Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Την αναθεώρηση των προβλέψεων για τον προϋπολογισμό των ταμείων το 2021 προς το χειρότερο προβλέπει το νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής για την περίοδο 2022-2025.
Συγκεκριμένα, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει πλεόνασμα στα ταμεία ύψους 162 εκατ. ευρώ το 2021. Ωστόσο, η εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2021, η οποία ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2020, προέβλεπε πλεόνασμα 393 εκατ. ευρώ. Συνεπώς αναμένεται να υπάρξει αρνητική απόκλιση 231 εκατ. ευρώ.
Η μείωση του προβλεπόμενου πλεονάσματος οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες. Κατά πρώτον στη μείωση των εσόδων από ρυθμίσεις και κατά δεύτερον στη μείωση της τακτικής κρατικής χρηματοδότησης. Αναλυτικά, τα έσοδα από ρυθμίσεις, αναμένεται να πέσουν φέτος κατά 35% ή 426 εκατ. ευρώ, καθώς θα ανέλθουν μόλις στα 768 εκατ. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης για εισπράξεις ύψους 1,194 εκατ. ευρώ. Βασικός λόγος δεν είναι άλλος από τις αναστολές πληρωμών δόσεων ρυθμίσεων των πληττόμενων επιχειρηματιών, αλλά και τη δραματική μείωση των καταβολών ”έναντι” οφειλής από τους οφειλέτες εκτός ρυθμίσεων.
Ενδεικτικά, το ίδιο το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει πως φέτος τα ταμεία χάνουν το ποσό των 114 εκατ. ευρώ από το ”πάγωμα” των δόσεων για τους πληττόμενους εργοδότες και επαγγελματίες.
Ήδη, στο α΄τρίμηνο του 2021, σύμφωνα με την πρώτη τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ, τα έσοδα από ρυθμίσεις μειώθηκαν κατά 20%. Συγκεκριμένα, τα έσοδα αυτά ανήλθαν κοντά στα 223 εκατ. ευρώ στο α’ τρίμηνο του 2021 έναντι 268 εκατ. ευρώ στο δ’ τρίμηνο του 2020.
Συνεπώς προέκυψε μία μείωση της τάξεως των 45 εκατ. ευρώ (ή 20%). Τονίζεται πως σε αντίθεση με ό,τι συνέβη το 2020 σε σχέση με το 2019 (οπότε επίσης σημειώθηκε μείωση στα έσοδα από ρυθμίσεις), η σημαντική αυτή μείωση κατά το α’ τρίμηνο του 2021 (σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο του 2020) καταγράφηκε τόσο στα έσοδα από ενεργές ρυθμίσεις (σχεδόν 15% έναντι της μείωσης 5% μεταξύ 2020-2019) όσο και στα έσοδα εκτός ρυθμίσεων (μείωση 27%), δηλαδή καταβολές ”έναντι” οφειλής, κατάσχεσης.
Επίσης, στο α΄ τρίμηνο του 2021 καταγράφηκε -και μάλιστα για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό (λαμβάνοντας υπόψην και την περίοδο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας)- μείωση των ενεργών ρυθμίσεων σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο του 2020. Συγκεκριμένα, μειώθηκαν κατά 13.805 ή σχεδόν 3%, καθώς έφτασαν στις αρχές του 2021 στις 468.310 έναντι 482.115 που είχαν ανέλθει στο τέλος του 2020.
Κατά τ’ άλλα το νέο Μεσοπρόθεσμο προβλέπει μείωση της τακτικής κρατικής επιχορήγησης από τα 14,860 δισ. ευρώ (σ.σ. πρόβλεψη της εισηγητικής έκθεσης) στα 14,616 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει αύξηση, αν και μικρή, στις δαπάνες για τις συντάξεις. Συγκεκριμένα, αναμένεται να φτάσουν τα 29,284 δισ. ευρώ φέτος έναντι πρόβλεψης για 29,235 δισ. ευρώ. Η αύξηση αυτή, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές του Capital.gr, οφείλεται στην αναμενόμενη αύξηση της δαπάνης για κύριες συντάξεις (από τα 25,451 δισ. ευρώ στα 25,513 δισ. ευρώ), η οποία οφείλεται στις προκαταβολές συντάξεων οι οποίες πληρώνονται από τον Απρίλιο του 2021.
Από την άλλη μεριά, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει μία αύξηση των εσόδων από τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές. Αναλυτικά, αναμένεται να φτάσουν τα 14,665 δισ. ευρώ έναντι πρόβλεψης για 13,927 δισ. ευρώ. Η αύξηση αυτή, οφείλεται -σύμφωνα με αρμόδια στελέχη- ιδίως στην αύξηση της απασχόλησης έκτακτου προσωπικού στο δημόσιο (π.χ. προσλήψεις λόγω covid-19), η οποία αποφέρει μεγαλύτερα έσοδα από εισφορές.
Εξάλλου, ο κρατικός προϋπολογισμός θα αυξήσει σχεδόν κατά 1,154 δισ. ευρώ τη δαπάνη για την κάλυψη εισφορών των πληττόμενων εργαζόμενων. Έτσι, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει πως το κράτος θα καταβάλλει στα ταμεία το ποσό των 1,593 δισ. ευρώ φέτος για τις εισφορές όσων εργαζομένων βγήκαν σε αναστολή φέτος έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 439 εκατ. ευρώ.
