Οι 17 μεταρρυθμίσεις του Εθνικού Σχεδίου για την αύξηση των φορολογικών εσόδων και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου
Εξπρές επιστροφές ΦΠΑ σε επιχειρήσεις, οline διασύνδεση 500.000 ταμειακών μηχανών με το Taxis, ειδικά κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, ηλεκτρονικό μπλόκο στο λαθρεμπόριο με την παρακολούθηση τελωνειακών συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο και εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης σε επαγγελματικά αυτοκίνητα φέρνουν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Την αυλαία των μεταρρυθμίσεων στην φορολογική διοίκηση αλλά και των εργαλείων για την αύξηση των φορολογικών εσόδων που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης θα σηκώσουν φέτος:
- Το νέο πλαίσιο για την ενθάρρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών που θα παρέχει ειδικά κίνητρα στους φορολογούμενους.
- Η κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας
- Το νομοσχέδιο για την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων
- Οι υπεραποσβέσεις για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Μέχρι και το 2025 η ΑΑΔΕ και το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να «τρέξουν» 17 στοχευμένες μεταρρυθμίσεις και που θα βελτιώσουν τη λειτουργία των φορολογικών υπηρεσιών και θα συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου.
Ειδικά στο μέτωπο της φοροδιαφυγής η ΑΑΔΕ μέσω των κονδυλίων του Ταμείου Ανάπτυξης θα αναβαθμίσει τη χρήση των εσωτερικών δεδομένων της και θα εισαγάγει εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου να βελτιωθεί η είσπραξη των δημόσιων εσόδων, να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των φορολογικών ελέγχων.
Οι 17 μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στο φορολογικό πεδίο είναι οι εξής:
- Ηλεκτρονικές ταμειακές μηχανές και σημεία πώλησης (POS) – Έναρξη ισχύος του νομικού πλαισίου. Έναρξη ισχύος του νόμου 1ο τρίμηνο 2022 Έναρξη ισχύος απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για τις τεχνικές απαιτήσεις (με βάση το άρθρο12 του νόμου4308/2014) και Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την ηλεκτρονική διαβίβαση δεδομένων στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (με βάση το άρθρο15 του νόμου4174/2013), στην οποία καθορίζονται τα βασικά χαρακτηριστικά που είναι αναγκαία για τη διασύνδεση των ηλεκτρονικών ταμειακών μηχανών και των συστημάτων σημείων πώλησης (POS) με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης των κυρώσεων για τις ταμειακές μηχανές (άρθρο54 του νόμου 4174/2013).
- Ηλεκτρονικές ταμειακές μηχανές και σημεία πώλησης (POS) – ανάπτυξη και διασύνδεση. 2ο τρίμηνο 2024.
Ανάπτυξη της πλατφόρμας – όλες οι επιχειρήσεις που υπόκεινται στο νομικό πλαίσιο έχουν διασυνδέσει τις ηλεκτρονικές ταμειακές τους μηχανές και τα συστήματα σημείων πώλησης με την ΑΑΔΕ. Έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με την οποία πιστοποιείται η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης και στην οποία επισημαίνεται ο συνολικός αριθμός των επιχειρήσεων που έχουν διασυνδέσει τις ηλεκτρονικές ταμειακές μηχανές τους και τα συστήματα σημείων πώλησης με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Οι επιλέξιμες ταμειακές μηχανές θα είναι τουλάχιστον 500.000.
- Καταπολέμηση του λαθρεμπορίου – χάρτης πορείας κανονιστικών αποφάσεων. 1ο τρίμηνο 2022.
Η ΑΑΔΕ εγκρίνει χάρτη πορείας (συμπεριλαμβανομένου χρονοδιαγράμματος) για την έκδοση των αποφάσεων/εγκυκλίων που αφορούν τη μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων εκδίδει έκθεση σχετικά με τον χάρτη πορείας για την έκδοση των αποφάσεων/εγκυκλίων, στην οποία περιγράφονται λεπτομερώς τα βήματα που είναι αναγκαία για τον επανασχεδιασμό των επιχειρησιακών πληροφοριακών συστημάτων ICISnet και ELENXIS, με στόχο την αποτελεσματική ιεράρχηση των κινδύνων μη συμμόρφωσης και τη δημιουργία των καλύτερων δυνατών προφίλ ελέγχου, με την αξιοποίηση πληροφοριών από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις εθνικές βάσεις δεδομένων.
- Καταπολέμηση του λαθρεμπορίου – έκδοση κανονιστικών αποφάσεων. 3ο τρίμηνο 2022
Έναρξη ισχύος 15 κανονιστικών αποφάσεων/εγκυκλίων που θα εκδοθούν από την ΑΑΔΕ για τον σχεδιασμό νέου ολοκληρωμένου συστήματος καταπολέμησης του λαθρεμπορίου. Σύμφωνα με τον χάρτη πορείας που θα καταρτιστεί έως τις 31 Μαρτίου 2022, η απόφαση/οι εγκύκλιοι που θα τεθούν σε ισχύ θα αφορούν την προετοιμασία νέου ολοκληρωμένου συστήματος το οποίο θα υποστηρίζει τη διαδικασία ελέγχου με την παρακολούθηση των τελωνειακών συναλλαγών και διαδικασιών σε πραγματικό χρόνο. Το σύστημα αυτό θα λειτουργεί με στόχο την καλύτερη και ταχύτερη στόχευση των διωκτικών τελωνειακών υπηρεσιών με κεντρική εποπτεία και στα σημεία υψηλού ενδιαφέροντος.
- Φορολογικοί έλεγχοι – MyData και τραπεζικές πληροφορίες. 2ο τρίμηνο 2023
Έκθεση της ΑΑΔΕ με την οποία πιστοποιείται: α) η πλήρης ενεργοποίηση του συστήματος MyData β) η ολοκλήρωση του έργου διασύνδεσης και χρήσης τραπεζικών πληροφοριών τρίτων από την ΑΑΔΕ. Η ενεργοποίηση του συστήματος MyData και η διασύνδεση και χρήση τραπεζικών πληροφοριών τρίτων αναμένεται να βελτιώσουν τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τους φορολογικούς κανόνες, τις επιδόσεις της ΑΑΔΕ σε σχέση με την είσπραξη δημόσιων εσόδων, καθώς και τον έλεγχο και την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.
- Πλήρως αυτοματοποιημένες επιστροφές ΦΠΑ – έναρξη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος. 4ο τρίμηνο 2023.
Εφαρμογή της πλήρως αυτοματοποιημένης διαδικασίας επιστροφής ΦΠΑ και της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα επιτρέπει να συμπληρώνονται ηλεκτρονικά όλες οι αιτήσεις επιστροφής, όταν δεν εμπίπτουν στο δείγμα ελέγχου μέσω της διαδικασίας ανάλυσης κινδύνου (τουλάχιστον 90% του συνόλου των αιτήσεων ετησίως).
- Ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού των φορολογικών ελέγχων. 4ο τρίμηνο 2025. Ολοκλήρωση της έναρξης λειτουργίας της πλατφόρμας διαχείρισης υποθέσεων για τους φορολογικούς ελέγχους, η οποία θα χρησιμοποιεί το σύστημα επιχειρηματικών πληροφοριών/ανάλυσης δεδομένων που υποστηρίζει τον ψηφιακό μετασχηματισμό με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας της ΑΑΔΕ να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της ως πλήρως ανεξάρτητης αρχής.
- Ολοκλήρωση των παραδοτέων της πρώτης φάσης του ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος φορολογίας και ελεγκτικών υπηρεσιών της ΑΑΔΕ στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της. 4ο τρίμηνο 2025.
Ολοκλήρωση των παραδοτέων της πρώτης φάσης του ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος (που αντικαθιστά TAXIS, TAXISnet και Elenxis) για την υποστήριξη όλων των φορολογικών και ελεγκτικών διαδικασιών της ΑΑΔΕ, των πολιτών και των επιχειρήσεων, η οποία συμβάλλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Τα παραδοτέα αυτά συνίστανται σε όλες τις απαιτούμενες μελέτες έργων, τον πλήρη επανασχεδιασμό και την υλοποίηση της βάσης δεδομένων, την παροχή διεπαφών δεδομένων και την ανάπτυξη υποσυστημάτων πρώτης φάσης (συμπεριλαμβανομένων του φορολογικού μητρώου, του λογιστικού συστήματος). Το έργο ενισχύει την ικανότητα της ΑΑΔΕ να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της ως πλήρως ανεξάρτητης αρχής.
- Έναρξη λειτουργίας του συστήματος παρακολούθησης κίνησης επαγγελματικών οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων. 4ο τρίμηνο 2025.
Ολοκλήρωση της εφαρμογής συστήματος παρακολούθησης κίνησης επαγγελματικών οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων με βάση τα δίκτυα του διαδικτύου των πραγμάτων (τεχνολογία 5G) για την εκτέλεση εργασιών παρακολούθησης που υποστηρίζουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας της ΑΑΔΕ να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της ως πλήρως ανεξάρτητης αρχής μέσω της εγκατάστασης συστήματος παρακολούθησης κίνησης επαγγελματικών οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων.
- Υπεραπόσβεση για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις των ΜΜΕ. 4ο τρίμηνο 2021 Έναρξη ισχύος πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου για τη θέσπιση υπεραπόσβεσης, για φορολογικούς σκοπούς, των επιλέξιμων δαπανών των ΜΜΕ για επενδύσεις στην πράσινη οικονομία και στην ψηφιοποίηση.
- Νομοθεσία για την ενθάρρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. 4ο τρίμηνο 2021
Έναρξη ισχύος τροποποίησης του πρωτογενούς και του παράγωγου νομικού πλαισίου που παρέχει ειδικά κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
- Πρόγραμμα κωδικοποίησης φορολογικής νομοθεσίας. 3ο τρίμηνο 2021
Αναλυτικό πρόγραμμα παραδοτέων στον τομέα της κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων της σύστασης των σχετικών επιτροπών, αναλυτικού χρονοδιαγράμματος του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ για την κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και ρυθμίσεων διαβούλευσης.
- Νομοσχέδιο για την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. 3ο τρίμηνο 2021
Σχέδια πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου, για σκοπούς διαβούλευσης, που προβλέπουν τη βελτίωση του νομικού πλαισίου για την παροχή φορολογικών και οικονομικών κινήτρων, καθώς και κινήτρων σε θέματα αδειοδοτήσεων για συγχωνεύσεις, μετατροπές και εξαγορές.
- Νομοθεσία για την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. 1ο τρίμηνο 2022
Έναρξη ισχύος των σχετικών τροποποιήσεων που προβλέπουν τη βελτίωση του νομικού πλαισίου για την παροχή φορολογικών και οικονομικών κινήτρων, καθώς και κινήτρων σε θέματα αδειοδοτήσεων, για συγχωνεύσεις, μετατροπές και εξαγορές.
- Αύξηση της ικανότητας κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας. 2ο τρίμηνο 2022
Δημοσίευση παράγωγου δικαίου για τη σύσταση μονάδας κωδικοποίησης φορολογικής νομοθεσίας στο Υπουργείο Οικονομικών και Διεύθυνσης Παροχής Υπηρεσιών στην ΑΑΔΕ. Σύσταση ειδικής φορολογικής μονάδας στο Υπουργείο Οικονομικών, η οποία θα είναι αρμόδια για την ενοποίηση και τη συνέπεια της πρωτογενούς φορολογικής νομοθεσίας και των υπουργικών αποφάσεων. Σύσταση Διεύθυνσης Παροχής Υπηρεσιών στην ΑΑΔΕ, η οποία θα είναι, μεταξύ άλλων, αρμόδια για την ενοποίηση του παράγωγου δικαίου, τον συντονισμό των αρμοδιοτήτων της ΑΑΔΕ όσον αφορά τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και την επικαιροποίηση και συντήρηση της δημόσιας βάσης φορολογικών δεδομένων.
- Νέα κωδικοποίηση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. 2ο τρίμηνο 2023
Θέσπιση κωδικοποιημένου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και Κώδικα Φορολογικής Διοίκησης (πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο) για την απλούστευση και επικαιροποίηση της νομοθεσίας υπό το πρίσμα της ψηφιοποίησης και των βέλτιστων πρακτικών της Ε.Ε.
- Ολοκλήρωση της αρχικής κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας και του πληροφοριακού συστήματος για τους φορολογούμενους 2ο τρίμηνο 2024.α. Θέσπιση της κωδικοποίησης του πρωτογενούς και του παράγωγου δικαίου για την απλούστευση και την επικαιροποίηση της νομοθεσίας υπό το πρίσμα της ψηφιοποίησης και των βέλτιστων πρακτικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
• του Κώδικα ΦΠΑ
• των τελών χαρτοσήμου
• των φόρων περιουσίας
• του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ)
• του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα
β. Δημιουργία συστήματος διαχείρισης περιεχομένου και ειδικού ιστοτόπου πληροφοριών για τους φορολογούμενους.