ΑΡΙΘΜΟΣ 694/2019
ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
– Αδικοπραξία. Χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη νομικού προσώπου. Οφειλή σε ξένο νόμισμα.
– Σύμφωνα με το άρθρο 932 του ΑΚ, επί αδικοπραξίας το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Χρηματική ικανοποίηση δικαιούνται και τα νομικά πρόσωπα, εφόσον προσβλήθηκε η εμπορική τους πίστη, η επαγγελματική τους υπόληψη ή το εμπορικό τους μέλλον ή η φήμη τους. Επομένως, τις περιπτώσεις αυτές με τα αντίστοιχα θεμελιωτικά αυτών συγκεκριμένα περιστατικά, για να είναι ορισμένη η σχετική αγωγή, πρέπει να επικαλείται ειδικά (και στη συνέχεια να αποδεικνύει) το ενάγον νομικό πρόσωπο, διότι η ηθική βλάβη στα νομικά πρόσωπα δεν αναφέρεται, όπως στα φυσικά πρόσωπα, σε ενδιάθετο συναίσθημα αναγόμενο στον εσωτερικό κόσμο και κρινόμενο με τα δεδομένα της ανθρώπινης λογικής, αλλά σε συγκεκριμένη βλάβη, που έχει υλική υπόσταση, διαφορετικά η αγωγή είναι, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 111 και 216 παρ. 1 του ΚΠολΔ, αόριστη (ΣτΕ 502/2017, AΠ 730/2015, ΑΠ 382/2011).
– Κατά τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 του Ν. 5422/1932 που διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα (άρθρο 20 ΕισΝΑΚ) οποιαδήποτε οφειλή σε συνάλλαγμα που πρέπει να πληρωθεί στην Ελλάδα, εξοφλείται σε δραχμές με την τρέχουσα τιμή της ημέρας της εξόφλησης. Μετά την αντικατάσταση της δραχμής ως εθνικού νομίσματος με το ευρώ, από την 1η Ιανουαρίου 2001, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν. 2842/2000, οι ανωτέρω οφειλές εξοφλούνται σε ευρώ με τη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ και αλλοδαπού νομίσματος κατά την ημέρα της εξοφλήσεως. Οι διατάξεις αυτές προϋποθέτουν έγκυρη συμβατική οφειλή σε ξένο νόμισμα (ΑΠ 1884/2013, ΑΠ 678/2010, ΑΠ 1614/2006), εφαρμόζονται δε και στις (πρωτογενείς) αξιώσεις που στηρίζονται απευθείας στο νόμο (ΣτΕ 2247/2016, ΣτΕ 4030/2015, ΣτΕ 2920/2015), όπως συμβαίνει και με την αξίωση από τον αδικαιολόγητο πλουτισμό στην περίπτωση που η υποχρέωση του λήπτη της ωφέλειας συνιστά οφειλή σε ξένο νόμισμα (ΑΠ 388/2015, ΑΠ 698/2006), ενώ δεν έχει εφαρμογή στις περιπτώσεις των αξιώσεων αποζημιώσεως από αδικοπραξία που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο, στις οποίες η αποζημίωση οφείλεται σε χρήμα με την στενή έννοια (άρθρο 297 του ΑΚ) δηλαδή σε ευρώ, με το οποίο θα μετρηθεί η θετική ή αποθετική ζημία του αδικηθέντος και θα πληρωθεί η αποζημίωση και συνακόλουθα, αν πριν από την έγερση της αγωγής η προξενηθείσα ζημία αποκαταστάθηκε με δαπάνη αλλοδαπού νομίσματος ή επήλθε απώλεια κερδών σε αλλοδαπό νόμισμα, για τον υπολογισμό της ζημιάς του αδικηθέντος και άρα για τον καθορισμό της οφειλομένης αποζημίωσης θα ληφθεί υπόψη η αξία σε ευρώ του αλλοδαπού νομίσματος κατά το χρόνο της δαπάνης ή απώλειας των κερδών (ΟλΑΠ 14/1997, ΟλΑΠ 9/1995). Σημειώνεται ότι δυνατότητα του Δικαστηρίου να εκτιμήσει ότι στο αγωγικό αιτητικό εμπεριέχεται, εμμέσως ή σιωπηρώς και το νόμιμο αίτημα για υπολογισμό της ισοτιμίας κατά το χρόνο της πληρωμής της οφειλής – υπό την έννοια ότι στο μείζον περιέχεται το έλασσον, κατ’ άρθρο 223 εδάφ. β΄ του ΚΠολΔ – θα υπήρχε, μόνο αν ήταν δεδομένο ότι κατά το χρόνο αυτό η έναντι του ευρώ αξία του δολαρίου θα είναι μικρότερη από εκείνη, που ίσχυε κατά το χρόνο της επαγωγής της ζημίας ή της ασκήσεως της αγωγής, το οποίο, όμως, είναι αβέβαιο (ΑΠ 1381/1997ΕλΔνη 39, 325, ΕφΠειρ 89/2017, ΕφΠειρ 432/2014).