Το νομοσχέδιο αποσαφηνίζει τους όρους που οφείλουν να διέπουν τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ των προμηθευτών των αγροτικών προϊόντων και των αγοραστών, εστιάζοντας στις εμπορικές πράξεις στις οποίες εμπλέκονται οι μεγάλες εφοδιαστικές αλυσίδες
Τη δυνατότητα υποβολής καταγγελίας με εμπιστευτική μεταχείριση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν προβλέπει το σχέδιο νόμου για την προστασία των παραγωγών από αθέμιτες πρακτικές.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που ενσωματώνει στο ελληνικό δίκαιο την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/633 σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, έχει ήδη κατατεθεί στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης και αναμένεται το επόμενο διάστημα να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Με το εν λόγω νομοσχέδιο αποσαφηνίζονται οι όροι που οφείλουν να διέπουν τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ των προμηθευτών των αγροτικών προϊόντων και των αγοραστών, εστιάζοντας στις εμπορικές πράξεις στις οποίες εμπλέκονται οι μεγάλες εφοδιαστικές αλυσίδες.
Εκτός από τις εξ ορισμού αθέμιτες πρακτικές όπως: η ακύρωση με εκπρόθεσμη ειδοποίηση της συμφωνίας από τον αγοραστή ή η μονομερής τροποποίηση αυτής ως προς τη συχνότητα, τη μέθοδο, τον τόπο, το χρονοδιάγραμμα ή τον όγκο της προμήθειας ή της παράδοσης των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, τα πρότυπα ποιότητας, τους όρους πληρωμής ή τις τιμές, στο νομοσχέδιο υπάρχει ειδική αναφορά για «αδιαφανείς ρήτρες», όπως για παράδειγμα επιστροφές αδιάθετων προϊόντων στον προμηθευτή χωρίς να τον αποπληρώσουν, επιβολή στον προμηθευτή πληρωμής ως προϋπόθεση για να αποθεματοποιήσει, απαίτηση στον προμηθευτή να αναλάβει το κόστος για τη διαφήμιση από τον αγοραστή κ.ά.
Επιπλέον, με βάση το νομοσχέδιο μειώνεται σημαντικά ο χρόνος εξόφλησης των παραγωγών, ο οποίος καθορίζεται το ανώτερο σε 30 ημέρες για την πώληση ευαλλοίωτων αγροκτηνοτροφικών προϊόντων και σε 60 ημέρες για τα υπόλοιπα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, ενώ αντιμετωπίζεται η πρακτική της ανοιχτής τιμής που εφαρμόζεται στη χώρα μας και η οποία παραβιάζει τους κανόνες των καλών συναλλαγών.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η πρόβλεψη του νόμου σύμφωνα με την οποία εάν το ζητεί ο καταγγέλλων, η Αρχή Επιβολής λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της ταυτότητας του καταγγέλλοντος ή των μελών ή προμηθευτών καθώς και κάθε άλλης πληροφορίας για την οποία ο καταγγέλλων θεωρεί ότι η αποκάλυψή της θα ήταν επιζήμια για τα συμφέροντά του ιδίου ή των μελών ή προμηθευτών. Ο καταγγέλλων οφείλει να προσδιορίσει ειδικά τις πληροφορίες για τις οποίες ζητεί εμπιστευτικότητα.
Οι αρμόδιες αρχές για την επιβολή κυρώσεων είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Επίσης το ΥπΑΑΤ οφείλει να αποστέλλει έως τις 15 Μαρτίου κάθε έτους στην Επιτροπή για την κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών, έκθεση σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων κατά το προηγούμενο έτος.
«Από το αγρόκτημα στο πιρούνι»
Το νομοσχέδιο αφορά όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που συμμετέχουν στην αγροτική εφοδιαστική αλυσίδα «από το αγρόκτημα στο πιρούνι» για όλα τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, αλλά κι αυτά που μεταποιούνται για να χρησιμοποιηθούν ως τρόφιμα, είτε με την ιδιότητά τους ως παραγωγού είτε με αυτή ως αγοραστή, δηλαδή οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ομάδα τέτοιων φυσικών και νομικών προσώπων, ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασης του εν λόγω προσώπου ή ομάδας, ή οποιαδήποτε δημόσια αρχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση που αγοράζει γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα.
Από την πλευρά των αλυσίδων σούπερ μάρκετ ζητείται να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος προσαρμογής στα προβλεπόμενα του νέου νομοσχεδίου ώστε να υπάρξουν διευκρινίσεις επί των εφαρμοστικών διατάξεων.
Σύμφωνα με την ντιρεκτίβα της Κοινότητας η ενσωμάτωση πρέπει να καταστεί νόμος στις χώρες της ΕΕ έως το Σάββατο, 1 Μαΐου 2021. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να εφαρμόσουν τα μέτρα μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2021. Σημειώνεται ότι τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα μικρών παρεκκλίσεων από την οδηγία, εφόσον δεν θα απέχουν από τους στόχους της.
