Διορία ενός μήνα έχουν εκατομμύρια νοικοκυριά να πληρώσουν τρεις διαφορετικούς φόρους, που δεν έχουν πάρει αναστολή πληρωμής από το κράτος, παρότι βρισκόμαστε εν μέσω του δεύτερου lockdown. Έτσι, ενώ οι περισσότεροι Έλληνες ζουν με έκτακτα επιδόματα καλούνται να πληρώσουν αρχές Δεκεμβρίου συνολικά 850 εκατ. ευρώ:
● 450 εκατ. ευρώ για την πέμπτη δόση του φόρου εισοδήματος.
● 400 εκατ. ευρώ για την τρίτη δόση του ΕΝΦΙΑ.
Έως το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να καταβληθούν επιπλέον 2,1 δισ.:
● 400 εκατ. ευρώ για την τέταρτη δόση ΕΝΦΙΑ.
● 450 εκατ. ευρώ για την έκτη δόση φόρου εισοδήματος.
● 1,2 δισ. ευρώ για τέλη κυκλοφορίας του 2021.
Φορολογικές υποχρεώσεις όμως έχουν οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις. Παρά το γεγονός ότι πλήττονται από την πανδημία και οι τζίροι τους παραμένουν χαμηλοί, θα πρέπει να καταβάλουν κανονικά: τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος και τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης.
Η κυβέρνηση έχει δώσει παράταση μόνο στην πληρωμή του ΦΠΑ των μηνών που έκλεισαν οι επιχειρήσεις με κρατική εντολή. Επίσης οι επιχειρήσεις θα πρέπει να καταβάλουν 1 δισ. ευρώ μέσα στις επόμενες ημέρες:
● Τη δεύτερη δόση του ΦΠΑ τρίτου τριμήνου 2020, η οποία προέκυψε από χρεωστική δήλωση υποβληθείσα μέχρι τις 30.10.2020 από κάθε επιχείρηση που τηρεί απλογραφικά βιβλία και δεν έχει υποχρεωθεί να αναστείλει τη λειτουργία της εντός του Οκτωβρίου ή εντός του Νοεμβρίου.
● Τη δεύτερη δόση του ΦΠΑ Σεπτεμβρίου, ο οποίος προέκυψε από χρεωστική δήλωση υποβληθείσα μέχρι τις 30.10.2020 από κάθε επιχείρηση που τηρεί διπλογραφικά βιβλία και δεν έχει υποχρεωθεί να αναστείλει τη λειτουργία της εντός του Οκτωβρίου ή εντός του Νοεμβρίου.
Τα χαράτσια του 2021
Το επόμενο έτος το κράτος έχει υπολογίσει να βάλει στα ταμεία περισσότερα έσοδα από φόρους κατά 3,6 δισ. ευρώ, σχεδόν δηλαδή το ποσό που έχουν χάσει τα νοικοκυριά μέσα στους οκτώ μήνες της πανδημίας που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.
Έτσι, παρά τις προσωρινές μειώσεις φόρων που ενεργοποιούνται το επόμενο έτος, όπως το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, ο προϋπολογισμός του 2021 προβλέπει την είσπραξη φορολογικών εσόδων ύψους 47,836 δισ. ευρώ έναντι 44,265 δισ. ευρώ φέτος.
1. Από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 14,741 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,065 δισ. ευρώ ή 7,8% έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
● Τα φυσικά πρόσωπα θα πληρώσουν παραπάνω φόρο κατά 163.000.000 ευρώ, καθώς υπολογίζεται πως του χρόνου οι απολαβές θα επιστρέψουν στο ύψος του 2019, συνεπώς ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών θα είναι αυξημένος σε σχέση με το 2020 (οι περισσότεροι μισθωτοί έλαβαν τα έκτακτα επιδόματα του κράτους).
● Οι επιχειρήσεις θα πληρώσουν περισσότερους φόρους κατά 830.000.000 ευρώ και η αύξηση αυτή θα προέλθει από την επαναφορά της προκαταβολής φόρου εισοδήματος που θα κληθούν να πληρώσουν οι επιχειρήσεις που θα εμφανίσουν κέρδη το 2020.
2. Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 17,466 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,65 δισ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2020. Ωστόσο για το επόμενο έτος έχει υπολογιστεί να εισπραχθούν ο ΦΠΑ της πρώτης καραντίνας και ο ΦΠΑ Νοεμβρίου. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν και οι εισπράξεις από τον τουρισμό, οι οποίες φέτος ήταν σχεδόν μηδενικές.
3. Οι φόροι κατανάλωσης προβλέπονται στα 6,601 δισ. ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 139.000.000 ευρώ. Το οικονομικό επιτελείο ποντάρει στην αύξηση της κατανάλωσης, ωστόσο δεν έχει συνειδητοποιήσει ακόμα ότι τα λεφτά του κόσμου δεν αρκούν ούτε να πληρώσει τους φόρους (νέους και παλιούς), πόσο μάλλον να καταναλώσει. Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα 286.000.000 ευρώ, αυξημένα κατά 46.000.000 ευρώ.
4. Από τον ΕΝΦΙΑ αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 2,667 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 9.000.000 ευρώ. Ωστόσο, η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί πως θα φέρει νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%, κάτι το οποίο δεν περιλαμβάνεται στον νέο προϋπολογισμό.
5. Τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,419 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 60.000.000 ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.Εισπρακτικά σχέδια επί χάρτου
Τα λεφτά που πρέπει να πληρώσουν οι Έλληνες φορολογούμενοι είναι πολλά και, όσον αφορά την κυβέρνηση, πιθανότατα ουκ αν λάβοι παρά του μη έχοντος. Για τον λόγο αυτόν στο υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζουν τρόπους αποπληρωμής των χρεών που δημιουργήθηκαν μέσα στην πανδημία.
Οι οφειλές που συσσωρεύονται για να αποπληρωθούν από τον Μάιο έχει γίνει πλέον σαφές πως είναι αδύνατον να εξυπηρετηθούν στις 12 ή 24 δόσεις που προβλέπει η ειδική ρύθμιση, η οποία θεσπίστηκε ειδικά για τα χρέη της πανδημίας.
Στις αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων που έχουν μετατεθεί για την άνοιξη του 2021, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να προστεθούν και χρέη που δεν έχουν πληρωθεί και αφορούν τον φόρο εισοδήματος, τις νέες αναστολές που θα ανακοινωθούν τις επόμενες μέρες (ΦΠΑ, δόσεις ρυθμίσεων και ασφαλιστικές εισφορές) για τον Δεκέμβριο.
Χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις παλαιές υποχρεώσεις της πρώτης καραντίνας, τις υποχρεώσεις της δεύτερης καραντίνας, αλλά και με τις τρέχουσες καταβολές του 2021.
Την ίδια ώρα οι δανειστές θέλουν από την Πρωτοχρονιά να ισχύσει ο νέος πτωχευτικός νόμος, που σημαίνει ότι όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τους φόρους τους μπορούν να πτωχεύσουν χάνοντας όλη την περιουσία τους.
Στον σχεδιασμό πάντως είναι να ανοίξει ξανά η πλατφόρμα για τις 120 δόσεις, αρχικά για όσους βγήκαν από τη ρύθμιση την περίοδο Απριλίου – Οκτωβρίου. Επίσης, τα χρέη που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μπορούν να αποπληρωθούν σε 12 άτοκες δόσεις μετά τον Απρίλιο του 2021 ή σε 24 δόσεις με τόκο.
Ακόμα μία σκέψη είναι να έρθει νέα ρύθμιση 120 δόσεων για τις φορολογικές υποχρεώσεις της πανδημίας, κάτι όμως που θα αποφασιστεί μετά το καλοκαίρι του 2021.
Κι αυτό γιατί η Κομισιόν ανησυχεί ότι τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα θα πρέπει να μετατρέψει τα ελλείμματα σε πλεονάσματα και να μειώσει δραστικά το χρέος. Σε περίπτωση που δεν βγουν τα νούμερα, όμως, ενδέχεται να απαιτηθούν νέα μέτρα ή να «παγώσουν» και πάλι οι φοροελαφρύνσεις που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση.
Φωτιά και τσεκούρι λόγω τεκμηρίων
«Χάνουν» την ελάφρυνση από την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης για ένα έτος χιλιάδες μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες, φορολογούμενοι με εισοδήματα από ακίνητα και αγρότες οι οποίοι πιάστηκαν τα δύο προηγούμενα έτη στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης.
Κι αυτό γιατί η σχετική ρύθμιση προβλέπει ότι από το «πάγωμα» εισφοράς αλληλεγγύης, εκτός από τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους, εξαιρούνται και όσοι για τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη φορολογήθηκαν για μεγαλύτερο εισόδημα από αυτό που δήλωσαν λόγω εφαρμογής των τεκμηρίων διαβίωσης.
1. Το φορολογικό έτος 2020 για τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα, κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου (ενοίκιο, μερίσματα, τόκοι κ.ά.).
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι θα είναι οι περισσότερο κερδισμένοι, καθώς το ερχόμενο καλοκαίρι με τα εκκαθαριστικά των φορολογικών δηλώσεων θα διαπιστώσουν ότι ύστερα από δέκα χρόνια η ειδική εισφορά αλληλεγγύης δεν θα βαραίνει τον λογαριασμό της εφορίας, ενώ θα έχει αποτυπωθεί και ο χαμηλότερος φόρος εισοδήματος που προκύπτει με βάση τη νέα φορολογική κλίμακα.
Έτσι, για παράδειγμα ένας επαγγελματίας με ετήσιο καθαρό εισόδημα 16.000 ευρώ ή 1.333 ευρώ τον μήνα θα δει τη φορολογική του επιβάρυνση να μειώνεται κατά 1.388 ευρώ. Θα κερδίσει δηλαδή σε φόρο το καθαρό κέρδος που έχει σε έναν μήνα.
Όσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα τόσο μεγαλύτερο θα είναι το φορολογικό όφελος. Όμως και οι φορολογούμενοι που αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα τα οποία φέτος είναι «κουρεμένα» λόγω της πανδημίας δεν θα επιβαρυνθούν με εισφορά αλληλεγγύης.
2. Το φορολογικό έτος 2021 για τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα.
Με αυτό τον τρόπο μηδενίζεται, από τον Ιανουάριο, η μηνιαία παρακράτηση για εισφορά αλληλεγγύης που διενεργείται στη μισθοδοσία των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα. Έτσι, από τον πρώτο κιόλας μήνα του νέου έτους οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα θα διαπιστώσουν αύξηση στον μισθό τους, καθώς δεν θα παρακρατείται εισφορά αλληλεγγύης στις μηνιαίες αποδοχές τους.
Για παράδειγμα ο ιδιωτικός υπάλληλος με ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ θα γλιτώσει φόρο που φτάνει τα 426 ευρώ.
Το φορολογικό όφελος υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ για όσους αποκτούν εισόδημα πάνω από 35.000 ευρώ. Επειδή η απαλλαγή αφορά εισοδήματα και όχι φορολογουμένους, ωφελούνται και οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι που έχουν επιπλέον εισοδήματα από τυχόν άλλες πηγές, όπως π.χ. ενοίκια.
Με την εκκαθάριση της φορολογικής τους δήλωσης θα διαπιστώσουν ότι θα πληρώσουν μικρότερη εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματά τους, καθώς αυτή θα υπολογιστεί μόνο για το εισόδημα που προκύπτει από τον μισθό ή τη σύνταξη και όχι για το εισόδημα από τα ακίνητα που θα αποκτηθεί φέτος.
Για παράδειγμα ένας δημόσιος υπάλληλος που έχει εισόδημα 20.000 ευρώ από μισθωτές υπηρεσίες και 15.000 ευρώ από ενοίκια θα επιβαρυνθεί το 2021 με εισφορά αλληλεγγύης μόνο για το εισόδημα από τις μισθωτές υπηρεσίες και θα γλιτώσει την πληρωμή εισφοράς για τα ενοίκια που θα εισπράξει φέτος.
Γρίφος η εστίαση
«Όχι» σε ένα «βιαστικό» άνοιγμα της εστίασης, καθώς θα επιφέρει επιπλέον δυσβάσταχτες οικονομικές υποχρεώσεις που θα πρέπει να καλυφθούν, λένε οι επαγγελματίες του κλάδου.
Επισημαίνουν ότι ένα εστιατόριο με το «καλημέρα» χρειάζεται περί τα 5.000 ευρώ για να καλύψει τις βασικές του ανάγκες, με αποτέλεσμα το άνοιγμά τους την περίοδο των εορτών να είναι ασύμφορο.
Όσον αφορά τις καφετέριες, εκτιμούν ότι θα ήταν πιο εύκολο να ανοίξουν λόγω του χαμηλότερου κόστους επαναλειτουργίας τους, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις θα είναι βιώσιμες, αφού η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση σχετικά με την πανδημία και να καταγράφει υψηλό αριθμό κρουσμάτων και νοσηλευμένων στα νοσοκομεία.
Είναι σαφής η θέση των εκπροσώπων της εστίασης ότι δεν επιθυμούν τη λύση «ακορντεόν» – δηλαδή να ανοίξουν για δυο εβδομάδες και να κλείσουν αμέσως μετά.
Έτσι το Μέγαρο Μαξίμου είναι αντιμέτωπο με ένα μεγάλο «γρίφο»: αυτόν της εστίασης. Σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται το σενάριο να μην ανοίξει καθόλου η εστίαση τα Χριστούγεννα. Υπενθυμίζεται ότι ήδη θεωρείται δεδομένο ότι θα παραμείνουν κλειστά μπαρ, κλαμπ και χώροι διασκέδασης.
Παρά ταύτα η κυβέρνηση για να γλυκάνει τους εστιάτορες και τα καφέ-μπαρ ετοιμάζει πρόγραμμα μέσω του οποίου θα επιδοτείται η προμήθεια θερμαντικών σωμάτων για εξωτερικούς χώρους.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής, προβλέπεται η παροχή επιδότησης συνολικού ύψους 60 εκατ. ευρώ με ανώτατο ποσό ανά επιχείρηση τα 5.000 ευρώ. Ουσιαστικά το μέτρο φαίνεται πως θα ευνοήσει ώς και 12.000 επιχειρήσεις, ενώ τα ακριβή κριτήρια θα καθοριστούν προσεχώς.
Η χρονική στιγμή της δημοσιοποίησης των σχετικών πληροφοριών γίνεται αφενός για να περιορίσει – στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό – τις πιθανότητες διάδοσης του κορωνοϊού και αφετέρου για να επαναφέρει τη σχετική ομαλότητα στον χειμαζόμενο κλάδο της εστίασης.