Του Λεωνίδα Στεργίου
Από το Ταμείο Εγγυοδοσίας και το Ταμείο Επιχειρηματικότητας χρηματοδοτήθηκε το 70% των νέων πιστώσεων προς επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες το 2000. Αν μάλιστα προστεθούν οι επιστρεπτέες προκαταβολές, τότε η χρηματοδότηση μέσω των ταμείων και του Δημοσίου ξεπέρασε τον τραπεζικό δανεισμό, ο οποίος έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ.
Σύμφωνα με ανάλυση της Τράπεζα της Ελλάδος, στα σημαντικότερα προγράμματα χρηματοδοτικής στήριξης των επιχειρήσεων το 2020 συγκαταλέγεται το “Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19”, όπου η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα εγγυάται στις τράπεζες έως το 80% κάθε επιχειρηματικού δανείου. Οι εκταμιεύσεις τραπεζικών δανείων τα οποία κάλυψε το εγγυοδοτικό εργαλείο ανήλθαν σε 4,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 2,5 δισ. ευρώ αφορούσαν επιχειρήσεις πολύ μικρού, μικρού και μεσαίου μεγέθους και αυτοαπασχολουμένους. Αντίστοιχα, οι εκταμιεύσεις τραπεζικών δανείων υπό την αιγίδα του προγράμματος συγχρηματοδότησης (ΤΕΠΙΧ ΙΙ) προσέγγισαν τα 1,8 δισ. ευρώ.
Συνεπώς, συνολικά τα δύο παραπάνω προγράμματα στήριξαν το 2020 εκταμιεύσεις τραπεζικών δανείων ύψους 6,4 δισ. Δηλαδή, όσο περίπου ήταν η συνολική καθαρή ροή νέων τραπεζικών δανείων κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Για τη σημαντική συμβολή των δύο αυτών προγραμμάτων στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας μέσω της κρίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος αναφέρει ότι οι εν λόγω εκταμιεύσεις αποτέλεσαν το 70% της ακαθάριστης ροής νέων πιστώσεων προς ελεύθερους επαγγελματίες, πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το 21% της ακαθάριστης ροής νέων πιστώσεων προς τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Στα παραπάνω, η Τράπεζα της Ελλάδος λαμβάνει υπόψη και τις χρηματοδοτήσεις μέσω του προγράμματος επιστρεπτέων προκαταβολών. Πρόκειται για χαμηλότοκο εξωτραπεζικό δανεισμό πενταετούς διάρκειας με περίοδο χάριτος και απευθείας παροχή των κεφαλαίων από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στους δικαιούχος. Μέχρι τα τέλη του 2020, το ποσό είχε φτάσει τα 5,5 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 3 δισ. αφορούν στο 2021.
Έτσι, η συνολική χρηματοδότηση από τα τρία αυτά προγράμματα έφτασε τα 11,9 δισ. ευρώ και αν ληφθούν υπόψη και τα τραπεζικά δάνεια υπό την αιγίδα προγραμμάτων άλλων αναπτυξιακών φορέων (πχ Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων), τότε το ποσό ξεπερνά τα 13,3 δισ. και υπερβαίνει ακόμα και την ετήσια ροή τραπεζικών πιστώσεων της προηγούμενης πενταετίας. Βέβαια, η ΤτΕ αναφέρει ότι υπήρξε σημαντικός βαθμός μόχλευσης από τις τράπεζες που για τις μικρομεσαίες υπολογίζεται έως 3,1 φορές και στις μεγάλες επιχειρήσεις 4,2 φορές. Με τον τρόπο αυτό πραγματοποιήθηκε το ρεκόρ χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας μέσα στο πρώτο έτος της κρίσης. Όπως αναφέρει η Τράπεζα της Ελλάδος, η σωρευτική 12μηνη καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ανήλθε σε 6,7 δισ. ευρώ το 2020 (από 1,3 δισ. το 2019) και η σωρευτική ροή νέων τραπεζικών δανείων τακτής λήξης διπλασιάστηκε σε 16,2 δισ. ευρώ το 2020 (από 8 δισ. ευρώ το 2019).
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι καθαρές ή ακαθάριστες τραπεζικές χρηματοδοτήσεις δεν μπορούν να υπολογιστούν από τη διαφορά του υπόλοιπου των δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα, διότι, πέραν από τις εκταμιεύσεις και τις αποπληρωμές, πραγματοποιήθηκαν τιτλοποιήσεις και διαγραφές. Έτσι, προκύπτει αρνητική πιστωτική επέκταση και μικρότερος αριθμός επιχειρήσεων που χρηματοδοτήθηκαν, κάτι το οποίο δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα.
Δανεισμός ανά κλάδο
Έτσι, η ΤτΕ προχώρησε στην ανάλυση της κατανομής του υπολοίπου της τραπεζικής χρηματοδότησης ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας μέχρι το Δεκέμβριο του 2020. Η εικόνα έχει ως εξής:
1. Βιομηχανία. Το υψηλότερο υπόλοιπο δανείων καταγράφεται στον τομέα της βιομηχανίας (16 δισ. ευρώ) σε 10.600 επιχειρήσεις. Εντός του βιομηχανικού τομέα, η κατηγορία με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση σε υπόλοιπο χρηματοδότησης είναι ο κλάδος τροφίμων (4,2 δισ. σε 2.400 επιχειρήσεις) και ακολουθεί η παραγωγή προϊόντων διύλισης πετρελαίου (2,3 δισ. σε 40 επιχειρήσεις). Στις υπόλοιπες κατηγορίες του βιομηχανικού τομέα περιλαμβάνονται περίπου 8.200 χιλιάδες επιχειρήσεις με υπόλοιπο χρηματοδότησης περίπου 9,6 δισ. ευρώ.
2. Εμπόριο. Ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας οικονομικής δραστηριότητας της εγχώριας οικονομίας ως προς το υπόλοιπο χρηματοδότησης είναι το εμπόριο (14,9 δισ. ευρώ). Το μεγαλύτερο μέρος αφορά στο χονδρεμπόριο (9 δισ. σε 12.400 επιχειρήσεις) και ακολουθεί το λιανικό εμπόριο (4 δισ. σε 8.200 επιχειρήσεις) και η κατηγορία “εμπόριο και επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων” (1,9 δισ. σε 2.300 επιχειρήσεις).
3. Τουρισμός. Ο τρίτος σημαντικότερος τομέας, βάσει του υπολοίπου τραπεζικής χρηματοδότησης, είναι ο τουρισμός (8,4 δισ. ευρώ), με το μεγαλύτερο μέρος (7,9 δισ. ευρώ) να αφορά περίπου 3.900 επιχειρήσεις καταλυμάτων, με την εστίαση να ακολουθεί (0,5 δισ. σε 2.500 επιχειρήσεις).
Ανά μέγεθος
Όσον αφορά το υπόλοιπο χρηματοδότησης ανά μέγεθος των επιχειρήσεων, στο τέλος του 2020, 680 περίπου επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους είχαν υπόλοιπο 24,4 δισ. ευρώ, έναντι 59.800 περίπου μικρομεσαίων επιχειρήσεων με υπόλοιπο χρηματοδότησης 41,4 δισ. ευρώ
https://www.capital.gr/oikonomia/3539672/poioi-piran-kai-posa-daneia-me-egguisi-tou-dimosiou
