Γιάννης Φώσκολος
Τον Ιανουάριο τα έσοδα από την μισθωτή απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, που είναι ο μεγάλος αιμοδότης του ασφαλιστικού συστήματος, σημείωσαν πτώση 28,5%, καθώς μειώθηκαν κατά 244 εκατομμύρια ευρώ συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2020.
Κατακόρυφη πτώση σημείωσαν τα έσοδα του e-ΕΦΚΑ στο ξεκίνημα του 2021 καθώς ο συνδυασμός παρατεταμένου lockdown, αναστολών συμβάσεων για πάνω από μισό εκατομμύριο εργαζόμενους και τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας που έβαλαν στον «πάγο» την αγορά εργασίας οδήγησαν για άλλο ένα μήνα τα έσοδα του ασφαλιστικού γίγαντα σε σημαντική συρρίκνωση.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Η», τον Ιανουάριο τα έσοδα από την μισθωτή απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, που είναι ο μεγάλος αιμοδότης του ασφαλιστικού συστήματος, σημείωσαν πτώση 28,5%, καθώς μειώθηκαν κατά 244 εκατομμύρια ευρώ συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2020. Πέρσι τον Ιανουάριο είχαν εισπραχθεί 855 εκατομμύρια ευρώ, ενώ φέτος εισπράχθηκαν μόλις 611 εκατομμύρια.
Η «ζημιά» στη ζυγαριά των εσόδων θα μετρηθεί με ακρίβεια στα τέλη Φεβρουαρίου, επισημαίνουν στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, καθώς οι εισφορές από το Δώρο Χριστουγέννων καταβάλλονται παγίως έως και τα τέλη Φεβρουαρίου. Όπως, ωστόσο, προσθέτουν, η μείωση είναι ήδη σημαντική και ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί.
Εκτός της εν λόγω εξίσωσης είναι οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών σε αναστολή σύμβασης εργασίας, που πρέπει να πληρωθούν από το κράτος. Αρκεί να αναφερθεί πως τον Δεκέμβριο είχαν τεθεί σε αναστολή σύμβασης 645.054 εργαζόμενοι ενώ τον Ιανουάριο 623.557 μισθωτοί. Οι ασφαλιστικές εισφορές τους (εργοδοτικές και εργατικές) καταβάλλονται κατά 100% από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Μειωμένα ήταν, ωστόσο, τον περασμένο Ιανουάριο και τα έσοδα από τις ρυθμίσεις ασφαλιστικών οφειλών, δεδομένων και των όσων πρωτόγνωρων συμβαίνουν στην οικονομία. Τον Ιανουάριο του 2020 είχαν εισπραχθεί από ρυθμίσεις 140 εκατομμύρια ευρώ και τον Ιανουάριο φέτος τα έσοδα δεν ξεπέρασαν τα 90 εκατομμύρια. Δηλαδή η πτώση άγγιξε τα 50 εκατομμύρια και το 36%. Αρκεί να σημειωθεί πως το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών δεν έχει λάβει από τον ΕΦΚΑ νέο χρέος, νέες, δηλαδή, οφειλές από τον Φεβρουάριο του 2020 και μετά.
Όπως ανακοίνωσε άλλωστε πριν λίγα 24ωρα ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, θα ισχύσουν και για Ιανουάριο – Φεβρουάριο οι μηνιαίες παρατάσεις στην καταβολή των δόσεων ενεργών ρυθμίσεων για ρυθμισμένες οφειλές επιχειρήσεων. Υπενθυμίζεται πως οι δόσεις Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου ενεργών ρυθμίσεων από ασφαλιστικές οφειλές κλειστών επιχειρήσεων με κρατική εντολή είχαν παραταθεί για ένα μήνα η καθεμία.
Η κατάσταση που αποκαλύπτεται για τις αρχές του 2021 έρχεται να προστεθεί σε μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά, κατά την οποία τα έσοδα του ΕΦΚΑ είχαν σημειώσει σημαντική βουτιά. Τα έσοδα που εισπράχθηκαν από 1η Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου του 2020 από την μισθωτή απασχόληση του ιδιωτικού τομέα, έπεσαν στα 9,9 δις ευρώ έναντι 11,1 δις. ευρώ το 2019. Η πτώση άγγιξε πέρσι τα 1,2 δις. ευρώ και σε ποσοστιαία βάση το 11%. Οι χειρότεροι μήνες του 12μηνου του 2020 ήταν το 3μηνο Απρίλιος – Μάιος – Ιούνιος, δηλαδή οι μήνες που ακολούθησαν το πρώτο lockdown, αλλά και ο Δεκέμβριος, εντός του οποίου εισπράττονται οι εισφορές Νοεμβρίου. Χαρακτηριστικό είναι πως μόνο μέσα στο 3μηνο Απρίλιος – Μάιος – Ιούνιος, όταν εισπράττονται οι εισφορές Μαρτίου – Απριλίου – Μαΐου, χάθηκαν 650 – 700 εκατομμύρια ευρώ από τα περσινά έσοδα της μισθωτής απασχόλησης. Αυτό ήταν και το βασικό αποτύπωμα του πρώτου lockdown.
Παρά το σταδιακό άνοιγμα της αγοράς από τον Μάιο και το καλοκαίρι, τα έσοδα δεν επέστρεψαν σε θετικό πρόσημο συγκριτικά με το 2019, καθώς η υστέρηση ήταν σταθερή τάση για όλους τους επόμενους μήνες. Δεδομένου ότι τον Νοέμβριο επανήλθε για δεύτερη φορά μέσα στο 2020 σε εθνική κλίμακα το lockdown, ήταν δεδομένο ότι τα εισπραχθέντα εντός του Δεκεμβρίου έσοδα του ΕΦΚΑ θα κατέγραφαν εκ νέου σημαντική βουτιά. Όπως δείχνουν τα στοιχεία, η βύθιση ήταν πράγματι σημαντική, καθώς υπερέβη, σε δεδουλευμένη βάση, τα 250 εκατομμύρια ευρώ, αγγίζοντας το μείον 28% συγκριτικά με τα έσοδα του Δεκεμβρίου του 2019.
Πτωτική, ωστόσο, ήταν η πορεία και των εσόδων του ΕΦΚΑ από τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών – αυτοαπασχολούμενων και αγροτών, παρά την αύξηση των ελάχιστων υποχρεωτικών ασφαλίστρων το 2020. Σύμφωνα με πληροφορίες, εισπράχθηκαν 1,71 δις. ευρώ το 2020 έναντι 1,82 δις. το 2019. Αν συνυπολογίσει κανείς και τα έσοδα από τις εισφορές που έρχονται από τους δικηγορικούς συλλόγους, όπως επίσης και από το εργόσημο του πρ. ΟΓΑ, τότε τα έσοδα της χρονιάς του κορονοϊού από τους μη μισθωτούς διαμορφώνονται στα 1,76 δις. ευρώ έναντι 1,88 δις. το 2019.
Η πτώση αγγίζει τα 110 εκατομμύρια ευρώ. Κι αυτό συμβαίνει ενώ η ελάχιστη ασφαλιστική υποχρέωση αυξήθηκε εντός του 2020 για εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες. Συνεπώς, αθροιστικά η πτώση εσόδων από τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας τόσο από τους μισθωτούς όσο και από τους μη μισθωτούς έφτασε πέρσι το 1,3 δις. ευρώ.
Πτωτικά κινήθηκαν πέρσι και τα έσοδα από τις ρυθμίσεις ασφαλιστικών οφειλών, καθώς το 2020 εισπράχθηκαν περίπου 1,2 δις. ευρώ έναντι 1,57 δις. ευρώ που είχαν εισπραχθεί το 2019. Η πτώση δηλαδή ξεπερνά τα 350 εκατομμύρια ευρώ. Υπενθυμίζεται πως οι ρυθμίσεις προς τα Ταμεία «πάγωσαν» για ένα 3μηνο στο πρώτο lockdown και ακολούθως μεταχρονολογήθηκαν, ώστε να ξεκινήσει εκ νέου η εξυπηρέτησή τους από τον Ιούνιο 2020. Στη συνέχεια δόθηκε δεύτερη και τρίτη ευκαιρία επανένταξης σε σχήματα δόσεων που χάθηκαν από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο, καθώς αρκούσε η πληρωμή μιας δόσης έως 31/12 για την αναβίωση των χαμένων ρυθμίσεων.
Πέρυσι, ωστόσο, ο κρατικός προϋπολογισμός έβαλε βαθιά το χέρι στην τσέπη για τους εργαζόμενους σε αναστολή σύμβασης εργασίας, καταβάλλοντας για ασφαλιστικές εισφορές πάνω από 900 εκατομμύρια ευρώ.