Ρόλο εμπροσθοφυλακής στην Ευρώπη απέναντι στην Άγκυρα, δείχνει αποφασισμένο να παίξει το Παρίσι
Πληθαίνουν τα δημοσιεύματα στον γαλλικό Τύπο, καθώς και οι δηλώσεις Γάλλων αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων, σύμφωνα με τις οποίες το Παρίσι εμφανίζεται αποφασισμένο να ζητήσει από την ΕΕ «ριζοσπαστικές» κινήσεις έναντι της Τουρκίας.
Εσχάτως, διέρρευσαν πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο, το Παρίσι δεν αποκλείεται να προτείνει να σταματήσουν οι διαδικασίες για την Τελωνειακή Ένωση ΕΕ – Τουρκίας.
Κάτι που εκτιμάται ότι θα έχει μεγάλο οικονομικό κόστος για την Τουρκία, δεδομένου ότι, εάν υπογραφεί η συμφωνία, από τις εμπορικές συναλλαγές της με την ΕΕ, η Τουρκία θα είχε οφέλη πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Να σημειωθεί πως η γερμανική προεδρία, η οποία λήγει στο τέλος του έτους, σχεδίαζε την έναρξη ενός ευρω-τουρκικού διαλόγου, με στόχο την επίλυση σημαντικών προβλημάτων, μεταξύ των οποίων και των ελληνοτουρκικών, και την υπογραφή -σε βάθος χρόνου- μιας συμφωνίας Τελωνειακής Ενωσης ΕΕ – Τουρκίας.
Προσέγγιση Γαλλίας – Γερμανίας
Όσον αφορά τη γαλλική θέση για σκλήρυνση της στάσης της ΕΕ έναντι της Τουρκίας, όπως υποστηρίζει ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Υβ Λε Ντριάν, φαίνεται πως υπάρχει προσέγγιση μεταξύ Παρισίων και Βερολίνου. Κι’ αυτό, παρ’ ότι η Γερμανία διατηρεί ιδιόμορφα στενές σχέσεις με την Άγκυρα.
Ειδικότερα, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε στην εφημερίδα, Ouest-France:
«Οι θέσεις μας (σ.σ. με τη Γερμανία) είναι πολύ πιο κοντά. Έχουν μια συγκεκριμένη και ιστορική σχέση με την Τουρκία, αλλά η συσσώρευση διαφωνιών που αφορά πλέον ολόκληρη την ευρωπαϊκή οντότητα, καθώς και η συμπεριφορά του προέδρου Ερντογάν προς τη Γαλλία, και γενικότερα προς την Ευρώπη, οδήγησαν στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ενότητας. Η σχέση μας με τη Γερμανία σε αυτό το θέμα έχει ενισχυθεί σημαντικά».
Παρ’ ότι, βέβαια, είναι σημαντικό να υπάρχει, ως έναν βαθμό, σύμπτωση θέσεων ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία, είναι άγνωστο κατά πόσον το σύνολο των χωρών – μελών της ΕΕ θα υϊοθετήσει τις γαλλικές θέσεις και θα συναινέσει στην σκλήρυνση της στάσης της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία. Πόσο μάλλον, αφού πολλές εξ’ αυτών διατηρούν στενές σχέσεις με την Άγκυρα.
Όπως και να΄χει, όλα δείχνουν, ότι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι θα συνεχίσουν να «κρύβονται» πίσω από την «σκληρή» στάση των Παρισίων, ενώ ελάχιστες είναι οι χώρες που παίρνουν ανοικτά και δημόσια θέση.
Ενδιαφέρον είναι, επίσης, ότι την φρασεολογία και επιχειρηματολογία της γαλλικής πλευράς, σε σχεδόν απόλυτο βαθμό δείχνει να αναπαράγει συνεχώς και η Αθήνα.
Τελωνειακή Ένωση
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει δημοσίευμα στην ιστοσελίδα του έγκυρου, Europe1, όπου παρατίθενται «πληροφορίες», σύμφωνα με τις οποίες ο Ε. Μακρόν «θέλει να καταργήσει την Τελωνειακή Ένωση με την Τουρκία».
Σύμφωνα με το Europe1, το Παρίσι θα προτείνει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την κατάργηση της Τελωνειακής Ένωσης με την Τουρκία.
Μια κίνηση που θεωρείται ως απάντηση στην επιθετική πολιτική του Τ.Ερντογάν στη Μεσόγειο, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, και δείχνει ότι η Γαλλία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της αποσταθεροποιητικής πολιτικής που ακολουθεί η Τουρκία.
Επομένως, σημειώνει το Europe1, η γαλλική κυβέρνηση είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τα μεγάλα μέσα εναντίον της Τουρκίας, επιτιθέμενη στην οικονομία της.
Κυβερνητικοί κύκλοι, μάλιστα, επιβεβαιώνουν ότι αυτό το σενάριο εξετάζεται, αλλά τονίζουν ότι για να γίνει αυτό, πρέπει να συμφωνήσουν και οι υπόλοιποι ηγέτες της ΕΕ.
Επιπλέον, επισημαίνει ότι το «όπλο» των οικονομικών κυρώσεων απαιτεί ευαίσθητους χειρισμούς, δεδομένου ότι μπορεί να γίνει μπούμερανγκ για τις γαλλικές εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στην Τουρκία.
«Κόντρα Θρησκειών»;
Η γαλλική πλευρά επιμένει τώρα περισσότερο σε σκληρότερη ευρωπαϊκή γραμμή έναντι της Άγκυρας, εξαιτίας της νέας ραγδαίας επιδείνωσης των σχέσεων των δύο χωρών.
Αφορμή γι’ αυτό στάθηκαν οι πρόσφατες αιματηρές επιθέσεις που σημειώθηκαν σε γαλλικό έδαφος. Επίσης, οι προβολές “σκίτσων του Μωάμεθ” του Charlie Hebdo σε κτίρια, στη Γαλλία.
Κάτι που προκάλεσε την αντίδραση του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επετέθη δριμύτατα κατά του Εμμανουέλ Μακρόν, κατηγορώντας τον για ισλαμοφοβία, ακόμα και ότι είναι τρελός. Επίσης, ζήτησε μποϋκοτάζ των γαλλικών προϊόντων.
Βέβαια, η κόντρα Γαλλίας – Τουρκίας δεν είναι καινούργια. Ξεκίνησε στη Συρία, με τις τουρκικές εισβολές και τα πάρε – δώσε Τράμπ – Ερντογάν, και συνεχίστηκε στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Λιβύη.
Το ίδιο και στην υποσαχάριο και άλλες περιοχές της Αφρικής, τις οποίες το Παρίσι θεωρεί ζώνες στρατηγικών συμφερόντων του όπου μπήκε «σφήνα» η Τουρκία.
Εσχάτως, και στον Καύκασο, με την αζέρικη επίθεση κατά της Αρμενίας. Να σημειωθεί ότι στη Γαλλία το αρμενικό λόμπυ διαθέτει ιδιαιτέρως μεγάλη δύναμη.
«Παρά το γεγονός ότι είναι μέρος της Ατλαντικής Συμμαχίας -λέει ο Λε Ντριάν- έχουμε σημαντικές διαφωνίες στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Αντιμετωπίζουμε, στην Ευρώπη, μια πολεμοχαρή , επιθετική συμπεριφορά από την Τουρκία παντού. Στη Λιβύη, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ή ακόμα και στη Συρία. Αυτό πια πάει πολύ».
Τώρα, με αφορμή τις τελευταίες αιματηρές επιθέσεις, η Γαλλία παρουσιάζεται ως ο επικεφαλής που διεξάγει πόλεμο ενάντια στην ισλαμιστική, τζιχαντιστική τρομοκρατία.
Την ίδια στιγμή, από τη μεριά του, ο Τούρκος πρόεδρος, όπως και άλλοι ηγέτες μουσουλμανικών κρατών, παρουσιάζεται ως ο υπερασπιστής των απανταχού Μουσουλμάνων, και καταγγέλλει τη Γαλλία για «εκστρατεία μίσους», κ.ο.κ..
Μποϋκοτάζ
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος κάνει λόγο για συντονισμένη αντι-γαλλική εκστρατεία.
Πρόκειται για την «ταυτόχρονη εκδήλωση εκστρατειών προσβολής, συκοφαντίας και εργαλειοποίησης μίσους, εκ μέρους των ηγετών ορισμένων χωρών και ορισμένων ομάδων. Αναφέρομαι στο Πακιστάν, το Ιράν, την Τουρκία. Χειραγώγησαν και ξεκίνησαν εκστρατείες μίσους εναντίον μας. Πρέπει να απαντήσουμε δυναμικά σε τέτοια ρητορική».
Κατά την άποψη Λε Ντριάν, το τελευταίο διάστημα «είδαμε μια ουσιαστική αλλαγή στη στάση της Τουρκίας έναντι της Γαλλίας και της Ευρώπης.
Οι προκλήσεις, οι προσβολές, η οργανωμένη προπαγανδιστική εκστρατεία χειραγώγησης εκ μέρους της, όλα αυτά στοχεύουν τη Γαλλία.
Μάλιστα, αυτές οι επιθέσεις που στοχεύουν τα ίδια τα θεμέλια των ευρωπαϊκών αξιών, έγιναν σε μια εποχή που δεχτήκαμε βίαιες επιθέσεις. Είναι απαράδεκτο και ανεύθυνο.
Επιπλέον, η Τουρκία ζήτησε δημοσίως μποϊκοτάζ εναντίον μας. Είναι απαράδεκτο. Το καταδικάσαμε, και μάλιστα ανακαλέσαμε τον πρέσβη μας από την Τουρκία (σ.σ. στη συνέχεια, επέστρεψε)».
Κυρώσεις – Ελλάδα – Κύπρος
Όσον αφορά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, τον Δεκέμβριο, ο Ζαν Υβ Λε Ντριάν λέει ότι «υπάρχει μια ολόκληρη σειρά πιθανών κινήσεων στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων, εάν η τουρκική συμπεριφορά δεν αλλάξει. Όλα είναι στο τραπέζι».
Για το ενδεχόμενο να ληφθούν αποφάσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, απαντάει πως: «Ναι. Ανάλογα με το τι θα κάνουν οι Τούρκοι μέχρι τότε. Ορισμένα θέματα, όπως η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, για παράδειγμα, είναι ουσιαστικής σημασίας.
Όταν δύο μέλη της ΕΕ (σ.σ. Ελλάδα και Κύπρος) δέχονται επίθεση στην κυριαρχία και την εδαφική τους ακεραιότητα, είναι ολόκληρη η Ευρώπη που δέχεται επίθεση. Είναι λοιπόν σοβαρό το θέμα για όλη την Ευρώπη. Υπάρχει κοινή αλληλεγγύη ασφαλείας».
Κατά συνέπεια, συνεχίζει, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα μέσα Δεκεμβρίου, «θα δούμε αν έχει παρατηρηθεί αλλαγή στις τουρκικές θέσεις σε όλα αυτά τα θέματα και θα αποφασίσουμε. Αλλά σε αυτή τη φάση, οι προσδοκίες μας δεν έχουν ικανοποιηθεί από αυτή τη χώρα».
Οι ευθύνες της ΕΕ
Ωστόσο, αν κρίνει κανείς από τις δηλώσεις Λε Ντριάν, σίγουρα η γαλλική πλευρά μάλλον δεν είναι και τόσο ικανοποιημένη από την έως τώρα στάση των υπολοίπων εταίρων της στην ΕΕ.
Παρ’ ότι ο ίδιος κρίνει ότι το «κύμα» αλληλεγγύης προς τη Γαλλία, μετά τις αιματηρές επιθέσεις σε γαλλικό έδαφος, ήταν θεαματικό, θεωρεί ότι κάτι τέτοιο «δεν είναι αρκετό. Απαιτούνται περισσότερες πράξεις και ξεκάθαρες απαντήσεις. Πρέπει να ξεκαθαριστούν όλα τα θέματα μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας».
Αφού, επιπλέον, υπογραμμίζει ότι «δεν πρέπει να μπερδεύουμε την τουρκική κυβέρνηση με τον τουρκικό λαό», τονίζει ότι «δεν πρόκειται για μια γαλλο-τουρκική σύγκρουση, αλλά για πρόβλημα μεταξύ του συνόλου της Ευρώπης και της Τουρκίας. (…) Η ασφάλεια, η εδαφική ακεραιότητα, οι θεμελιώδεις αρχές της Ευρώπης τέθηκαν υπό αμφισβήτηση».
Πολύ περισσότερο, κατέληξε, «είμαστε μάρτυρες μιας ορμητικής πορείας της Τουρκίας, απέναντι στην οποία πρέπει να διαμορφωθεί ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο».