Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα συνεχιστούν τα βασικά μέτρα στήριξης της απασχόλησης, δηλαδή οι αναστολές συμβάσεων εργασίας, ο μηχανισμός “Συν-Εργασία” και το πρόγραμμα επιδότησης εισφορών για νέες προσλήψεις.
Και τα τρία αυτά μέτρα συνοδεύονται από αντίστοιχα πλαίσια προστασίας των υφιστάμενων θέσεων εργασίας και το 2021.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως στις επιχειρήσεις που βγάζουν σε αναστολή εργαζομένους τους υπάρχει απαγόρευση απόλυσης οποιοδήποτε εργαζομένου τους για όσο ισχύει η αναστολή. Οι επιχειρήσεις που εντάσσουν μισθωτούς στη “Συν-Εργασία” δεν μπορούν να τους απολύσουν για το διάστημα που ισχύει αυτός ο μηχανισμός, αλλά μπορούν να απολύσουν όσους δεν εντάσσονται.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν επιδοτούμενους ανέργους, είναι υποχρεωμένες να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό προσωπικού για όσο διάστημα ισχύει η επιδότηση.
Το “καθεστώς” προστασίας
Πιο αναλυτικά, οι ρήτρες μη απόλυσης και διατήρησης προσωπικού ανά “πακέτο” στήριξης επιχειρήσεων έχουν ως εξής:
– Αναστολές συμβάσεων: Ρήτρα μη απόλυσης για όσο διαρκεί η αναστολή και ρήτρα διατήρησης προσωπικού για ισόχρονο διάστημα
Όποια κλειστή με κρατική εντολή για υγειονομικούς λόγους ή ανοιχτή-πληττόμενη επιχείρηση βγάλει σε αναστολή εργαζόμενό της δεν μπορεί να απολύσει κανέναν από το προσωπικό της (είτε είναι σε αναστολή είτε όχι) για όσο διάστημα ισχύει η αναστολή της σύμβασής του.
Μετά τη λήξη της σύμβασής του, για ίδιο χρονικό διάστημα με εκείνο που ίσχυσε αυτή, μπορεί να απολύσει οποιονδήποτε εργαζόμενό της (είτε είχε βγει προηγούμενα σε αναστολή είτε όχι), υπό τον όρο ότι θα προσλάβει άλλον με την ίδια σύμβαση, έτσι ώστε να διατηρηθεί το πλήθος των εργαζομένων της στο ίδιο επίπεδο που ήταν πριν ενταχθεί στο “καθεστώς” των αναστολών.
Συνεπώς, υπάρχει ρήτρα μη απόλυσης για όσο ισχύει η αναστολή και ρήτρα διατήρησης προσωπικού για ισόχρονο διάστημα μετά τη λήξη ισχύος της αναστολής.
Παράδειγμα
Έστω πληττόμενη επιχείρηση με 100 εργαζομένους. Από την 1η έως την 31η Δεκεμβρίου έθεσε σε αναστολή συμβάσεις πλήρους απασχόλησης 30 εργαζομένων της.
Κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου δεν μπορούσε να απολύσει κανέναν από τους 100 εργαζομένους της. Εντός του τρέχοντος μηνός αποφάσισε να απολύσει 10 εργαζομένους της. Οι 5, πλήρους απασχόλησης, είχαν βγει σε αναστολή τον Δεκέμβριο, ενώ οι άλλοι 5 (με συμβάσεις μερικής απασχόλησης) όχι.
Μπορεί να το κάνει, αρκεί να προσλάβει εντός του τρέχοντος μηνός άλλους 10 εργαζομένους στη θέση τους.
Συγκεκριμένα, πρέπει να προσλάβει 5 εργαζομένους πλήρους απασχόλησης και 5 εργαζομένους μερικής απασχόλησης. Ωστόσο, δεν υπάρχει υποχρέωση οι νέες συμβάσεις να προβλέπουν τους ίδιους μισθούς που προέβλεπαν οι προηγούμενες.
– “Συν-Εργασία”: Ρήτρα μη απόλυσης μόνο για τους εντασσόμενους στον μηχανισμό για όσο διαρκεί η ισχύς του
Σε περίπτωση που μια επιχείρηση (πληττόμενη ή μη), εφόσον εμφάνισε μείωση τζίρου τουλάχιστον 20% στο διάστημα Μαρτίου-Αυγούστου του 2020 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα της προηγούμενης χρονιάς, εντάξει μισθωτό της στον μηχανισμό “Συν-Εργασία”, δεν μπορεί να τον απολύσει για όσο διαρκεί η ισχύς αυτού.
Μπορεί, όμως, στο διάστημα ένταξης ενός εργαζομένου στη “Συν-Εργασία” να απολύσει οποιονδήποτε άλλο εργαζόμενό της, ενώ μπορεί να απολύσει έναν εργαζόμενο που εντάχθηκε στη “Συν-Εργασία” αφού λήξει η ισχύς της ένταξής του.
Να σημειωθεί πως δεν υπάρχει καμία υποχρέωση νέας πρόσληψης στη θέση όποιου εργαζομένου απολυθεί (όπως ισχύει στην περίπτωση των αναστολών).
Αυτό σημαίνει πως προβλέπεται ρήτρα μη απόλυσης αποκλειστικά και μόνο για όσους ενταχθούν στον μηχανισμό “Συν-Εργασία”.
Παράδειγμα
Επιχείρηση με 200 άτομα προσωπικό εντάσσει για το διάστημα από την 1η έως και την 31η Ιανουαρίου 2021 στον μηχανισμό “Συν-Εργασία” 110 εξ αυτών. Για το διάστημα αυτό δεν μπορεί να απολύσει κανέναν από τους 110 μισθωτούς της που εντάχθηκαν στη “Συν-Εργασία”.
Μπορεί, όμως, να απολύσει, μεταξύ 1ης και 31ης Ιανουαρίου, π.χ,. 5 εργαζομένους της από τους υπόλοιπους 90 οι οποίοι δεν εντάχθηκαν στη “Συν-Εργασία”.
Από την 1η Φεβρουαρίου η επιχείρηση αυτή, εφόσον δεν συνεχίσει να είναι ενταγμένη στη “Συν-Εργασία”, μπορεί να απολύσει οποιονδήποτε εργαζόμενο θέλει, δηλαδή όχι μόνο έναν ή περισσότερους από τους 90 εργαζομένους που δεν είχαν ενταχθεί στη “Συν-Εργασία”, αλλά και έναν ή περισσότερους από τους 110 που είχαν ενταχθεί στη “Συν-Εργασία” κατά τον τρέχοντα μήνα.
– Σε περίπτωση που η επιχείρηση αυτή βγάλει σε αναστολή, π.χ., 10 εργαζομένους εκ των 90 που δεν εντάσσονται στη “Συν-Εργασία” τον Ιανουάριο (εκκρεμεί η έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης), δεν θα μπορεί να απολύσει κανέναν εργαζόμενο από τους 90 τον Ιανουάριο (πέρα από εκείνους που εντάχθηκαν στη “Συν-Εργασία”), ενώ τον Φεβρουάριο θα πρέπει να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων. Δηλαδή, ακόμα και αν απολύσει, π.χ., 5 εργαζομένους πλήρους απασχόλησης, θα πρέπει να προσλάβει άλλους 5 εργαζομένους πλήρους απασχόλησης τον ίδιο μήνα.
− Πρόγραμμα επιδότησης εισφορών: Ρήτρα διατήρησης για όλο το προσωπικό για όσο ισχύει η επιδότηση
Οι επιχειρήσεις (πληττόμενες ή μη, ζημιογόνες ή μη) οι οποίες θα ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών, εφόσον προσλάβουν ανέργους, έχουν υποχρέωση να διατηρήσουν κατά μέσο όρο, για όσο διάστημα ισχύει η επιδότηση αυτή, τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχαν κατά τη 18η Σεπτεμβρίου 2020, προσαυξημένο με όσους επιδοτούνται.
Αυτό σημαίνει πως, για όσο διάστημα ισχύει η επιδότηση, μπορούν να απολύσουν εργαζομένους τους (πλην εκείνων που επιδοτούνται, εκτός αν υπάρχει “σπουδαίος λόγος που αφορά τον εργαζόμενο”, όπως αναφέρει η σχετική υπουργική απόφαση), αρκεί να προσλάβουν άλλους (ανεξαρτήτως τύπου σύμβασης) και, κατά μέσο όρο, το σύνολο του προσωπικού τους να είναι το ίδιο με εκείνο που ήταν στις 18 Σεπτεμβρίου.
Σημειώνεται πως, αν μια επιχείρηση καταγγείλει για “σπουδαίο λόγο” τη σύμβαση ενός εργαζομένου που είναι ενταγμένος στο πρόγραμμα επιδότησης εισφορών, μπορεί να προσλάβει άλλον στη θέση του, εντάσσοντάς τον επίσης στο ίδιο πρόγραμμα.
Έτσι, ισχύει ρήτρα διατήρησης προσωπικού για όσο διάστημα ισχύει η επιδότηση των εισφορών για τους προσληφθέντες ανέργους.
Παράδειγμα
Έστω επιχείρηση με 150 εργαζομένους εντάχθηκε την 1η Δεκεμβρίου του 2020 στο πρόγραμμα επιδότησης εισφορών, προσλαμβάνοντας επιπλέον 25 εργαζομένους για 6 μήνες, δηλαδή για έως την 30ή Μαΐου 2021.
Έτσι, το σύνολο των εργαζομένων της ανήλθε στους 175. Την 1η Φεβρουαρίου, δηλαδή έπειτα από δύο μήνες ισχύος του προγράμματος επιδότησης, η επιχείρηση αποφάσισε να απολύσει 10 εργαζομένους (π.χ. 5 με σύμβαση πλήρους απασχόλησης και 5 με σύμβαση μερικής απασχόλησης), οι οποίοι δεν είναι ενταγμένοι στο πρόγραμμα επιδότησης εισφορών.
Μπορεί να το κάνει, εφόσον, το αργότερο δύο μήνες πριν από τη λήξη του προγράμματος (δηλαδή έως την 1η Απριλίου 2021) επιδότησης εισφορών προσλάβει 10 εργαζομένους και τους κρατήσει τουλάχιστον έως τις 30 Μαΐου. Και αυτό έτσι ώστε κατά μέσο όρο, σε εξαμηνιαία βάση, το πλήθος των εργαζομένων της να παραμείνει έως το τέλος Μαΐου 2020, οπότε λήγει το πρόγραμμα επιδότησης εισφορών.
Οι 10 εργαζόμενοι που θα προσληφθούν μπορούν να έχουν σύμβαση οποιουδήποτε τύπου. Δηλαδή μπορούν, π.χ., οι 3 να έχουν σύμβαση πλήρους απασχόλησης και οι άλλοι 7 σύμβαση μερικής απασχόλησης.
– Να σημειωθεί πως, αν η ίδια επιχείρηση ανήκει σε πληττόμενο κλάδο και βγάλει σε αναστολή έστω και έναν εργαζόμενό της κατά τον τρέχοντα μήνα (εκκρεμεί η έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης), δεν θα μπορεί να απολύσει κανέναν έως τις 31 Ιανουαρίου, ενώ, αν απολύσει κάποιον έως την προαναφερθείσα ημερομηνία, π.χ. 5 εργαζομένους, θα πρέπει να προσλάβει άλλους 5, και μάλιστα με τον ίδιο τύπο σύμβασης εντός του επόμενου κιόλας μήνα, δηλαδή του Φεβρουαρίου.
