Τρία χρόνια πίσω γύρισε το 2020 ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, υποχωρώντας στα χαμηλά επίπεδα του 2017, όταν ακόμη η ελληνική οικονομία βρισκόταν σε καθεστώς μνημονίου και προσπαθούσε να συνέλθει όχι μόνο από την οικονομική κρίση που είχε ξεκινήσει ήδη από το 2009, αλλά και από τα δραματικά γεγονότα του καλοκαιριού του 2015. Η πανδημία και η ύφεση που αυτή έχει ήδη επιφέρει στην ελληνική οικονομία καθιστά τους Ελληνες εξαιρετικά απαισιόδοξους, τους δεύτερους πιο απαισιόδοξους στην Ευρώπη, μετά τους Ιταλούς, οι οποίοι σημειωτέον επλήγησαν δραματικά σε επίπεδο ανθρώπινων απωλειών πέρυσι. Τα ελληνικά νοικοκυριά, επίσης, επιστρέφουν και στις συνήθειες της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, όπως είναι, για παράδειγμα, η αγορά φθηνότερων προϊόντων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ελλάδα υποχώρησε το τέταρτο τρίμηνο του 2020 στις 61 μονάδες έναντι 84 μονάδων το αντίστοιχο διάστημα του 2019, όπως επίσης και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020. Υπενθυμίζεται ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2020, όταν πλέον ο κορωνοϊός είχε μπει για τα καλά στη ζωή μας και ζούσαμε ήδη το πρώτο lockdown, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης είχε διαμορφωθεί στην Ελλάδα στις 70 μονάδες. Εντύπωση προκαλεί η απόκλιση που υπάρχει πλέον από τον αντίστοιχο δείκτη στην Ευρώπη, ο οποίος διαμορφώθηκε το τέταρτο τρίμηνο του 2020 στις 76 μονάδες. Ο παγκόσμιος δείκτης διαμορφώθηκε στις 98 μονάδες. Τόσο ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ευρώπη όσο και ο δείκτης σε παγκόσμιο επίπεδο ακολούθησαν ανοδική πορεία στο τέλος του προηγούμενου έτους, σε αντίθεση με την τάση που επικράτησε στην Ελλάδα.
Αιτίες της απαισιοδοξίας είναι η εργασιακή ανασφάλεια και ο φόβος για το οικογενειακό εισόδημα αλλά και συνολικά για την εθνική οικονομία. Από τα ειδικότερα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι μόλις το 13% των Ελλήνων εκτιμά θετικά τις προοπτικές εργασίας στην Ελλάδα και μόνο το 23% προβλέπει ότι η προσωπική του οικονομική κατάσταση μέσα στους επόμενους 12 μήνες θα είναι βελτιωμένη, ποσοστό αντίστοιχο με αυτό του 2017. Επιπλέον, δύο στους τρεις αμφιβάλλουν ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να βγει από την οικονομική κρίση μέσα στους επόμενους 12 μήνες, ποσοστό μάλιστα αυξημένο κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2020.
Μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, με το 49% των Ελλήνων να ανησυχεί για την οικονομία και 3 στους 10 Ελληνες να ανησυχούν για την εργασία τους, η Ελλάδα βρίσκεται σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο του συνόλου της Ευρώπης. Τέλος, το 57% των Ελλήνων αναφέρει ότι καταφεύγει σε αγορά φθηνότερων προϊόντων από το σούπερ μάρκετ, με το αντίστοιχο ποσοστό το τέταρτο τρίμηνο του 2019 στο 53%.
