Του Λεωνίδα Στεργίου
Με στρατηγικό πλάνο προχωρούν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες σε παράλληλη μείωση των κόκκινων δανείων και ενίσχυση των κεφαλαίων τους. Η βασική στρατηγική στηρίζεται στη δημιουργία εσωτερικών κεφαλαίων από τη λειτουργική κερδοφορία και τη μείωση των κόκκινων δανείων με παράλληλες κινήσεις απελευθέρωσης κεφαλαίων. Τα αποτελέσματα της στρατηγικής αυτής θα γίνουν εμφανή από φέτος καθώς όλες προχώρησαν σε εμπροσθοβαρείς μετακινήσεις κόστους (κυρίως από τιτλοποιήσεις και προβλέψεις) στα αποτελέσματα του 2020.
Η Εθνική Τράπεζα, με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, δηλαδή την πώληση των τιτλοποιημένων δανείων ύψους 6,1 δισ. (σχήμα Frontier) και με την πώληση του 90% της Εθνικής Ασφαλιστικής, αυξάνει τα κεφάλαιά της κατά περίπου 170 μονάδες βάσεις (1,7%). Ταυτόχρονα, προβλέπει την άντληση Τ2 και ΑΤ1 κεφαλαίων που θα ενισχύουν τα συνολικά κεφάλαια κατά 200 μονάδες βάσης. Η κερδοφορία το 2021 και το 2022 θα συμβάλει στην κεφαλαιακή ενίσχυση κατά 2,5%. Έτσι, μέχρι το τέλος του 2022, η Εθνική Τράπεζα θα έχει αυξήσει το κεφάλαια κατά 50 μονάδες βάσεις, απορροφώντας την αρνητική επίπτωση από τη μετάβαση στα διεθνή λογιστικά πρότυπα IFRS9, την απόσβεση αναβαλλόμενου φόρου και την αρνητική συμβολή από νέα κόκκινα δάνεια. Ο δείκτης εποπτικών κεφαλαίων CET1 θα φτάσει το 2022 στο 16,2%, όταν το όριο από την εποπτεία για το 2022 έχει τεθεί στο 6,19% και για το 2023 στο 11%.
Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και ο σχεδιασμός της Eurobank, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει την ενίσχυση των λεγόμενων κεφαλαίων MREL, τα οποία δεν εντάσσονται στα εποπτικά. H Eurobank προχωρά στην έκδοση senior preferred τίτλου για την άντληση περίπου 500 εκατ. ευρώ, ο οποίος, όπως έχει δημοσιεύσει το Capital.gr, θα έχει διάρκεια 16 ετών, χωρίς δυνατότητα ανάκλησης πριν την πάροδο των 5 ετών. Υπενθυμίζεται ότι κεφάλαια MREL αποτελούν την ελάχιστη απαίτηση ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων και τα οποία δεν εντάσσονται στα εποπτικά. Επίσης, η Eurobank έχει προγραμματίσει την άντληση συνολικών κεφαλαίων 1 δισ. ευρώ το 2021 (με στόχο τα 500 εκατ. στο πρώτο εξάμηνο) και αντίστοιχες κινήσεις το 2022 και το 2023.
Με τις προγραμματισμένες κινήσεις της, η Alpha Bank στοχεύει και αυτή στην απορρόφηση του κόστους από τη μείωση των κόκκινων δανείων και να έχει αυξήσει τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας CET1 στο 16,8% εντός του 2021. H Alpha Bank, μετά την εμπροσθοβαρή μετακίνηση του κόστους από τιτλοποιήσεις στο δ’ τρίμηνο του 2020, την άντληση κεφαλαίων Tier II ύψους 500 εκατ. ευρώ, θα προχωρήσει σε συνθετική τιτλοποίηση, η οποία θα απελευθερώσει κεφάλαια από προβλέψεις αλλά και σε οργανική δημιουργία κεφαλαίων. Από τη συνθετική τιτλοποίηση και την λειτουργία της θα ενισχυθούν τα κεφάλαια επιπλέον κατά περίπου 1%. Με τις κινήσεις αυτές απορροφά τα κόστη από τιτλοποιήσεις (και αυτές που θα γίνουν μέσα στο 2021, ύψους 3,3 δισ.), τις επιπτώσεις από τη μετάβαση στα λογιστικά πρότυπα IFRS9.
Το σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης της Τράπεζας Πειραιώς περιλαμβάνει την ολοκλήρωση μιας σειράς ενεργειών συνολικού ύψους 2,8-3 δισ. ευρώ. Στις ενέργειες αυτές περιλαμβάνεται και η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 1,38 δισ. ευρώ που πραγματοποιήθηκε. Επιπλέον, το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία κεφαλαίων άνω του 1 δισ. ευρώ με κεφαλαιακά κέρδη από ομόλογα, την ολοκλήρωση της πώλησης του συστήματος καρτών (0,3 δισ.) μέχρι τα τέλη του γ’ τριμήνου, και επιπλέον 3 δισ. ευρώ μέσω συνθετικής τιτλοποίησης. Με τη συνθετική τιτλοποίηση, η τράπεζα ασφαλίζει μέρος εξυπηρετούμενων δανείων και με τον τρόπο αυτό απελευθερώνονται κεφάλαια που διαφορετικά θα ήταν απαραίτητα για την κάλυψη των αντίστοιχων κινδύνων. Η ενέργεια αυτή έχει ήδη ξεκινήσει και πρόκειται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Ο στόχος για αρκετά υψηλότερο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας από το όριο είναι κοινός για όλες τις συστημικές τράπεζες και μάλιστα αρκετά νωρίτερα από το τέλος του 2022. Υπενθυμίζεται ότι τότε λήγει η περίοδος κατά την οποία ο Ευρωπαϊκός Εποπτικός Μηχανισμός (SSM), η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες έχουν περιορίσει την αυστηρότητα ως προς τα κεφάλαια λόγω της πανδημίας. Σε ό,τι αφορά στα κεφάλαια MREL, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, ανέφερε σε πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή ότι το συνολικό έλλειμμα των ελληνικών τραπεζών σε κεφάλαια MREL είναι περίπου 10 δισ., αλλά δεν αποτελούν εποπτική υποχρέωση και μπορούν να καλυφθούν σε βάθος ετών.
