Ατομική Επιχείρηση (ελεύθερος επαγγελματίας) με απλογραφικά βιβλία αιτείται τον Μάιο 2019 ενίσχυσης βάσει του Προγράμματος ΕΣΠΑ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΠΛΗΓΕΝΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΜΑΝΔΡΑΣ ΕΙΔΥΛΛΙΑΣ, ΜΕΓΑΡΕΩΝ, ΡΑΦΗΝΑΣ ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ, ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ ΑΠΌ ΤΙΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΤΗΣ 15-11-2017 & ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΤΗΣ 23-07-2018» με Κωδικό ΟΠΣ 3664 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική 2014-2020».
Η ενίσχυση αφορά κάλυψη απώλειας κερδών του ΦΕ 2018 σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης 3ετίας και δε σχετίζεται με επιδότηση δαπανών/επενδύσεων.
Η αίτηση γίνεται δεκτή βάσει απόφασης που δημοσιεύεται την 19-12-2019 και η ενίσχυση καταβάλλεται την 3-2-2020.
1. Η ενίσχυση φορολογείται κανονικά ως εισόδημα;
2. Το ποσό της ενίσχυσης θα πρέπει να δηλωθεί στο ΦΕ 2019, οπότε και δημοσιεύθηκε η απόφαση ή στο 2020 οπότε και καταβλήθηκε;
3. Σε ποιο κωδικό δηλώνεται η ενίσχυση στο Ε3;
4. Αναφορικά με τις σχετικές ασφαλιστικές εισφορές πως θα υπολογιστούν;
α. Με βάση τον παλαιό νόμο, οπότε ως ποσοστό των κερδών προ φόρων του 2019, εφόσον θεωρηθεί εισόδημα του 2019;
β. Ή με βάση το νέο νόμο με τις ασφαλιστικές κατηγορίες, οπότε η ληφθείσα ενίσχυση δεν επηρεάζει τις ασφαλιστικές εισφορές;
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων!
ΜΥΛΩΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Όσον αφορά το φορολογικό σκέλος του ερωτήματος:
1. Η ενίσχυση των επιχειρήσεων που ήδη λειτουργούσαν στις πληγείσες περιοχές κατά την περίοδο των καταστροφικών συμβάντων, σκοπό έχει τη βελτίωση της κατάστασή τους έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε σε συνέχεια των καταστροφών.
Όπως αναφέρεται και στη σχετική ανακοίνωση του προγράμματος, η δράση έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να ενισχύσει τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις με σύντομες διαδικασίες, προκειμένου να συνεχίσουν την λειτουργία τους και να ανταπεξέλθουν στις ανελαστικές τους ανάγκες. Αφορά την ενίσχυση επιχειρήσεων, που ήδη λειτουργούσαν στις πληγείσες περιοχές κατά την περίοδο των καταστροφικών συμβάντων, ως προς το απωλεσθέν εισόδημα τους για το έτος 2018 και σύμφωνα με τις σχετικές δηλώσεις των επιχειρήσεων στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες και στις φορολογικές αρχές.
2.1 Με την εφαρμογή των ΕΛΠ και ως προς την λογιστική αντιμετώπιση των επιχορηγήσεων, στην παράγραφο 1 του άρθρου 23 του Ν. 4308/2014 αναφέρεται ότι, «[…], Οι κρατικές επιχορηγήσεις που αφορούν περιουσιακά στοιχεία αναγνωρίζονται αρχικά ως υποχρεώσεις στην περίοδο που εισπράττονται ή στην περίοδο που καθίσταται οριστική η έγκρισή τους και υπάρχει βεβαιότητα ότι θα εισπραχθούν. Οι κρατικές επιχορηγήσειςαναγνωρίζονται με τα ποσά που εισπράττονται ή εγκρίνονται οριστικά. Μεταγενέστερα της αρχικής αναγνώρισης, οι κρατικές επιχορηγήσεις αποσβένονται με τη μεταφορά τους στα αποτελέσματα ως έσοδα, στην ίδια περίοδο και με τρόπο αντίστοιχο της μεταφοράς στα αποτελέσματα της λογιστικής αξίας του στοιχείου που επιχορηγήθηκε».
Στο >άρθρο 23§2 του Ν 4308/2014 αναφέρεται ότι «[…] «Οι κρατικές επιχορηγήσεις εξόδων αναγνωρίζονται αρχικά ως υποχρεώσεις στην περίοδο που εισπράττονται ή στην περίοδο που καθίσταται οριστική η έγκρισή τους και υπάρχει βεβαιότητα ότι θα εισπραχθούν. Οι κρατικές επιχορηγήσεις που αφορούν έξοδα μεταφέρονται στα αποτελέσματα ως έσοδα στην περίοδο στην οποία τα επιχορηγηθέντα έξοδα βαρύνουν τα αποτελέσματα».
2.2 Σύμφωνα με την παρ. 1ιστ’ του >άρθρου 30 του Ν.4308/2014, οι πολύ μικρές οντότητες της παρ. 2γ’ του άρθρου 1 του ίδιου νόμου, αναγνωρίζουν τις κρατικές επιχορηγήσεις, σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία και δεν εφαρμόζουν τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 23.
2.3. Σύμφωνα με τον ορισμό του παραρτήματος Α΄ του Ν. 4308/2014 ως επιχορήγηση, κρατική (Government grant), νοείται η ενίσχυση από το κράτος με τη μορφή μεταφοράς πόρων σε μια οντότητα, σε ανταπόδοση για παρελθούσα ή μελλοντική συμμόρφωση με συγκεκριμένες συνθήκες που σχετίζονται με τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Δεν περιλαμβάνονται στις κρατικές επιχορηγήσεις εκείνες οι μορφές κρατικής ενίσχυσης στις οποίες δεν μπορεί εύλογα να αποδοθεί μια αξία καθώς και συναλλαγές με το κράτος, οι οποίες δεν μπορούν να διακριθούν από τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της οντότητας.
3. Φορολογική αντιμετώπιση
3.1. Στη φορολογία εισοδήματος, η φορολογική διοίκηση με το >εγγρ. 1080132/2-6-2015 (που αναφέρεται σε ατομικές επιχειρήσεις) και την >ΠΟΛ. 1059/18-3-2015 (που αναφέρεται σε νομικές οντότητες) παρείχε την πληροφορία ότι οι επιδοτήσεις- επιχορηγήσεις λαμβάνονται για τον προσδιορισμό του φορολογητέου αποτελέσματος, κατά το > >άρθρο 21 του Ν.4172/2013, καθώς σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του N.4172/2013, ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις.
Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, οι επιδοτήσεις δεν εξαιρούνται από το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές συναλλαγές αλλά προσμετρώνται στον υπολογισμό του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με την ανωτέρω διαδικασία (λογιστικός τρόπος προσδιορισμού).
Η παραπάνω αντιμετώπιση, αφορά το γενικό κανόνα αντιμετώπισης των επιδοτήσεων/επιχορηγήσεων και δεν αναφέρονται σε οποιαδήποτε ειδική αντιμετώπιση συγκεκριμένων κατηγοριών επιδοτήσεων/επιχορηγήσεων με ειδικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις.
3.2. Αν και η πλειονότητα των αναφορών τόσο στις οδηγίες λογιστικής αντιμετώπισης με βάση τα ΕΛΠ (βλ. παρ. 2), όσο και της φορολογικής νομοθεσίας που αναφέρεται παραπάνω στην παράγραφο 3, αφορούν τις κρατικές επιχορηγήσεις παγίων ή δαπανών, οι λοιπές κρατικές επιχορηγήσεις όσον αφορά τη φορολογική τους μεταχείριση δεν αντιμετωπίζονται διαφορετικά, εκτός και αν προβλέπεται κάτι ιδιαίτερο στο νομικό πλαίσιο χορήγησής τους.
Επομένως, και η επιχορήγηση που αναφέρεστε, λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του φορολογητέου αποτελέσματος, κατά το > >άρθρο 21 του Ν.4172/2013.
3.3. Χρόνος φορολογίας. Η φορολογική διοίκηση με την >ΠΟΛ.1223/8-10-2015 παρείχε πληροφορίες για το χρόνο κτήσης του εισοδήματος (παρ. 4 της απόφασης). Στην απόφαση αυτή δεν αναφέρεται η περίπτωση της «κρατικής ενίσχυσης», όπως η ενίσχυση για την κάλυψη δαπανών, αγορά παγίων και λοιπών επιχορηγήσεων μέσω ειδικών προγραμμάτων. Γενικά, από την απόφαση αυτή μπορεί να σημειωθεί το παρακάτω απόσπασμα: «Με τις διατάξεις της >παρ. 4 του άρθρου 8 του Ν.4172/2013 ορίζεται ότι χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξής του […]».
Ακόμη, σύμφωνα με το με αρ. πρωτ. >ΔΕΑΦ Β 1010732 ΕΞ2017/23.1.2017 έγγραφο της ΑΑΔΕ με θέμα «Χρόνος απόκτησης εισοδήματος επιχορηγήσεων που εισπράττουν νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες από φορείς Γενικής Κυβέρνησης», ορίζεται ότι: «5. Κατόπιν των ανωτέρω διευκρινίζεται ότι προκειμένου να προσδιοριστεί ο χρόνος φορολογίας των κρατικών επιχορηγήσεων, θα πρέπει για αυτές να έχει αποκτηθεί το δικαίωμα είσπραξής τους, το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση αποκτάται κατά το έτος οριστικής έγκρισής τους από τα αρμόδια κατά περίπτωση όργανα, οπότε και φορολογείται».
Επομένως, εφόσον η οριστική έγκριση της κρατικής επιχορήγησης έγινε το έτος 2019, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιορισμό του φορολογητέου αποτελέσματος του έτους 2019.
3.4. Στο έντυπο Ε3 προτείνεται η αναγραφή του στον κωδικό 462 του πίνακα Ζ.
ΚΟΥΤΣΟΛΑΜΠΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
Μετά την ισχύ του ν.4670/2020, που τροποποίησε τις διατάξεις για τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών των μη μισθωτών, είναι προφανές πως οι εισφορές του 2020 υπολογίζονται και καταβάλλονται με το νέο σύστημα των ασφαλιστικών κατηγοριών. Τελευταία φορά που οι εισφορές θα υπολογιστούν με βάση το εισόδημα των μη μισθωτών είναι για το 2019 (αναμένεται η εκκαθάριση πιθανόν εντός του Σεπτεμβρίου) και εκεί θα ληφθεί υπόψη το εισόδημα του προηγουμένου έτους ήτοι του 2018. Κατά συνέπεια τα εισοδήματα του 2019 δεν έχουν καμία επιρροή στον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών.
