Καμπανάκι για διεύρυνση των ελλειμμάτων και αύξηση του δημοσίου χρέους αρκετών χωρών της ΕΕ λόγω των μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας χτυπάει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο
Στην έκθεση του «Κίνδυνοι, προκλήσεις και ευκαιρίες στο πλαίσιο της απόκρισης της ΕΕ στην κρίση του COVID-19 σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής» αναγνωρίζει ότι τα μέτρα που ελήφθησαν από την ΕΕ και τα κράτη μέλη συνέβαλαν στη διάσωση των θέσεων εργασίας και των επιχειρήσεων αλλά διαβλέπει ότι τα ελλείμματα μπορεί να αυξήσουν το δημόσιο χρέος κατά 20% περίπου του ΑΕΠ την περίοδο 2020-2021.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, αναμένονται μεγαλύτερες αυξήσεις του δημόσιου χρέους το 2020 στις χώρες όπου ήταν ήδη υψηλότερο πριν από την κρίση. Αυτό οφείλεται ιδίως στην αυξημένη επίπτωση των απωλειών ΑΕΠ στους δείκτες χρέους των χωρών με υψηλό χρέος. Για παράδειγμα, η επίπτωση των απωλειών ΑΕΠ στους δείκτες χρέους είναι υψηλότερη στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία, χώρες που αναμένεται επίσης να συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που θα υποστούν τη μεγαλύτερη συρρίκνωση του ΑΕΠ τους το 2020.
Τα αυξανόμενα δημόσια χρέη και οι ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητά τους ενδέχεται στη συνέχεια να περιορίσουν τη δημοσιονομική ικανότητα παρέμβασης για την αντιμετώπιση άλλων κρίσεων και τη χρηματοδότηση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης.
Ταυτόχρονα, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει τον κίνδυνο διεύρυνσης του οικονομικού χάσματος μεταξύ των κρατών μελών, λόγω του ανομοιογενούς αντίκτυπου της πανδημίας στα κράτη μέλη και των διαφορών στην ικανότητά τους να στηρίξουν τις οικονομίες τους.
Όπως υπογραμμίζει «τα αρχικά δημοσιονομικά μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης είναι πιθανό να έχουν σοβαρή επίπτωση στα δημόσια ελλείμματα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα φορολογικά έσοδα έχουν μειωθεί λόγω της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας και λόγω μέτρων διακριτικής ευχέρειας, όπως φορολογικές ελαφρύνσεις ή μειώσεις των συντελεστών, και έκτακτων δαπανών, μεταξύ άλλων για τη στήριξη της απασχόλησης και του τομέα της υγείας. Επιπλέον, μπορεί να ανακύψει μελλοντικό δημοσιονομικό κόστος από τις ζημίες απομείωσης των εκτεταμένων εγγυήσεων και των μέτρων ρευστότητας που χορηγούνται στις επιχειρήσεις».
Σημειώνει επίσης ότι το ΑΕΠ της ΕΕ των 27 προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 7,4% το 2020 και ενδεχομένως να μην επανέλθει το 2021 στα προ κρίσης επίπεδα, με κίνδυνο να αυξηθούν σημαντικά οι περιπτώσεις αφερεγγυότητας και οι απώλειες θέσεων εργασίας.
Το 2020, αναμένεται ότι κανένα σχεδόν από τα 27 κράτη μέλη δεν θα διατηρήσει το έλλειμμά του κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ.
Για αυτό τον λόγο, θεωρεί ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η ΕΕ μετά την πανδημία, είναι η επάνοδος στους κείμενους δημοσιονομικούς κανόνες ή ο σχεδιασμός νέων χωρίς να παρεμποδίζεται η ανάκαμψη ή η βιωσιμότητα του χρέους μετά την πανδημία.