ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Νίκης 5-7
10563 Αθήνα
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
e-mail: press@minfin.gr
Πέμπτη, 18 Μαρτίου 2021
Δελτίο Τύπου
Ομιλία του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα, στο NPL Summit 2021
Θέλω να ευχαριστήσω την Ethos Events για την τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυνε να χαιρετίσω την έναρξη μιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας διήμερης υβριδικής συνάντησης, με αντικείμενο τη διαχείριση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων.
Κυρίες και Κύριοι,
Η διαχείριση του προβλήματος αποτελεί υψίστη σημασία για την οικονομία.
Αυτή ενισχύεται, εξαιτίας της πίεσης που έχει δεχτεί η πραγματική οικονομία, ως αποτέλεσμα της υγειονομικής κρίσης και των περιοριστικών μέτρων που έχουν ληφθεί.
Κάτι που φυσικά ισχύει για όλη την Ευρώπη, αλλά στην Ελλάδα, η βάση του προβλήματος είναι πολύ υψηλότερη.
Απαιτείται συνεπώς η χάραξη και υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης και συνεκτικής στρατηγικής, προκειμένου να αντιμετωπιστεί, δυναμικά και αποτελεσματικά, το πρόβλημα.
Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται το Υπουργείο Οικονομικών, με σχεδιασμό, σοβαρότητα, μεθοδικότητα και υπευθυνότητα.
Θα γίνω συγκεκριμένος, μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις.
1ο Ερώτημα: Σε ποιο επίπεδο βρίσκονταν το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων όταν αναλάβαμε τη διακυβέρνηση της χώρας;
Τα «κόκκινα» δάνεια ανήλθαν, τον Μάρτιο του 2016, στα 107 δισ. ευρώ.
Στο υψηλότερο σημείο τους!
Δηλαδή όταν όλη η Ευρώπη προχωρούσε μπροστά, εκμεταλλευόμενη το ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον, εμφανίζοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα στη μείωση των «κόκκινων» δανείων, η χώρα μας αποτελούσε «αρνητική» εξαίρεση.
Πράγματι όμως, μεταγενέστερα, το απόθεμα συρρικνώθηκε, στα 75 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2019, αλλά ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων προς το σύνολο των δανείων βρισκόταν πάνω από το επίπεδο του τέλους του 2014!
2ο Ερώτημα: Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται σήμερα το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων;
Από τον Ιούνιο του 2019, έχει επιτευχθεί σημαντική συρρίκνωση.
Συγκεκριμένα, το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων διαμορφώνεται στα 47 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2020.
Δηλαδή, μειωμένα κατά 30% μέσα σε ένα έτος!
Πρόκειται για μεγάλη επιτυχία της ελληνικής οικονομίας, που αναγνωρίζεται, διεθνώς.
Βέβαια, το ιδιωτικό χρέος παραμένει υψηλό, λόγω των μεταβιβάσεων των δανείων σε φορείς εκτός τραπεζικού συστήματος.
3ο Ερώτημα: Σε ποιες ενέργειες προέβη η Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του προβλήματος;
1ον. Εφαρμόζουμε, με επιτυχία, το σχέδιο «ΗΡΑΚΛΗΣ».
Μία ολοκληρωμένη συστημική λύση, που ψηφίστηκε στο τέλος του 2019, και η οποία έχει οδηγήσει σε σημαντικά, θετικά αποτελέσματα.
Έχουν ήδη ενταχθεί σε αυτή όλες οι συστημικές τράπεζες, προσελκύοντας διεθνείς επενδυτές, με συνολική ακαθάριστη αξία τιτλοποιήσεων που ανέρχεται στα 31,3 δισ. ευρώ.
2ον. Νομοθετήσαμε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή 2ης ευκαιρίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το νέο αυτό πλαίσιο αντικαθιστά ένα σύνθετο πλέγμα διάσπαρτων μέτρων, που δεν κατάφεραν, τα προηγούμενα χρόνια, να δώσουν ουσιαστική λύση στο πρόβλημα.
Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα ρύθμισης και αναδιάρθρωσης χρεών προς τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, λαμβάνοντας ειδικές πρόνοιες για τους ευάλωτους πολίτες, οι οποίοι θα στηρίζονται από το Κράτος, ενώ παράλληλα διασφαλίζει ότι δεν θα ενταχθούν στρατηγικοί κακοπληρωτές στο νέο σχήμα.
3ον. Υλοποιούμε το Πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ», παρέχοντας ουσιαστική στήριξη στους πολίτες που δοκιμάζονται από τον οικονομικό αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης.
Παράλληλα, ενισχύουμε την κουλτούρα πληρωμών και επιβραβεύουμε, για πρώτη φορά, τους συνεπείς δανειολήπτες.
Στο τέλος Φεβρουαρίου, πραγματοποιήθηκε η 4η φάση της κρατικής επιδότησης.
Μέχρι σήμερα, έχουν επιδοτηθεί 113.514 δάνεια και 72.134 δικαιούχοι.
Το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης που έχει καταβληθεί – μέχρι σήμερα – ανέρχεται στα 72 εκατ. ευρώ.
4ον. Ενισχύουμε τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, κυρίως των μικρομεσαίων.
Ενδεικτικά, με την υλοποίηση των 6 πρώτων κύκλων της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, έχουν ήδη διοχετευθεί 7,2 δισ. ευρώ στην πραγματική οικονομία.
Ενώ, μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙ και του Ταμείου Εγγυοδοσίας, έχουν εκταμιευθεί δάνεια ύψους 7,3 δισ. ευρώ, σε 31.235 επιχειρήσεις.
4ο Ερώτημα: Ποιες δράσεις έχει αναλάβει το χρηματοπιστωτικό σύστημα για την συγκράτηση δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων;
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από τα μέσα Μαρτίου 2020 – περίοδο έναρξης της υγειονομικής κρίσης – έως τα τέλη Ιανουαρίου 2021, δόθηκε η δυνατότητα αναστολής πληρωμής δόσεων δανείων σε 406.362 δάνεια, συνολικού ύψους 28,4 δισ. ευρώ.
Επίσης, 415.225 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, συνολικού ύψους 22 δισ. ευρώ, ρυθμίστηκαν διμερώς και επιτυχώς μεταξύ τραπεζών, εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, και οφειλετών, από τον Ιούλιο 2019 έως τα τέλη Ιανουαρίου 2021.
Είναι, βέβαια, αλήθεια ότι ένα ποσοστό αυτών «ξανακοκκινίζει».
Εντούτοις, με βάση τα έως τώρα στοιχεία των τραπεζών, η συμπεριφορά των πιστούχων που βγαίνουν από το καθεστώς αναστολής πληρωμών, είναι ικανοποιητική.
5ο Ερώτημα: Σε ποιές ενέργειες αναμένεται να προβεί η Κυβέρνηση στο προσεχές διάστημα για να βοηθηθούν οι δανειολήπτες και να ενισχυθεί περαιτέρω το τραπεζικό σύστημα;
Καταρχάς, σε όλα τα ευρωπαϊκά φόρα, το Υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι τα μέτρα στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας πρέπει να συνεχιστούν, καθώς μια πρόωρη απόσυρσή τους θα μπορούσε να καθυστερήσει την ανάκαμψη, οδηγώντας σε απότομη αύξηση των πτωχεύσεων, των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της ανεργίας.
Παράλληλα όμως, η Κυβέρνηση αναλαμβάνει και πρόσθετες πρωτοβουλίες:
1η. Την παράταση του Προγράμματος “Ηρακλής”.
Ήδη, την προηγούμενη Παρασκευή, κατατέθηκε το επίσημο αίτημα της Ελληνικής Κυβέρνησης για την παράταση του Προγράμματος προς τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αυτό είναι ιδιαίτερης σημασίας γεγονός, γιατί, όπως φαίνεται από τον προγραμματισμό αλλά χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τις πιθανές επιπτώσεις της πανδημίας, μέχρι το τέλος του 2022, όλες οι συστημικές τράπεζες μπορούν να έχουν επιτύχει ένα μονοψήφιο ποσοστό «κόκκινων» δανείων, πιθανόν κάποιες και μέσα στο 2021.
Χαρακτηριστικά, 2 από τις 4 συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν τις προηγούμενες ημέρες πιο επιθετικές στρατηγικές μείωσης των «κόκκινων» δανείων, με ένταξη χαρτοφυλακίων στην επέκταση του Ηρακλή, και έπεται συνέχεια.
Επί της ουσίας, μέσα στα 2 ½ έτη της διακυβέρνησής μας, θα έχει επιτευχθεί μία από τις μεγαλύτερες συστημικές μειώσεις του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων που υπάρχει στη διεθνή βιβλιογραφία.
2η. Τη δρομολόγηση της σταδιακής εφαρμογής της ρύθμισης οφειλών και της παροχής 2ης ευκαιρίας.
Η Κυβέρνηση, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης από δάνεια και πιστώσεις, ΕΦΚΑ, ΑΑΔΕ κ.α.), έχει συστήσει ομάδες εργασίας, οι οποίες εργάζονται, σε καθημερινή βάση, για τη σταδιακή υλοποίηση της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Έχει ήδη υλοποιηθεί ένα μεγάλο μέρος του νομοθετικού έργου και έχουν εκδοθεί οι πρώτες Υπουργικές Αποφάσεις, που αφορούν την ενεργοποίηση, από την 1η Μαρτίου, της διαδικασίας εξυγίανσης των επιχειρήσεων οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερχρέωσης.
Με την εν λόγω διαδικασία, οι επιχειρήσεις, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, έχουν τη δυνατότητα, ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα, να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να συνεχίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους.
Ταυτόχρονα, υλοποιείται η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, με επιμέρους πλατφόρμες, το οποίο εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο προς λειτουργία την 1η Ιουνίου, ημερομηνία που θα ξεκινήσει και η εφαρμογή του Νόμου για τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
3η. Την άμεση υλοποίηση ενός νέου προγράμματος ΓΕΦΥΡΑ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Αυτό θα παρέχει επιδότηση μεγάλου μέρους της δόσης επιχειρηματικών δανείων, για διάστημα 8 μηνών.
Επιλέξιμες θα είναι μεσαίες, μικρές, πολύ μικρές και ατομικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και των ελεύθερων επιχειρηματιών, οι οποίες έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από την πανδημία και πληρούν συγκεκριμένα οικονομικά και περιουσιακά κριτήρια επιλεξιμότητας.
Όπως και στο πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ για την 1η κατοικία, έτσι και στο νέο πρόγραμμα, παρέχουμε επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, με υψηλά ποσοστά επιδότησης, που φτάνουν στο 90% της δόσης.
Ενώ σε όσους έχουν μη εξυπηρετούμενο δάνειο, παρέχουμε επιδότηση έως 80% της δόσης.
Η επιδότηση θα καλύπτει τόσο το κεφάλαιο όσο και τους τόκους του δανείου.
Η διαδικασία θα είναι απλή, γρήγορη και πλήρως ηλεκτρονική, χωρίς να απαιτούνται δικαιολογητικά.
4η. Την ενίσχυση και επέκταση της τραπεζικής χρηματοδότησης, με τη διοχέτευση στην οικονομία των κονδυλίων του ευρωπαϊκού μέσου ανάκαμψης Next Generation EU.
Το ποσό που αναλογεί στη χώρα μας ανέρχεται στα 32 δισ. ευρώ, κυρίως επιχορηγήσεις, που θα κατευθυνθούν σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις οι οποίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας.
Συμπερασματικά, βασική επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου, και συνολικά της Κυβέρνησης, είναι τα τραπεζικά ιδρύματα να αποτελέσουν, ξανά, μοχλό ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας και ενεργοποίησης των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας.
