ΑΡΙΘΜΟΣ 619/2020
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
– Διεκδικητική αγωγή. Προσβολή νομής. Χρησιδάνειο. Αδικοπραξία.
– Από το άρθρο 1094 ΑΚ, που ορίζει ότι ο κύριος πράγματος δικαιούται να απαιτήσει από το νομέα ή τον κάτοχο την αναγνώριση της κυριότητάς του και την απόδοση του πράγματος, προκύπτει ότι η νομή ή η κατοχή του επίδικου από τον εναγόμενο κατά το χρόνο της επιδόσεως της διεκδικητικής αγωγής αποτελεί στοιχείο της ιστορικής βάσης της τελευταίας.
– Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 974, 984 παράγραφος 1, 987 και 989 ΑΚ προκύπτει ότι η προσβολή της νομής, δηλαδή, της φυσικής εξουσίας προσώπου πάνω σε πράγμα, η οποία ασκείται με διάνοια κυρίου, αν είναι παράνομη και γίνεται χωρίς τη βούληση του νομέα, παρέχει σ’ αυτόν την προβλεπόμενη από τα άρθρα 987 και 989 δικαστική προστασία με την έγερση αγωγής που τείνει σε αποκατάσταση της πριν από την προσβολή καταστάσεως και σε περίπτωση παραγραφής της με την από τον αδικαιολόγητο πλουτισμό τοιαύτη, καθώς και με αγωγή από το άρθρο 914 ΑΚ όταν συντρέχουν οι όροι της αδικοπραξίας. Σύμφωνα δε με το άρθρο 997 ΑΚ, σε περίπτωση παράνομης διατάραξης της νομής πράγματος ή δικαιώματος ή αποβολής από αυτήν έχει κατά τρίτων τις αγωγές της νομής και εκείνος που απέκτησε την κατοχή του πράγματος ή του δικαιώματος από το νομέα ως μισθωτής ή θεματοφύλακας ή με άλλη παρόμοια σχέση. Όπως προκύπτει από την τελευταία διάταξη για την κατ’ αυτήν προστασία του κατόχου έναντι τρίτων απαιτείται να έχει αποκτήσει αυτός την κατοχή του πράγματος ή του δικαιώματος από το νομέα, ήτοι διά παραδόσεως με τη βούληση του νομέα, δυνάμει ορισμένης μεταξύ των έγκυρης και ισχυρής ενοχικής σχέσης, όπως είναι, και η σύμβαση χρησιδανείου, δυνάμει της οποίας ο ένας από τους συμβαλλόμενους (χρήστης) παραχωρεί στον άλλον τη χρήση πράγματος χωρίς αντάλλαγμα και αυτός (χρησάμενος) έχει υποχρέωση να αποδώσει το πράγμα μετά τη λήξη της σύμβασης (άρθρο 810 ΑΚ).