Της Δήμητρας Καδδά
Λίγο πιο πάνω από το 10% αναμένεται με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου η ύφεση φέτος, μετά την επιβολή του lockdown αλλά και τα περιοριστικά μέτρα που είναι δεδομένο πως θα ισχύσουν – σε έναν βαθμό τουλάχιστο – τον μήνα Δεκέμβριο στην αγορά. Σύμφωνα με πληροφορίες με αυτήν την πρώτη πρόβλεψη για κατά 2% περίπου περεταίρω πτώση του ΑΕΠ φέτος ξεκινά το ΥΠΟΙΚ τον επαναυπολογισμό της πορείας της οικονομίας το 2021. Και τούτο προκειμένου να καταθέσει στις 21 Νοεμβρίου το τελικό σχέδιο Προϋπολογισμού στη Βουλή σε ένα καθεστώς πρωτόγνωρης ασάφειας και έλλειψης “ορατότητας”, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς.
Το προσχέδιο του Προϋπολογισμού (που δομήθηκε με βάση την εικόνα για την πορεία της υγειονομικής κρίσης όπως είχε διαμορφωθεί τον Οκτώβριο) βασιζόταν σε ύφεση 8,2%, ενώ υπολόγιζε το πρωτογενές έλλειμμα το 6,2% του ΑΕΠ.
Πλέον, στο δημοσιονομικό πεδίο αυτό που επιχειρείται φέτος, σύμφωνα με πληροφορίες , είναι το έλλειμμα να συγκρατηθεί κάτω από το 10% του ΑΕΠ. Και τούτο μέσω μίας προσπάθειας διατήρησης της κουλτούρας πληρωμών αλλά και παροχής στοχευμένης βοήθειας στις επιχειρήσεις και στους πολίτες.
Πλέον, γίνεται αλλαγή “πλεύσης” από τις αναβολές φορολογικών υποχρεώσεων στην παροχή άμεσης επιδότησης στις εταιρείες με όχημα την Επιστρεπτέα Προκαταβολή που θα διαθέσει τουλάχιστο 1,7 δισ. ευρώ επιπλέον έως το τέλος του έτους. Χθες ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στον ΣΚΑΪ προανήγγειλε πως η καταβολή της Επιστρεπτέας Προκαταβολής Νο4 θα γίνει το τρίτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Θα προηγηθούν οι αιτήσεις ενδιαφέροντος που δρομολογούνται και ακολούθως οι αιτήσεις χορήγησης.
Το δύσκολο 2021
Η ανάγκη να διατηρηθεί σε έναν βαθμό η κουλτούρα πληρωμών συνδέεται, επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, με τη συνεχή ροή εσόδων προς τα κρατικά ταμεία. Όχι μόνο φέτος, αλλά και το 2021, με τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους να είναι πλέον δεδομένο πως θα είναι δύσκολοι ταμειακά (όπως και ο Νοέμβριος).
Επιπλέον, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, θα πρέπει να διατηρηθεί η επάρκεια ταμειακών διαθεσίμων και άρα “πυρομαχικών”, αλλά και να συντηρηθεί σε όχι και τόσο υψηλά επίπεδα το χρέος. Το “μήνυμα” μετέφεραν την προηγούμενη εβδομάδα τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ, κατά την ανακοίνωση των μέτρων στήριξης. Ο ΥΠΟΙΚ, Χρήστος Σταϊκούρας, ανέφερε πως τα υγειονομικά μέτρα θα έχουν μεγάλη επίπτωση και “πρέπει να διατηρούμε και επαρκές οπλοστάσιο, ειδικά όταν γνωρίζουμε ότι η επιστροφή στην κανονικότητα θα αργήσει”. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, επισήμανε πως η “περίοδος της πανδημίας είναι μια περίοδος μεγάλης δημοσιονομικής σύγχυσης στην πραγματικότητα” και “θα προσπαθήσουμε να είμαστε κατά το δυνατόν όσο πιο συνετοί και σώφρονες”, ώστε, “όταν θα βγει η χώρα από αυτή την κρίση, να βγει σε μια περίοδο ανάκαμψης και όχι σε μια περίοδο επανόδου στο παρελθόν”.
Η ανάγκη διατήρησης της καλής “εικόνας” της χώρας φάνηκε χθες και από την αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας σε Ba3, με σταθερές προοπτικές, από B1 με σταθερές προοπτικές, προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, την οποία ο ΥΠΟΙΚ αποτίμησε ως ένα αποδεικτικό στοιχείο για τη διαχείριση της τρέχουσας κρίσης, τις μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες της αλλά και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Ωστόσο, η αλήθεια είναι, εξηγούν αρμόδιες πηγές, πως ο βαθμός ασάφειας είναι πρωτόγνωρα μεγάλος. Οι εξελίξεις στο υγειονομικό επίπεδο θα καθορίσουν και τις υγειονομικές αποφάσεις αλλά και θα “τεστάρουν” τις αντοχές της αγοράς, η οποία δέχεται μεγάλες πιέσεις όπως έδειξε χθες και ο δείκτης “φόβου” του ΚΕΠΕ που επιδεινώθηκε ραγδαία.