυρα.
Κάτι που, επίσης, φαίνεται από τα στοιχεία του SIPRI.
Η Ισπανία, ως γνωστόν, κατασκευάζει το αεροπλανοφόρο – ελικοπτεροφόρο, “Anadolu”, το οποίο, κατά τους σχεδιασμούς, θα παραδοθεί στην Τουρκία μέσα στην επόμενη διετία.
Να σημειωθεί ότι και στο πρόσφατο παρελθόν, η Μαδρίτη, ανεξαρτήτως “εξοπλιστικών συμβολαίων”, κρατούσε μια “ιδιόμορφα” … θετική στάση σε σχέση με την Αγκυρα.
Η Ισπανία, σημαίνον μέλος του ΝΑΤΟ μάλιστα, έφτανε στο σημείο να εκδίδει Notam και Navtex, αμφισβητώντας περιοχές της ελληνικής κυριαρχίας (!).
Κάτι, για το οποίο της είχαν γίνει επανειλημμένως διαβήματα διαμαρτυρίας, αν και δημοσίως ουδέν είχε γίνει γνωστό.