Της Ελευθερίας Κούρταλη
Το βέβαιο είναι πως το πρώτο τρίμηνο του 2021 θα είναι άλλο ένα χαμένο τρίμηνο, βαθιάς ύφεσης για την ελληνική οικονομία, ενώ η ανάκαμψη για το σύνολο του έτους θα είναι αρκετά χαμηλότερη από ό,τι αρχικά αναμενόταν. Αυτό είναι το μήνυμα που δίνουν οίκοι αξιολόγησης και επενδυτικές τράπεζες στο Capital.gr, μετά το νέο πιο σκληρό lockdown που επιβλήθηκε -με την παράτασή του πέραν του τέλους του μήνα να είναι πολύ πιθανή, την αργή διαδικασία εμβολιασμού του πληθυσμού στο σύνολο της Ευρώπης σε σχέση με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και των μεταλλάξεων του κορονοϊού. Το πιο πιθανό είναι πως οι “καλύτερες μέρες” για την ελληνική οικονομία θα αρχίσουν να φαίνονται πλέον από το γ’ τρίμηνο και μετά το οποίο είναι και το πιο κρίσιμο, δεδομένης της συμβολής του τουρισμού στο ΑΕΠ το συγκεκριμένο διάστημα.
Ήδη εδώ και αρκετές εβδομάδες, οι διεθνείς αναλυτές έχουν προειδοποιήσει πως η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας φέτος θα είναι πολύ χαμηλότερη από τις εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης, κυρίως λόγω του “βάρους” του α΄ τριμήνου το οποίο εξελίσσεται σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο τρίμηνο. Η Wood προέβλεψε ότι το 2021 η ανάπτυξη θα κινηθεί στο 3,6%, η Bofa στο 2,8%, η Capital Economics στο 3%, η Citi στο 3,9% και η HSBC στο 3% επίσης. Η ING από την πλευρά της εμφανίζεται ακόμα πιο επιφυλακτική, εκτιμώντας πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα φέτος θα κινηθεί στο 2% μόλις, καθώς το πρώτο τρίμηνο θα είναι ένα άλλο χαμένο τρίμηνο με την ύφεση σε ετήσια βάση να είναι διψήφια και κοντά στο 11%.
Πάντως, μετά και την υποβάθμιση των προβλέψεων της Κομισιόν η οποία πλέον τοποθετεί την ανάπτυξη το 2021 στο 3,5% από 5% που προέβλεπε πριν, αναμένεται πως οι νέοι στόχοι του ΥΠΟΙΚ θα κινηθούν στα ίδια επίπεδα και κοντά στο 3,5% από 4,8% που είχε προβλεφθεί.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο οίκος αξιολόγησης DBRS ετοιμάζει νέες εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας τις οποίες και θα δημοσιεύσει το αμέσως επόμενο διάστημα, όπως σημειώνει στο Capital.gr. Σημειώνεται πως ο οίκος τον επόμενο μήνα, 19 Μαρτίου, αναμένεται να δώσει την πρώτη του για φέτος αξιολόγηση της Ελλάδας. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της DBRS, σε ένα ήπιο σενάριο η ανάπτυξη φέτος θα κινηθεί στο 4%, από 9% ύφεση το 2020, ενώ στο δυσμενές σενάριο η ανάπτυξη το 2021 θα κινηθεί στο μόλις 1,5% από 10,5% ύφεση το προηγούμενο. “Δεν έχουμε ακόμη επικαιροποιήσει τις εκτιμήσεις μας για την ελληνική οικονομία μετά το νέο lockdown, ωστόσο σχεδιάζουμε να δώσουμε νέες εκτιμήσεις με τα μακροοικονομικά σενάρια μας τις επόμενες εβδομάδες” σημειώνει στο Capital.gr η Nichola James, συν-επικεφαλής των κρατικών αξιολογήσεων της DBRS Morningstar.
Όπως εξηγεί, οι περιορισμοί στην κινητικότητα και το κλείσιμο επιχειρήσεων για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού αναπόφευκτα έχουν αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα και αυτό μεταφράζεται σε χαμηλότερες επιδόσεις του ΑΕΠ. Ωστόσο, όπως τονίζει, για να υπάρξει μία πιο σαφής εικόνα του αντίκτυπου θα πρέπει να δούμε πόσο καιρό θα διαρκέσουν αυτοί οι νέοι περιορισμοί. Το βέβαιο είναι, σύμφωνα με την κ. James, ότι οι καθυστερήσεις στη διάθεση των εμβολίων στην Ελλάδα καθώς και στην υπόλοιπη ΕΕ αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης νέων κυμάτων της πανδημίας και, συνεπώς, νέων μέτρων περιορισμού, ειδικά εάν αρθούν οι τρέχοντες περιορισμοί πολύ νωρίς.
“Κλειδί”, όπως επισημαίνει, αποτελεί φυσικά ο τουρισμός. “Η οικονομική ανάκαμψη στην Ελλάδα το 2021, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουριστικό τομέα, συνδέεται στενά με την επιτυχή διάθεση εμβολιασμού όχι μόνο στην εγχώρια αγορά αλλά και στις κύριες τουριστικές αγορές της Ελλάδας”, όπως τονίζει εξηγώντας πως το ισχυρό σήμα για την οικονομία θα δοθεί από τον τουριστικό κλάδο. Οι χαμηλές επιδόσεις του κλάδου πέρυσι αντικατοπτρίζονται στην απότομη οικονομική συρρίκνωση το 2020, όπως επισημαίνει η κ. James. Η DBRS Morningstar σε γενικές γραμμές θεωρεί ότι η ανάκαμψη του τουρισμού θα είναι σταδιακή και θα βασιστεί στην ταχύτητα με την οποία επιτυγχάνεται ο μαζικός εμβολιασμός κάτι που τελικά θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ταξιδιωτών.
Σε υποβάθμιση των εκτιμήσεων του για την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ φέτος, έχει ήδη προχωρήσει από την πλευρά του ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings. Όπως σημειώνει στο Capital.gr o Jakob Suwalski, επικεφαλής των αξιολογήσεων του οίκου για την Ελλάδα, σύμφωνα με το νέο βασικό σενάριο της Scope η ανάπτυξη φέτος θα κινηθεί στο 3,5% από 4,5% που εκτιμούσε πριν, λόγω της απώλειας στο ΑΕΠ από τους περιορισμούς στα ταξίδια στην Ευρώπη, και αυτό σημαίνει πως η ανάκαμψη στο σύνολο του α’ εξάμηνου θα είναι πολύ χαμηλή. Στο γ’ τρίμηνο τοποθετεί οίκος την εκκίνηση της ισχυρής ανάπτυξης της οικονομίας, εάν φυσικά αρχίσει να επιστρέφει ο τουρισμός.
Στα τέλη του β’ τριμήνου με αρχές του γ’ τριμήνου τοποθετεί και η Oxford Economics την αρχή της ισχυρής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Όπως σημειώνει στο Capital.gr η οικονομολόγος του οίκου, Maddalena Martini, οι νέες προβλέψεις για την πορεία του ΑΕΠ τοποθετούν την ύφεση το 2020 στο 9,6% και την ανάκαμψη το 2021 στο 2,5%. “Το νέο γενικό lockdown προσθέτει σημαντικούς κινδύνους στις προοπτικές του α’ τριμήνου, ωστόσο μετά τα μέσα του έτους οι εμβολιασμοί θα έχουν επιταχυνθεί και έτσι οι περιορισμοί θα αρχίσουν να χαλαρώνουν σταδιακά”, τονίζει.