Δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις για την πορεία του παγκόσμιου εμπορίου που δέχθηκε καίριο πλήγμα από το πρώτο κύμα της πανδημίας, ανέκαμψε προσωρινά με την άρση των περιοριστικών μέτρων και τώρα αναμένεται να μειωθεί ξανά μέσα στο έτος. Αυτές είναι οι προβλέψεις της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) που στην τελευταία σχετική έκθεσή της θεωρεί βέβαιη μια νέα μείωση του παγκόσμιου εμπορίου μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους.
Οπως αναφέρει η εν λόγω έκθεση της UNCTAD, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, στη διάρκεια του περασμένου έτους το παγκόσμιο εμπόριο συρρικνώθηκε κατά 9% συνολικά. Καθοριστική ήταν η ραγδαία πτώση κατά 15% που σημείωσε το πρώτο τρίμηνο του περασμένου έτους, όταν η ανάσχεση της πανδημίας υπαγόρευσε αναστολή της οικονομικής δραστηριότητες, των μετακινήσεων και των ταξιδιών στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη. Στη συνέχεια ανέκαμψε δυναμικά στη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του περασμένου έτους, με τις εμπορικές συναλλαγές να σημειώνουν αύξηση περίπου 8% το τέταρτο τρίμηνο του 2020 σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο τέταρτο.
Οπως τονίζει, όμως, η UNCTAD, η ανάκαμψη οφειλόταν κατά κύριο λόγο στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και ιδιαιτέρως στις χώρες της Ανατολικής Ασίας, με το εμπόριο που προέρχεται από αυτές τις χώρες να σημειώνει αύξηση 12% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Ο λόγος βέβαια για το εμπόριο προϊόντων και όχι τις εμπορικές συναλλαγές υπηρεσιών. Οπως χαρακτηριστικά τονίζει στην έκθεσή της η UNCTAD, η ανάκαμψη του εμπορίου ήταν σαφώς ανόμοια ανάμεσα στις διάφορες γεωγραφικές ζώνες. Πολλές χώρες έμειναν πίσω, με ορισμένες εξ αυτών να χάνουν σημαντικό έδαφος στις εμπορικές συναλλαγές. Κάποιες άλλες, αντιθέτως, όπως η δημοκρατία της Νότιας Κορέας, αύξησαν σημαντικά τις εμπορικές τους συναλλαγές. Οπως επισημαίνει η UNCTAD, «οι ασιατικές οικονομίες είχαν ηγετικό ρόλο στη διαδικασία της ανάκαμψης του εμπορίου, καθώς αυξήθηκαν σημαντικά οι εξαγωγές τους, με αποτέλεσμα να επεκταθεί αισθητά το μερίδιό τους στην παγκόσμια αγορά». Η ανάκαμψη αφορά σχεδόν το σύνολο του μεταποιητικού τομέα με εξαίρεση μόνον τον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών.
Η ανάκαμψη του εμπορίου, πάντως, μεταξύ αναπτυσσόμενων οικονομιών σχεδόν μηδενίζεται όταν από τα στοιχεία του τετάρτου τριμήνου αφαιρεθεί η συνεισφορά των χωρών της Ανατολικής Ασίας. Εν ολίγοις, το εμπόριο μειώθηκε σημαντικά στις περισσότερες από τις υπόλοιπες χώρες ανά τον κόσμο. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, άλλωστε, δεν σημειώθηκε ανάκαμψη του εμπορίου υπηρεσιών που παρέμεινε στάσιμο, με εξαίρεση χώρες και πάλι της Ασίας όπως η Κίνα και σε μικρότερο βαθμό η Ινδία. Αυτές σημείωσαν σαφώς καλύτερη πορεία από άλλες. Για το πρώτο τρίμηνο του 2021, άλλωστε, η εικόνα διαγράφεται απογοητευτική σύμφωνα τουλάχιστον με την UNCTAD, καθώς αναμένεται πτώση 1,5% του εμπορίου προϊόντων σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2020. Η UNCTAD προειδοποιεί, πάντως, πως αυτή τη στιγμή όλες οι προβλέψεις της είναι επισφαλείς, καθώς παραμένει η ανησυχία για το ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας αλλά και η αβεβαιότητα για το μέγεθος όπως και για τον χρόνο εφαρμογής των πακέτων στήριξης που έχουν σχεδιάσει οι κυβερνήσεις για να τονώσουν τις χειμαζόμενες οικονομίες τους.
