Του Τάσου Δασόπουλου
Ως σύμβουλος προς τις τράπεζες αλλά και προς τους δανειολήπτες θα λειτουργήσει η νέα ανεξάρτητη αρχή που θα δημιουργήσει το υπουργείο Οικονομικών, με βασικό στοίχημα την αποτροπή νέου κύματος ιδιωτικού χρέους, από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Η νέα αρχή θα λειτουργεί ως “credit bureau”, συγκεντρώνοντας τις οφειλές δανειοληπτών, είτε αυτοί είναι φυσικά είτε νομικά πρόσωπα. Θα συγκεντρώνει οφειλές προς δημόσιο και τράπεζες, ΔΕΚΟ και ΟΤΑ, καθώς και στοιχεία τη “συμπεριφορά πληρωμών”, δηλαδή τη συνέπεια στις πληρωμές οφειλών, σε ένα “φάκελο δανειολήπτη”.
Πρόσβαση στην νέα ανεξάρτητη αρχή, η οποία θα έχει δημόσια εποπτεία, θα έχουν και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ώστε να μπορούν να προσαρμόζουν την πιστοδοτική τους συμπεριφορά έχοντας υπόψιν τους το προφίλ του κάθε δανειολήπτη. Παράλληλα, όμως, σε γνώση των στοιχείων της Αρχής θα βρίσκεται και η Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού χρέους, η οποία θα κάνει πράξη τον μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης δανειοληπτών. Μόλις ένα φυσικό πρόσωπο εμφανίζει καθυστέρηση πληρωμής μεγαλύτερη από τις 30 ημέρες, θα λαμβάνει μια προειδοποίηση, που θα καλεί τον υπόχρεο να αναζητήσει ρύθμιση για τα χρέη του από όλους τους οφειλέτες.
Σε δεύτερη ανάγνωση, ο μηχανισμός αυτός θα θέτει προς των ευθυνών του τον μηχανισμό ελέγχου των τραπεζών, αφού πλέον δεν θα μπορούν να ισχυρίζονται ότι πήρε κάποιος δάνειο, ενώ δεν υπήρχε τρόπος να ξέρουν τι χρωστάει σε φόρους, εισφορές, ΔΕΚΟ και ΟΤΑ. Επίσης, κινητοποιεί και το δημόσιο που θα πρέπει να αναζητά βιώσιμη λύση στις ρυθμίσεις που προσφέρει στους οφειλέτες του, αφού θα γνωρίζει και τις δόσεις δανείων που εξυπηρετούν παράλληλα με τις οφειλές σε εφορίες, ταμεία, ΟΤΑ και ΔΕΚΟ. Με άλλα λόγια, έχει στόχο να αποκαταστήσει μια κουλτούρα πληρωμών για την πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών.
Ένα δεύτερο στοίχημα είναι να εντοπίζει “δυσαρμονίες”. Έχοντας πρόσβαση σε φορολογικά στοιχεία, σε στοιχεία για τη συμπεριφορά πληρωμής αλλά και την ύπαρξη δανείων, θα είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στον εντοπισμό των λεγόμενων “στρατηγικών κακοπληρωτών” του δημοσίου και τους ιδιωτικού τομέα. Με τον τρόπο αυτόν, καλύπτεται ένα μεγάλο μέρος των ελέγχων που θα έπρεπε να γίνονται από την ψήφιση ακόμη του νόμου Κατσέλη αλλά ουδέποτε έγιναν.
Απώτερος στόχος του ΥΠΟΙΚ και ίσως ένα μεγαλύτερο στοίχημα για την νέα αρχή είναι να δημιουργήσει έναν μηχανισμό ανάσχεσης του ιδιωτικού χρέους που υπολογίζεται σήμερα στα 234 δισ. ευρώ με τάση αυξητική. Πέρα από τον περιορισμό των ληξιπρόθεσμων του δημοσίου έχει ως στόχο -όσο είναι αυτό δυνατόν- να αποτρέψει και τη δημιουργία νέας γενιάς κόκκινων δανείων που περιορίζουν τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Στο μεταξύ, στοχεύει να διευκολύνει και την προσπάθεια που γίνεται για τη μείωση των κόκκινων δανείων που δημιούργησε η 10ετής κρίσης, που φαίνεται ότι τελειώνει με την υγειονομική κρίση του κορονοϊού, η οποία σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος θα δημιουργήσει νέα κόκκινα δάνεια από 8 έως και 10 δισ. ευρώ.
Οι προκλήσεις
Οι προκλήσεις της νέας αρχής, είναι οι συμβουλές που δίνει, να αξιοποιούνται. Οι εμπορικές τράπεζες να λαμβάνουν υπόψιν το προφίλ του κάθε δανειολήπτη και να προσαρμόζουν τις χορηγήσεις τους με βάση τα δεδομένα του. Από την άλλη, και οι δανειολήπτες, οι οποίοι θα ειδοποιούνται ότι έχουν υπερβεί κάποια όρια, να σπεύδουν και να ρυθμίζουν τις οφειλές τους πριν φτάσουν στο αδιέξοδο της “ιδιωτικής πτώχευσης”. Στο σημείο, δηλαδή, όπου δεν θα μπορούν να εξυπηρετήσουν τις οφειλές τους ούτε προς τον δημόσιο, ούτε προς τον ιδιωτικό τομέα.
Η λειτουργία της νέας αρχής θα πρέπει να τοποθετείται κοντά στην έναρξη εφαρμογής του νέου πτωχευτικού κώδικα στις αρχές του καλοκαιριού, ώστε να λειτουργήσει ως ένα ολιστικό σύστημα ελέγχου και διευθέτησης του ιδιωτικού χρέους.
https://www.capital.gr/oikonomia/3506151/oi-prokliseis-kai-ta-stoiximata-tou-dimosiou-teiresia