ΔΠΑ 1003/2021, 18ο Τμήμα
ΕΦΚΑ – ΚΕΔΕ – Αλληλέγγυα ευθύνη διοικούντων νομικά πρόσωπα
Η διάταξη του άρθρου 31 ν. 4321/2015 εφαρμόζεται για ασφαλιστικές εισφορές οφειλόμενες από 01.01.2014 και εφεξής. Για το διάστημα έως 31.12.2013 η αλληλέγγυος ευθύνη διοικούντων νομικά πρόσωπα διαμορφώνεται σύμφωνα με τους περιορισμούς του άρθρου 115 παρ. 1 και 3. – Η αλληλέγγυος ευθύνη διοικούντος νομικό πρόσωπο δεν εκτείνεται σε διάστημα μετά το χρόνο παραιτήσεως ή παύσεως αυτού, ανεξαρτήτως της δημοσιοποίησης με σχετική καταχώριση των στοιχείων αυτών.
«[…] 16. Επειδή, από το σύνολο των στοιχείων της δικογραφίας καθώς και όσων έχουν εκτεθεί στις σκέψεις 8, 9 και 11 της παρούσας αποφάσεως, ανακύπτουν σοβαρές αμφιβολίες για την έκταση της ευθύνης της ανακόπτουσας βάσει των διατάξεων των άρθρων 69 παρ. 2 του ν. 2676/1999 σε συνδυασμό με το άρθρο 115 του ν. 2238/1994 καθώς και του άρθρου 31 του ν. 4321/2015, με αποτέλεσμα να προτάσσεται για την οικονομία της όλης διαδικασίας και την αποτελεσματικότερη επίλυση της υπό κρίση διαφοράς, σταθμίζοντας παραλλήλως και το δημόσιο συμφέρον για την επίκαιρη είσπραξη των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, η αποσαφήνιση του εύρους της ευθύνης της ανακόπτουσας ως τρίτου προσώπου. Συνακολούθως, όσον αφορά στην εν γένει ευθύνη της: η ανακόπτουσα διετέλεσε Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας […] για το χρονικό διάστημα από 28.09.2004 έως 26.06.2013, γεγονός που συνομολογεί με το έγγραφο απόψεών του και το καθ’ ου νπδδ. Η ανακόπτουσα δεν αποδεικνύει τον ισχυρισμό της ότι δεν εγνώριζε την εκλογή της στην ανωτέρω θέση, καθ’ όλο το χρονικό διάστημα, εφ’ όσον δεν προσκομίζει έγγραφα από τα οποία να προκύπτει ότι αυτή ουδέποτε συμμετείχε στις εργασίες της ανωτέρω εταιρείας (Πρακτικά Γενικής Συνελεύσεως, Πρακτικά Δ.Σ. κ.λπ.), ή δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες να έχει κριθεί η πλαστότητα της υπογραφής της σε αντίστοιχα έγγραφα της εταιρείας. Εξ άλλου, λαμβάνοντας υπόψη του συνολικού χρόνου των περίπου 9 ετών καθώς και των όσων αναφέρει η ανακόπτουσα ότι μέλη της εταιρείας είναι πρόσωπα του στενού οικογενειακού της κύκλου (πατέρας και αδερφές), πλήττεται η αξιοπιστία του ισχυρισμού της ανακόπτουσας ότι δεν εγνώριζε την εν γένει συμμετοχή της στο Δ.Σ. της ανωτέρω εταιρείας.
Επίσης, δεν ασκεί επιρροή στην ευθύνη της εκ των διατάξεων των άρθρων 69 παρ. 2 του ν. 2676/1999 σε συνδυασμό με το άρθρο 115 του ν. 2238/1994 καθώς και του άρθρου 31 του ν. 4321/2015, το ότι αυτή υπηρετεί με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, διότι το σχετικώς προβληθέν ασυμβίβαστο βάσει των διατάξεων του Υπαλληλικού Κώδικα αφορά την υπαλληλική της σχέση και όχι την εκ του νόμου πηγάζουσα ευθύνη υπό άλλη ιδιότητα. Επιπλέον των ανωτέρω, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες στη 12η σκέψη της παρούσας αποφάσεως διατάξεις του Καταστατικού της εταιρείας […], η θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου δεν αποτελούσε τιμητικό τίτλο, αλλά επεφύλασσε συγκεκριμένες εξουσίες για την ομαλή διαχείριση των υποθέσεων της εταιρείας αυτής, με αποτέλεσμα να τεκμαίρεται η αλληλέγγυος ευθύνη της ανακόπτουσας.
Ωστόσο, η ευθύνη αυτή δεν μπορεί να επεκταθεί σε χρονικό διάστημα πέραν της 26ης.06.2013, κατά το οποίο η ανακόπτουσα υπέβαλε την παραίτησή της από το Δ.Σ. της ανωτέρω εταιρείας, ιδίως εφ’ όσον αυτή επέδωσε την 03η.07.2013 στο Υποκατάστημα ΙΚΑ – ΕΤΑΜ […] το έγγραφο παραιτήσεως, χωρίς να ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η σχετική ανακοίνωση στο ΓΕΜΗ έλαβε χώρα το 2016 και η σχετική ενημέρωση του μητρώου εργοδοτών του καθ’ ου νπδδ έλαβε χώρα την 29η.08.2016. Τούτο έχει ως συνέπεια ότι, οποιαδήποτε οφειλή της ανωτέρω εταιρείας από ασφαλιστικές εισφορές γεννηθείσα μετά την 26η.06.2013 δεν μπορεί να εισπραχθεί βάσει των διατάξεων των άρθρων 69 παρ. 2 του ν. 2676/1999 σε συνδυασμό με το άρθρο 115 του ν. 2238/1994 καθώς και του άρθρου 31 του ν. 4321/2015 με έκδοση και κοινοποίηση ατομικής ειδοποιήσεως εις βάρος της ανακόπτουσας ή με επιβολή κατασχέσεως εις βάρος της περιουσίας της ανακόπτουσας. […] κατά τα γενόμενα δεκτά στην 11η σκέψη της παρούσας αποφάσεως, ευθύνη του προσώπου που διοικεί ανώνυμη εταιρεία για χρέος της τελευταίας ανεξαρτήτως από το χρόνο βεβαιώσεώς του θεσπίζεται εις βάρος μόνον του προσώπου που βρίσκεται στη διοίκηση της ανώνυμης εταιρείας κατά το χρόνο της διαλύσεώς της, άλλως (κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της) η ευθύνη περιορίζεται σε χρέη από παρακρατούμενα ποσά εισφορών. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν προκύπτει από στοιχείο του φακέλου ότι κατά το χρόνο επιβολής των επίδικων κατασχέσεων η εταιρεία […] είχε διαλυθεί.
Δοθέντος όμως ότι σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ. 5 του α.ν. 1846/1951, κατά την πληρωμή των μισθών στους παρέχοντες εξαρτημένη εργασία ο εργοδότης υποχρεούται να παρακρατεί τα τμήματα των εισφορών που βαρύνουν τους ασφαλισμένους, είναι κρίσιμο για την επίλυση της διαφοράς το εάν όλα ή κάποια από τα ποσά που εκλήθη η ανακόπτουσα να καταβάλει αποτελούνται αμιγώς ή εν μέρει από ποσά εισφορών που είχαν ήδη παρακρατηθεί ή έπρεπε να παρακρατηθούν, κατά το χρόνο που διετέλεσε αυτή Διευθύνουσα Σύμβουλος και δεν παρεκρατήθησαν, και ειδικότερα εάν η ανακόπτουσα είχε την κρίσιμη ιδιότητα του διοικούντος προσώπου από τη λήξη της προθεσμίας αποδόσεως των εισφορών και μετά, στην περίπτωση που είχε γίνει η παρακράτηση των σχετικών εισφορών, ή αν είχε την ιδιότητα αυτή κατά το χρόνο που υπήρχε η υποχρέωση παρακρατήσεως των εισφορών που δεν παρεκρατήθησαν.
Από τα έγγραφα όμως του φακέλου της δικογραφίας δεν προκύπτουν στοιχεία ικανά να στηρίξουν ασφαλή δικανική πεποίθηση για την ένδικη διαφορά ως προς το σκέλος αυτό.
Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει αναγκαίο να αναβάλει την έκδοση οριστικής αποφάσεως και να διατάξει τη διενέργεια επανελέγχου ως προς τα ανωτέρω κρίσιμα ζητήματα, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο διατακτικό της παρούσας.»