Τους λογαριασμούς του νέου «κοινωνικού μερίσματος» στα πλέον αδύναμα νοικοκυριά ξεκινά το οικονομικό επιτελείο. Ποιοι αναμένεται να επωφεληθούν και ποιοι θα μείνουν εκτός στήριξης. Τα δημοσιονομικά περιθώρια και οι προτεραιότητες.
Τους λογαριασμούς του νέου «κοινωνικού μερίσματος» στα πλέον αδύναμα νοικοκυριά ξεκινά το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, έχοντας πάντα σε πρώτο πλάνο το γεγονός ότι ο φετινός προϋπολογισμός όπως και ο επόμενος δεν χαρακτηρίζονται από πλεονάσματα αλλά από βαθιά ελλείμματα. Σε αυτό το πλαίσιο, κοινωνικό μέρισμα δεν νοείται, αλλά οι έκτακτες συνθήκες υπαγορεύουν έκτακτες αποφάσεις.
Τα λεγόμενα «δημοσιονομικά περιθώρια» δεν προσδιορίζονται ούτε από στόχους ούτε από κανόνες και το 2021, δημιουργώντας ενδεχομένως την αίσθηση ότι το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να ξοδεύει όσα θέλει. Οι μέχρι τώρα αποφάσεις του οικονομικού επιτελείου, όμως, καταδεικνύουν πως κεντρική επιδίωξη είναι να μην υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός -πέραν του επιβεβλημένου-, με άκριτες δαπάνες σε μια λογική «λεφτά υπάρχουν». Τα ταμειακά διαθέσιμα είναι ισχυρά -στην περιοχή των 37 δισ. ευρώ- και ανατροφοδοτούμενα με φθηνό δανεισμό, αλλά παραμένουν δανεικά.
Με αυτά τα δεδομένα στο τραπέζι, οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν πως οι εξαγγελίες της κυβέρνησης θα είναι «μετρημένες». «Μην περιμένετε πακέτο εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ», αναφέρει πηγή με γνώση των διεργασιών, θέτοντας μια πρώτη άτυπη οροφή των παρεμβάσεων χαμηλότερη των 100 εκατ. ευρώ.
Οι δικαιούχοι των ενισχύσεων δεν έχουν ακόμα προσδιοριστεί. Υπάρχουν όμως ήδη κάποιες πρώτες σκέψεις στο τραπέζι. Όσοι λαμβάνουν Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των πιθανών δικαιούχων, ενώ δεν αποκλείεται τελικά να υπάρξει παρέμβαση και για μεγαλύτερη συμμετοχή του δημοσίου στο Δώρο Χριστουγέννων.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο, η συμβολή του δημοσίου στο Δώρο Χριστουγέννων να μη γίνει στη βάση του επιδόματος των 534 ευρώ, αλλά στη βάση του ονομαστικού μισθού και αρμόδιες πηγές διευκρινίζουν πως ενδεχομένως το δημόσιο να έρθει να καλύψει μεγαλύτερο μέρος από τη δαπάνη των εργοδοτών, βάζοντας όμως ένα όριο. «Δεν υπάρχει η δυνατότητα να καλύψει το δημόσιο 13ο μισθό, εάν φτάνει για παράδειγμα τις 2.000 ή τις 3.000 ευρώ» αναφέρει αρμόδια πηγή. Αντίθετα, στο τραπέζι βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες, η αυξημένη συμμετοχή του δημοσίου σε 13ο μισθό με έναν «κόφτη» για παράδειγμα (τυχαίο) στα 1.000 ευρώ.
Περιορισμένες, χωρίς να αποκλείονται, είναι οι πιθανότητες στους δικαιούχους του έκτακτου βοηθήματος Χριστουγέννων να περιλαμβάνονται οι συνταξιούχοι, δεδομένου ότι στο τέλος Οκτωβρίου εισέπραξαν αναδρομικά 1,4 δισ. ευρώ, ακολουθεί νέος γύρος αναδρομικών που απορρέει από την αντικατάσταση του νόμου Κατρούγκαλου από το νόμο Βρούτση, ενώ παράλληλα οι συνταξιούχοι δεν έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία. Παρ’ όλα αυτά το σενάριο ενίσχυσης και των χαμηλοσυνταξιούχων -με αποδοχές κάτω των 1.000 ευρώ που δεν έλαβαν αναδρομικά- δεν έχει εντελώς αποκλειστεί.
Αντίθετα, έχει ξεκαθαρίσει ότι το όποιο βοήθημα θα περιοριστεί στον ιδιωτικό τομέα και δεν θα αφορά φορολογούμενους οι οποίοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν ήδη περιληφθεί στα έκτακτα μέτρα ενίσχυσης που υλοποιούνται, όπως για παράδειγμα μέσω επιδομάτων αναστολής εργασίας ή επιδομάτων ανεργίας.
Ορισμένες πληροφορίες αναφέρουν, τέλος, πως το οικονομικό επιτελείο δέχεται ήδη εισηγήσεις για καταβολή ενός μπόνους Χριστουγέννων στους εργαζόμενους στα νοσοκομεία, οι οποίοι βρίσκονται για μία ακόμα φορά στην πρώτη γραμμή του καθήκοντος, αντιμέτωποι με πρωτοφανείς καταστάσεις.
