Ένα τελικά ενεργειακό πρόγραμμα, το οποίο, ωστόσο, θα περιλαμβάνει ειδική ενότητα για νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, αναμένεται να βγει -εκτός απροόπτου- στον αέρα εντός του πρώτου εξαμήνου. Ήδη, το υπουργείο Περιβάλλοντος επεξεργάζεται τους τρόπους με τους οποίους θα εξαλειφθούν τα προβλήματα που προέκυψαν στο τρέχον «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», έτσι ώστε ολοένα και περισσότεροι πολίτες να αναβαθμίσουν τις κατοικίες τους.
Σκοπός του ΥΠΕΝ είναι να παραμείνει ανοιχτή η γκάμα των δικαιούχων, να προστεθούν ιδιοκτήτες που βρίσκονται σε μικρότερη οικονομική κλίμακα, αλλά και να διατηρηθούν οι επιπλέον παρεμβάσεις που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά πέρσι. Όπως εξηγούν πηγές στον “Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής”, για τον ανασχεδιασμό του προγράμματος πρόκειται να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, αλλά και οι παρατηρήσεις τεχνικών, επιστημονικών φορέων και παραγόντων της αγοράς, όπως επίσης και μεμονωμένων πολιτών. Στόχος, όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, είναι το νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» να θωρακιστεί από λάθη του παρελθόντος και να καλύψει παράλληλα τις σύγχρονες απαιτήσεις, δεδομένου ότι προορίζεται να αποτελέσει το πρώτο της σειράς ετήσιων προγραμμάτων της περιόδου 2021-30 για την ανακαίνιση συνολικά 600.000 κατοικιών, με χρηματοδότηση 3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέταζε σοβαρά το ενδεχόμενο να έρθει ένα πρόγραμμα αποκλειστικά για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, σενάριο το οποίο ωστόσο φαίνεται πως μπήκε στον «πάγο». Η σκέψη ήταν να εξειδικευτούν τα μέτρα για την ενεργειακή αναβάθμιση σε ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά, κάτι που θα συμβεί, όχι όμως σαν ξεχωριστό πρόγραμμα. Οι επιμέρους λεπτομέρειες, όπως το ύψος των εισοδημάτων, αναμένεται σύμφωνα με τον “Ελεύθερο Τύπο” να αποφασιστούν αφού ολοκληρωθεί το τρέχον πρόγραμμα και ληφθούν υπόψη κακώς κείμενα που παρατηρήθηκαν.
Σε κάθε περίπτωση, το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» βρίσκεται σε εξέλιξη, πράγμα που σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες σε Θράκη, Μακεδονία και Θεσσαλία βρίσκονται σε ετοιμότητα. Στην ίδια κατάσταση, όμως, βρίσκονται και όσοι επιθυμούν να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις πολυκατοικίες όπου διαμένουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι με πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΝ δίνεται η δυνατότητα και το χρονικό περιθώριο οι αιτήσεις για πολυκατοικίες (τύπου Α) να κατατίθενται σε πρώτη φάση χωρίς τον ΑΦΜ ή τραπεζικό λογαριασμό και να προστίθεται σε δεύτερο χρόνο (περί τον ενάμιση μήνα μετά).
Επιλέξιμες κατοικίες…
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις: Υφίσταται νόμιμα. • Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα. • Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία. • Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
…και παρεμβάσεις
Αντικατάσταση κουφωμάτων. • Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης. • Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης. • Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας: Εγκατάσταση νέου Φωτοβολταϊκού Σταθμού (Φ/Β) αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με ενεργειακό συμψηφισμό. • Εγκατάσταση τοπικού συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (ηλεκτρικοί συσσωρευτές), που παράγεται από Φ/Β. • Εγκατάσταση «έξυπνων» οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητου οχήματος. • Σημεία επαναφόρτισης εναλλασσόμενου ρεύματος (AC). • Σημεία επαναφόρτισης συνεχούς ρεύματος (DC). • Εγκατάσταση «έξυπνων» συστημάτων διαχείρισης (smart home), τα οποία συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας. • «Εξυπνα» συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων. • «Εξυπνα» συστήματα θέρμανσης/ψύξης. • «Εξυπνα» συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης.
Όσον αφορά στις πολυκατοικίες, οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν: Αναβάθμιση και πιστοποίηση ανελκυστήρα. • Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων.
Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά
- Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος ωφελούμενος» και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία». Αν είναι, λοιπόν, δικαιούχος, θα πρέπει να έχει κωδικούς πρόσβασης για την εφαρμογή TAXISnet, καθώς δεν υφίσταται δυνατότητα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα για φυσικά πρόσωπα που δεν είναι πιστοποιημένα μέσω της εφαρμογής και δεν έχουν κωδικούς πρόσβασης.
- Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα.
- Μεταγενέστερη δήλωση, από την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου οι ενεργειακές παρεμβάσεις να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο 7 επί του πλήθους των διαμερισμάτων). Σε κάθε περίπτωση, πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.
- Υποβολή και εκκαθάριση δήλωσης για το φορολογικό έτος 2019.
- Σε περίπτωση που στα φορολογικά στοιχεία του αιτούντος υπάρχουν εκκρεμότητες στην εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) ή στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9), θα πρέπει να διευθετηθούν πριν από την υποβολή της αίτησης. Επισημαίνεται ότι στα έντυπα φορολογίας, μίσθωσης ακινήτων και περιουσιακής κατάστασης θα πρέπει να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
- Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συγκυρίων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9) τους.
- Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου (απόκτηση για πρώτη φορά εμπράγματου δικαιώματος επί του ακινήτου μετά τις 31/12/2019 και μόνο για την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία) θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώριση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης. Με την αίτηση επισυνάπτονται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρισής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου. Η μελλοντική χρήση του ακινήτου ως κύριας κατοικίας θα τεκμηριώνεται με Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 από τον ωφελούμενο (πλήρους κυρίου/επικαρπωτή), όπου αναφέρεται ότι το ακίνητο θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο πρόσωπο, δηλώνοντας το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ αυτού. Ο δικαιούχος (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε.) διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί η χρήση του ακινήτου ως κύριας κατοικίας.
- Εκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου και συμπλήρωση του σχετικού Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων Ενεργειακής Εξοικονόμησης-Αυτονόμησης.
Προϋποθέσεις υποβολής αιτήσεων
- Για κάθε επιλέξιμη κατοικία (μονοκατοικία/ μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α) του τρέχοντος Κύκλου «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» πρέπει να υποβληθεί 1 αίτηση.
- Κατοικίες που έχουν ολοκληρώσει κάποιον από τους προηγούμενους κύκλους του Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 δεν έχουν δικαίωμα υποβολής στον τρέχοντα κύκλο. Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί. Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία.
Οι περιοχές που έπονται στο ημερολόγιο
Η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ έδωσε μια μικρής διάρκειας πίστωση χρόνου στις περιφέρειες που είχαν απομείνει προκειμένου να εξεταστούν πρώτα τα προβλήματα που είχαν παρατηρηθεί. Ενα από αυτά ήταν οι μαζικές αιτήσεις που γίνονταν από μηχανικούς και είχαν ως αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες που έμπαιναν στο σύστημα χωρίς τεχνικό σύμβουλο να μην «προλάβαιναν» να καταθέσουν την αίτηση. Σύμφωνα με πηγές, λύθηκε μια «κοινωνική αδικία» και πλέον θα μπαίνει ένα είδους φρένο σε αντίστοιχες περιπτώσεις.
Οι νέες ημερομηνίες που οι ιδιοκτήτες θα εισέλθουν στην πλατφόρμα διαμορφώνονται ως εξής:
- Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους για το πρόγραμμα από τις 25.01.2021, αντί για τις 11.01.2021.
- Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας η έναρξη των αιτήσεων θα γίνει στις 27.01.2021, αντί για τις 13.01.2021.
- Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας η υποβολή θα ξεκινήσει στις 29.01.2021, αντί για τις 15.01.2021.
- Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας η ημερομηνία που οι ενδιαφερόμενοι θα ξεκινήσουν την υποβολή αιτήσεων μετατίθεται για την 01.02.2021, αντί για τις 20.01.2021.
- Οσον αφορά στην υποβολή των αιτήσεων που αφορούν σε πολυκατοικίες (Τύπος Α & Β), θα ξεκινήσει από τις 03.02.2021 σε όλη την επικράτεια.
