Αλεξάνδρα Κλειδαρά
Τον επανυπολογισμό των συντάξεων από 01.10.2019 λόγω αύξησης των ποσοστών αναπλήρωσης περιλαμβάνει σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Ειδικότερα αναλύεται:
ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων από 01.10.2019 και
ο επανυπολογισμός από 01.10.2019 των συντάξεων που έχουν απονεμηθεί από 13.05.2016 μέχρι 30.09.2019.
Α. Ποσοστά Αναπλήρωσης
Για το χρονικό διάστημα έως και 30.09.2019τα ποσοστά αναπλήρωσης εξακολουθούν και ισχύουν ως είχαν. Με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 και σε εφαρμογή των ενιαίων κανόνων του e-ΕΦΚΑ υπολογίζονται από 01.10.2019 και εφεξής όλες οι συντάξεις του e-ΕΦΚΑ που αφορούν ασφαλισμένους του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, πλην όσων χορηγούνται από τον π. ΟΓΑ.
Β. Επανυπολογισμός συντάξεων που έχουν υπολογιστεί με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016 Από την 01.10.2019 οι συντάξεις – πλην όσων χορηγούνται από τον ΟΓΑ – που έχουν απονεμηθεί ή εκκρεμεί η απονομή τους μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 υπολογίζονται εκ νέου σύμφωνα με τα ποσοστά αναπλήρωσης του παραπάνω Πίνακα 2. Από την 01.10.2019, καταβάλλονται τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις στη σύνταξη.
Αν το ποσό των συντάξεων αυτών, όπως επανυπολογίζεται, είναι μικρότερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους το ποσό της διαφοράς που προκύπτει εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Αυτό αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν από 13.05.2016 έως και 30.09.2019, βάσει των οποίων η καταβολή της σύνταξης, σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν πριν από την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016, αρχίζει μετά την έναρξη ισχύος αυτού, ήτοι από τις 13.05.2016, και οι οποίες βάσει της παρ. 2 του άρθρου 94 του ν.4387/2016 κρίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4387/2016.
Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 13.05.2016 έως 30.09.2019, το ποσό της σύνταξης λόγω της εφαρμογής διαφορετικών ποσοστών ών αναπλήρωσης διαφοροποιείται:
(α) για την περίοδο από την έναρξη καταβολής της σύνταξης μέχρι την 30.09.2019 και
(β) για την περίοδο από 01.10.2019 και έπειτα. Το ποσό ανά περίοδο προκύπτει από δύο υπολογισμούς:
(α) Πρώτος υπολογισμός για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος και έως την 30.09.2019 με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 1.
(β) Δεύτερος υπολογισμός για το χρονικό διάστημα από 01.10.2019 και εφεξής με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 και σύγκριση των ποσών που προκύπτουν από τον πρώτο και το δεύτερο υπολογισμό για τον καθορισμό του τελικά καταβαλλόμενου ποσού από 01.10.2019.
Προσωπική διαφορά
Ειδικότερα, τα ποσά που προκύπτουν από το «διπλό υπολογισμό» αρχικά με τον Πίνακα 1 και έπειτα με τον Πίνακα 2, συγκρίνονται με βάση τα κάτωθι παραδείγματα για να καθοριστεί το καταβαλλόμενο από 01.10.2019 ποσό της σύνταξης.
Οι τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης χορηγούνται από 01.10.2019, ως αρνητική προσωπική διαφορά, δηλαδή αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης, η οποία χορηγείται άμεσα, χωρίς δοσολόγιο από 01.10.2019. Αντιθέτως, τυχόν προκύπτουσες μειώσεις με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης οδηγούν στη δημιουργία θετικής προσωπικής διαφοράς που συνεχίζει να χορηγείται από 01.10.2019 ως προσωπική διαφορά.
Σημειώνεται ότι το άρθρο 94, παρ. 2 του ν.4387/2016 συνεχίζει να ισχύει και εφαρμόζεται κατά τον επανυπολογισμό των συντάξεων, επί αιτήσεων που έχουν κατατεθεί για τα έτη 2016, 2017 και 2018. Η σύγκριση θα διενεργείται μεταξύ του συνολικού ποσού (εθνικής, ανταποδοτικής και προσωπικής διαφοράς του άρθρου 94) που χορηγείται μέχρι τις 30.9.2019 και του συνολικού ποσού (εθνικής, ανταποδοτικής και προσωπικής διαφοράς του άρθρου 94) που προκύπτει από τον νέο υπολογισμό από 01.10.2019.
Για τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι 30.09.2019 και έχει ήδη εκδοθεί απόφαση απονομής θα γίνει οίκοθεν νέος υπολογισμός του ποσού από 01.10.2019 με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.
Για εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι 30.09.2019 θα εκδοθεί απόφαση απονομής με βάση τα παλιά ποσοστά αναπλήρωσης για το διάστημα μέχρι 30.09.2019, και θα καταχωριστεί άμεσα και ο νέος υπολογισμός του ποσού από 01.10.2019.
Ενδεικτικά παραδείγματα
Παράδειγμα 1: Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης Πίνακα 1 (ν.4387/2016)
Μικρότερη Από Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης Πίνακα 2 (ν.4670/2020)
Έστω συνταξιούχος ο οποίος καταθέτει αίτηση συνταξιοδότησης την 01.10.2016. Με βάση το προϊσχύον του ν. 4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός θα ελάμβανε σύνταξη ύψους 2.000€
(1). Με βάση τον Πίνακα 1 του άρθρου 8 θα ελάμβανε Άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής Σύνταξης ύψους 1.500€ (2+3). Με βάση το άρθρο 94 παρ. 2 του ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης (2+3) υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς (1) σε ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, με ανάλογη εφαρμογή της παραγράφου 2 του άρθρου 14, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης έχει κατατεθεί εντός του έτους 2016. Εν προκειμένω, το άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής του Πίνακα 1, υπολείπεται της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς κατά 500€, ήτοι κατά 25%. Επομένως, ο συνταξιούχος δικαιούται προσωπικής διαφοράς ύψους 250€ και η συνολικά καταβαλλόμενη σύνταξη μέχρι την 30.09.2019 θα ανερχόταν σε 1.750€.
Με βάση τον Πίνακα 2 του άρθρου 8 θα ελάμβανε Άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής Σύνταξης ύψους 1.600€ (2+3). Με βάση το άρθρο 94 παρ. 2, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης (Εθνικής και Ανταποδοτικής) υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς σε ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της διαφοράς καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, με ανάλογη εφαρμογή της παραγράφου 2 του άρθρου 14, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης έχει κατατεθεί εντός του έτους 2016. Εν προκειμένω, το άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής του Πίνακα 2, υπολείπεται της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς κατά 400€, ήτοι κατά 20%. Επομένως, ο συνταξιούχος δικαιούται προσωπικής διαφοράς ύψους 200€, και η συνολικά καταβαλλόμενη σύνταξη από την 01.10.2019 θα ανερχόταν σε 1.800€.
Με βάση την παρ. 3α του άρθρου 14 του ν.4387/2020, όπως ισχύει μετά το ν. 4670/2020, από 01.10.2019 καταβάλλονται τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις στη σύνταξη.
Επειδή το άθροισμα Εθνικής, Ανταποδοτικής και Προσωπικής Διαφοράς του Πίνακα 1 είναι μικρότερο του αθροίσματος Εθνικής, Ανταποδοτικής και Προσωπικής Διαφοράς του Πίνακα 2, η επανυπολογισμένη σύνταξη του παραδείγματος διαμορφώνεται ως εξής:
(α) Εθνική και Ανταποδοτική Σύνταξη ύψους 1.600€,
(β) προσωπική διαφορά άρθρου 94 ύψους 200€ ευρώ, και το Συνολικό Ποσό ανέρχεται σε 1.800€, ήτοι αυξάνεται κατά 50€.
Παράδειγμα 2: Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης Πίνακα 1 (ν.4387/2016)
Μεγαλύτερη Από Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης Πίνακα 2 (ν.4670/2020)
Έστω συνταξιούχος ο οποίος καταθέτει αίτηση συνταξιοδότησης την 01.10.2016. Με βάση το προϊσχύον του ν. 4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός θα ελάμβανε σύνταξη ύψους 2.000€
(1). Με βάση τον Πίνακα 1 του άρθρου 8 θα ελάμβανε Εθνική και Ανταποδοτική Σύνταξη ύψους 1.600€ (2+3). Με βάση το άρθρο 94 παρ. 2 του ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης (Εθνικής και Ανταποδοτικής) υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς σε ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, με ανάλογη εφαρμογή της παραγράφου 2 του άρθρου 14, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης έχει κατατεθεί εντός του έτους 2016.
Εν προκειμένω, το άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής του Πίνακα 1, υπολείπεται της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς κατά 400€, ήτοι κατά 20%. Επομένως, ο συνταξιούχος δικαιούται προσωπικής διαφοράς ύψους 200€ και η συνολικά καταβαλλόμενη σύνταξη μέχρι την 30.09.2019 ανερχόταν σε 1.800€.
Με βάση τον Πίνακα 2 του άρθρου 8 θα ελάμβανε Εθνική και Ανταποδοτική Σύνταξη ύψους 1.500€ (2+3). Με βάση το άρθρο 94 παρ. 2, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης (Εθνικής και Ανταποδοτικής) υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς σε ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της διαφοράς καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, με ανάλογη εφαρμογή της παραγράφου 2 του άρθρου 14, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης έχει κατατεθεί εντός του έτους 2016.
Εν προκειμένω, το Άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής του Πίνακα 2, υπολείπεται της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς κατά 500€, ήτοι κατά 25%. Επομένως, ο συνταξιούχος δικαιούται προσωπικής διαφοράς ύψους 250€, και η συνολικά καταβαλλόμενη σύνταξη από την 01.10.2019 θα ανερχόταν σε 1.750€.
Με βάση την παρ. 3α του άρθρου 14 του ν.4387/2020, όπως ισχύει μετά το ν. 4670/2020, από 01.10.2019, αν το ποσό των συντάξεων, όπως επανυπολογίζεται, είναι μικρότερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους σύμφωνα με τον Πίνακα 1 της παραγράφου 5 του άρθρου 8, το ποσό της διαφοράς που προκύπτει εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Επειδή το άθροισμα Εθνικής, Ανταποδοτικής και Προσωπικής Διαφοράς του Πίνακα 1 είναι μεγαλύτερο του αθροίσματος Εθνικής, Ανταποδοτικής και Προσωπικής Διαφοράς του Πίνακα 2, η επανυπολογισμένη σύνταξη του παραδείγματος διαμορφώνεται ως εξής:
(α) Εθνική και Ανταποδοτική Σύνταξη ύψους 1.500€, (β) προσωπική διαφορά άρθρου 94 ύψους 250€ ευρώ, (γ) προσωπική διαφορά του άρθρου 14 παρ.3α ύψους 50€ και το Συνολικό Ποσό ανέρχεται σε 1.800€, ήτοι διατηρείται στο ίδιο επίπεδο.
Παράδειγμα 3: Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης
Πίνακα 1 με προσωπική διαφορά Μεγαλύτερη Από Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης
Πίνακα 2 χωρίς προσωπική διαφορά (1).
Με βάση τον Πίνακα 2 του άρθρου 8 θα ελάμβανε Εθνική και Ανταποδοτική Σύνταξη ύψους 1.700€ (2+3).
Με βάση το άρθρο 94 παρ. 2, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης (Εθνικής και Ανταποδοτικής) δεν υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς σε ποσοστό άνω του 20%, οπότε δεν καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά.
Εν προκειμένω, το άθροισμα Εθνικής και Ανταποδοτικής του Πίνακα 2, υπολείπεται της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς κατά 300€, ήτοι κατά 15%. Επομένως, ο συνταξιούχος δεν δικαιούται προσωπικής διαφοράς του άρθρου 94, και η συνολικά καταβαλλόμενη σύνταξη από την 01.10.2019 θα ανερχόταν σε 1.700€.
Συντάξεις Στρατιωτικών
Ειδικότερα τα ποσοστά αναπλήρωσης των ειδικών κατηγοριών στρατιωτικών προσαυξάνονται πέραν των νέων ποσοστών κατά ποσοστό 1,5% επιπλέον για κάθε έτος μετά το 45ο. Για τις συγκεκριμένες ειδικές κατηγορίες στρατιωτικών κατά τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης καθιερώνονται αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης, πέραν των νέων ποσοστών για κάθε έτος συντάξιμης υπηρεσίας μετά το 45ο έτος.
Το ποσοστό αναπλήρωσης για κάθε έτος ασφάλισης μετά το 45ο ανέρχεται σε 1,50% επιπλέον του 0,50% που καθορίζεται στον πίνακα με τα νέα ποσοστά και διαμορφώνεται συνολικά σε 2% για κάθε έτος πέραν του 45ου.
