Διασυνοριακές τηλεδιασκέψεις, ασφαλής ανταλλαγή και απλούστερη επίδοση πράξεων
Στις 23 Νοεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε δύο προτάσεις με στόχο τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων δικαιοσύνης στην ΕΕ.
Οι νέοι κανόνες αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση των καθυστερήσεων και στην αύξηση της ασφάλειας δικαίου, καθιστώντας την πρόσβαση στη δικαιοσύνη φθηνότερη και πιο φιλική προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της ΕΕ.
Οι εν λόγω κανονισμοί προβλέπουν την εφαρμογή διάφορων ψηφιακών λύσεων για τη διασυνοριακή συλλογή αποδεικτικών στοιχείων και επίδοση πράξεων, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη η συνεργασία μεταξύ των εθνικών δικαστικών αρχών στα κράτη μέλη της ΕΕ. Η αυξημένη χρήση τεχνολογιών εξ αποστάσεως επικοινωνίας θα βοηθήσει στη μείωση του κόστους και την ταχύτερη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων. Για παράδειγμα, η διασυνοριακή ακρόαση ενός διαδίκου ή ενός μάρτυρα θα μπορεί να πραγματοποιείται μέσω τηλεδιάσκεψης αντί να απαιτείται η φυσική του παρουσία.
Οι κανόνες προβλέπουν, επίσης, τη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου συστήματος πληροφορικής που θα επιτρέπει μια πιο γρήγορη, ασφαλή και αποτελεσματική ανταλλαγή πράξεων μεταξύ των κρατών μελών. Περιλαμβάνουν δε διατάξεις για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας κατά τη διαβίβαση των πράξεων και τη συλλογή των αποδεικτικών στοιχείων.
Η απλούστευση των διαδικασιών και η μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου αναμένεται να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή πολιτών και επιχειρήσεων σε διασυνοριακές συναλλαγές, ενισχύοντας ως εκ τούτου τη δημοκρατία και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
3,4 εκατομμύρια υποθέσεις αστικής και εμπορικής φύσης ετησίως έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις.
Οι προσπάθειες της ΕΕ για τη ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης
Οι δύο προτάσεις επικαιροποιούν τους υφιστάμενους κανονισμούς της ΕΕ σχετικά με την επίδοση πράξεων και τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων – για να διασφαλιστεί ότι οι σύγχρονες ψηφιακές λύσεις θα αξιοποιηθούν στο έπακρο.
Οι προτάσεις αυτές αποτελούν μέρος των προσπαθειών ψηφιοποίησης των συστημάτων δικαιοσύνης της ΕΕ. Παρότι σε ορισμένες χώρες, οι υπάρχουσες ψηφιακές λύσεις έχουν ήδη αποδειχθεί αποτελεσματικές, οι διασυνοριακές δικαστικές διαδικασίες εξακολουθούν να διεξάγονται κυρίως σε έντυπη μορφή.
Η ΕΕ στοχεύει στη βελτίωση της διασυνοριακής συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ, βοηθώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και διατηρώντας την ικανότητα των αρχών επιβολής του νόμου να προστατεύουν αποτελεσματικά τους πολίτες.
Η κρίση του COVID-19 προκάλεσε πολλά προβλήματα στη λειτουργία του δικαστικού συστήματος: διαπιστώθηκαν καθυστερήσεις στις προσωπικές ακροάσεις και στη διασυνοριακή επίδοση δικαστικών πράξεων, όπως και προσωρινή αδυναμία λήψης προσωπικής νομικής συνδρομής και λήξη προθεσμιών λόγω καθυστερήσεων. Ταυτόχρονα, ο αυξανόμενος αριθμός υποθέσεων αφερεγγυότητας και απολύσεων λόγω της πανδημίας καθιστά το έργο των δικαστηρίων ακόμη πιο κρίσιμο.
Οι προτάσεις τίθενται σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δείτε αναλυτικά την έκθεση για τη διασυνοριακή ψηφιακή ποινική δικαιοσύνη.