Μαρία Λιλιοπούλου
Το «ράβε – ξήλωνε» των δασικών χαρτών κινδυνεύει να φέρει την Ελλάδα ενώπιον οικονομικών κυρώσεων από την Ευρωπαική Επιτροπή δεδομένου ότι είναι προυπόθεση και για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου
Σε …βραδυφλεγή βόμβα για τη νέα ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος κινδυνεύουν να μετατραπούν οι δασικοί χάρτες, η ανάρτηση και κύρωση των οποίων «πάγωσε» με την ψήφιση του περιβαλλοντικού νόμου και η όλη προσπάθεια επέστρεψε ουσιαστικά στο σημείο μηδέν αφού έπρεπε να αναμορφωθούν στο σύνολό τους προκαλώντας καθυστερήσεις και ήδη δύο παρατάσεις.
Πρόκειται για την υποχρεωτική «αναμόρφωση» των δασικών χαρτών προκειμένου να συμπεριληφθούν σε αυτούς πράξεις της Διοίκησης, κάτι το οποίο όμως ακύρωσε πρακτικά όλη την προσπάθεια της τελευταίας δεκαετίας, ενώ σύμφωνα με τους επικριτές της ρύθμισης μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις αλλά και η αντιπολίτευση, τροποποιήθηκαν οι εξαιρέσεις από το δασικό χάρτη με την προσθήκη σειράς αμφιβόλου εγκυρότητας διοικητικών πράξεων, ενώ ταυτόχρονα άλλαξαν οι προδιαγραφές κατάρτισης των δασικών χαρτών, εξαιρώντας και δασικές περιοχές.
Κι αυτό τη στιγμή που είχε ήδη κυρωθεί περίπου το 55% των δασικών χαρτών της χώρας, δηλαδή το 93% όσων είχαν αναρτηθεί, ενώ το υπόλοιπο 7% αποτελούσε, σύμφωνα με τους δασολόγους, διάφορες κατηγορίες αντιρρήσεων που δεν έχουν εξεταστεί. Οι ίδιοι έχουν πολλάκις επισημάνει μάλιστα ότι εάν δεν είχε προκληθεί η καθυστέρηση λόγω της ψήφισης του νόμου 4685/2020 θα είχαν ήδη αναρτηθεί δασικοί χάρτες για το σύνολο της χώρας, ενώ τώρα θα πρέπει να αναρτηθούν εκ νέου όλοι οι δασικοί χάρτες.
Η υπόθεση στο ΣτΕ
Η υπόθεση βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) καθώς μετά την ψήφιση του νόμου ακολούθησε υπουργική απόφαση, με την οποία προσδιορίζονταν οι πράξεις της διοίκησης που δύνανται να αναμορφώσουν τους δασικούς χάρτες, παρατεινόταν η προθεσμία αναμόρφωσής τους έως τις 30 Νοεμβρίου και τροποποιούνταν οι κατηγορίες των εκτάσεων που θα εξαιρεθούν από το δασικό χάρτη.
Θεωρητικά σήμερα – περισσότερο από ένα μήνα μετά τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες θα έπρεπε να γνωρίζουν εάν οι εκτάσεις τους τίθενται πλέον αυτόματα εκτός των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας.
Εκτιμάται ότι έως τώρα χιλιάδες ιδιοκτήτες είχαν υποβάλει σχετικές αιτήσεις με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στις Διευθύνσεις Δασών ανά την επικράτεια. Ωστόσο ο έλεγχος που πρέπει να προηγηθεί της εκ νέου ανάρτησης με τα νέα δεδομένα ήταν τελικώς περισσότερο απαιτητικός από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί. Οι αιτήσεις είναι πολλές, ενώ και η νομιμότητα και η καταλληλότητα ορισμένων εγγράφων δεν είναι εύκολο να ελεγχθούν δεδομένου και του μεγάλου βαθμού υποστελέχωσης των δασικών υπηρεσιών.
Την ίδια στιγμή το ΣτΕ καλείται να αποφανθεί για τη συνταγματικότητα της εν λόγω υπουργικής απόφασης, ενώ στο περιθώριο αυτής της εκδίκασης μαίνεται και η σύγκρουση μεταξύ δασολόγων και περιβαλλοντικών οργανώσεων με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) και τους ιδιοκτήτες αγροτικών ακινήτων.
Οι πρώτες έχουν ασκήσει αίτηση ακυρώσεως της απόφασης κάνοντας λόγο για δραματική συρρίκνωση του δασικού κεφαλαίου της χώρας, απομείωση της προστασίας του και πλήρη ανατροπή της διαδικασίας κατάρτισης και κύρωσης των δασικών χαρτών της χώρας.
Η υπόθεση επρόκειτο να συζητηθεί στις 4 Δεκεμβρίου, αλλά η συζήτησή της αναβλήθηκε εξαιτίας της μη έγκαιρης αποστολής του φακέλου με τις απόψεις της Διοίκησης. Η νέα ορισθείσα δικάσιμος είναι στις 15 Ιανουαρίου και ήδη οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν στείλει επιστολή στο υπουργείο Περιβάλλοντος να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του ώστε η υπόθεση να εκδικαστεί έγκαιρα προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις και να συζητηθεί η υπόθεση στην καθορισθείσα ημερομηνία.
Στο πλευρό του υπουργείου βρίσκεται η Ένωση Ιδιοκτητών Αγροτικών Ακινήτων Ελλάδας, η οποία έκανε παρέμβαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, υπέρ του κύρους της απόφασης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Χατζηδάκη για τους δασικούς χάρτες, και κατά της αίτησης ακύρωσης που κατέθεσαν εναντίον της η Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.
Στην παρέμβασή της, η Ενωση επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη απόφαση θα οδηγήσει αφενός στην ακριβέστερη αποτύπωση των εκτάσεων που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία, σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές, ενώ παράλληλα θα διασφαλίσει το συνταγματικό δικαίωμα της ιδιοκτησίας σε εκτάσεις που απώλεσαν το δασικό τους χαρακτήρα με νόμιμες πράξεις της Διοικήσεως, πριν από το 1975. Γεγονός που οδηγεί σε ταχύτερη εκπλήρωση των ισχυουσών συνταγματικών επιταγών σχετικά με τις δασικές εκτάσεις.
Προβληματισμός και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Το ζήτημα των δασικών χαρτών και των καθυστερήσεων παρακολουθεί στενά και η Ευρωπαική Επιτροπή, η οποία σε πρόσφατη απάντηση σε κοινοβουλευτική ερώτηση, του επίτροπου οικονομικών υποθέσεων Paolo Gentiloni σημειώνει πως «έχει επανειλημμένα εκφράσει στην ελληνική κυβέρνηση τις ανησυχίες της σχετικά με τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των δασικών χαρτών» προειδοποιώντας μάλιστα ότι «οι καθυστερήσεις στην αναφόρτωση των χαρτών θα έχουν αντίκτυπο στην ολοκλήρωση της κτηματογράφησης στο σύνολό της» και προσθέτοντας πως «τυχόν παραβίαση των κανόνων με αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της Ένωσης θα οδηγούσε σε δημοσιονομικές διορθώσεις».
Η Ευρωπαική Επιτροπή σημειώνει ότι οι ελληνικές αρχές έχουν αναφέρει πως το 80% των εναπομεινάντων δασικών χαρτών είχαν καταρτιστεί έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2020 και ότι θα αρχίσουν σταδιακά να αναφορτώνονται για δημόσια διαβούλευση, ενώ έχουν δεσμευτεί να αναφορτώσουν όλους τους υπόλοιπους χάρτες έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2020 και ότι η επικύρωση όλων των δασικών χαρτών θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη Ιουλίου του 2021.
Ρουσφέτια καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ
Η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών έρχεται για άλλη μια φορά στη Βουλή, ύστερα από την κατάθεση σχετικής ερώτησης 42 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Περιβάλλοντος, Σωκράτη Φάμελλου.
Αναφερόμενοι στην απάντηση του Επιτρόπου, οι βουλευτές αναρωτιούνται «ποιον κοροϊδεύουν πλέον οι κκ Χατζηδάκης και Ταγαράς; Τον Επίτροπο ή τους Έλληνες πολίτες;» σημειώνοντας πως ενώ από τη μία δεσμεύτηκαν στην Επιτροπή ότι η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος Δεκεμβρίου του ΄20, από την άλλη «τον Δεκέμβριο δήλωναν ότι η ανάρτηση θα ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 2021 και βλέπουμε…Και αντίστοιχα παρέτειναν το χρονοδιάγραμμα κύρωσης από τον Ιούλιο στο τέλος του 2021».
Οι ερωτώντες βουλευτές καταλογίζουν ρουσφετολογική λογική στην ηγεσία του υπουργείου υπογραμμίζοντας πως «μοναδικός σκοπός ήταν να εξυπηρετήσουν την κατοχή και αλλαγή χρήσης δασικών εκτάσεων, που δεν μπορούσαν με βάση την ισχύουσα νομοθεσία να αλλάξουν μορφή, πρακτικά δηλαδή αποτελεί την εκτέλεση ενός ξεκάθαρου μετεκλογικού ρουσφετιού του κου Χατζηδάκη σε καταπατητές και παράγοντες του αγροτικού χώρου που επωάζονται για δεκαετίες στο χώρο της Δεξιάς και εκμεταλλεύονται τον αγροτικό κόσμο».
Επισημαίνουν ότι παρά τις παρατάσεις και τη λήξη της νέας προθεσμίας, δεν έχει γίνει γνωστό εάν οι χάρτες τελικά αναμορφώθηκαν δεδομένου ότι μόλις πέντε ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας, υπήρξε διευκρινιστική εγκύκλιος προς τις αρμόδιες δασικές Υπηρεσίες, ενώ μετά τη λήξη της, στις 21 Δεκεμβρίου, εκδόθηκε και άλλη εγκύκλιος που προβλέπει την εξαίρεση συγκεκριμένων περιοχών από τη θεώρηση και την ανάρτηση των δασικών χαρτών λόγω μη ανταπόκρισης των ΟΤΑ στην αποστολή των αιτούμενων στοιχείων.
Οι βουλευτές ρωτούν τον υπουργό Περιβάλλοντος εάν ολοκληρώθηκε η αναμόρφωση δασικών χαρτών και πότε, ποια ήταν τα αποτελέσματα της αναμόρφωσης αυτής, πόσες αιτήσεις υποβλήθηκαν και πόσες από αυτές έγιναν δεκτές;
Ζητούν επίσης να μάθουν μεταξύ άλλων, τι ποσοστό εκτάσεων που εντάσσονται στη δασική νομοθεσία αποχαρακτηρίστηκαν ή εξαιρέθηκαν/αφαιρέθηκαν από τους δασικούς χάρτες (κυρωμένους και αναρτημένους) και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την ανάρτηση, την υποβολή και εξέταση των αντιρρήσεων και την κύρωση των νέων αναμορφωμένων δασικών χαρτών.
