Αλαλούμ με τους φόρους σε αναδρομικά συνταξιούχων – Γιατί δεν εφαρμόζονται οι αποφάσεις του ΣτΕ

Αλαλούμ επικρατεί με τους φόρους σε αναδρομικά συνταξιούχων καθώς το υπουργείο Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αρνούνται να εφαρμόσουν τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) με τις οποίες ακυρώθηκαν ως αντισυνταγματικές οι διαδικασίες καταλογισμού φόρων και προστίμων συνολικού ύψους 90 εκατομμυρίων ευρώ σε 70.000 συνταξιούχους, σύμφωνα με την εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος.
Τα ποσά αυτά επιβλήθηκαν στους συγκεκριμένους συνταξιούχους επειδή δεν δήλωσαν αναδρομικά συντάξεων των ετών 2000-2012 τα οποία θα έπρεπε να είχαν συμπεριλάβει στις φορολογικές δηλώσεις του 2014 που υπέβαλαν για το 2013.
Οι πράξεις προσδιορισμού φόρου με τις οποίες καταλογίστηκαν τα συγκεκριμένα ποσά εκδόθηκαν μεν πριν εκπνεύσει η προθεσμία παραγραφής των σχετικών αξιώσεων του Δημοσίου -και συγκεκριμένα πριν από τις 31-12-2019- κοινοποιήθηκαν όμως στους συνταξιούχους όταν είχε ήδη εκπνεύσει η προθεσμία αυτή – τον Ιανουάριο του 2020. Σύμφωνα δε με τις αποφάσεις του ΣτΕ, εξαιτίας της κοινοποίησης των πράξεων μετά την εκπνοή της προθεσμίας παραγραφής, οι πράξεις αυτές θεωρούνται άκυρες, καθώς τη στιγμή της κοινοποιήσεώς τους οι συγκεκριμένες φορολογικές υποθέσεις είχαν πλέον παραγραφεί.
Οι αποφάσεις
Η εκ των υστέρων παραγραφή των εν λόγω υποθέσεων και, συνακόλουθα, οι υποχρεώσεις του Δημοσίου να διαγράψει τα καταλογισθέντα ποσά φόρων και προστίμων και να επιστρέψει στους συνταξιούχους όσα εκ των ποσών αυτών ήδη εκείνοι κατέβαλαν προκύπτουν, συγκεκριμένα, από τις υπ’ αριθμόν 616/2021, 617/2021 και 618/2021 αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Με τις αποφάσεις αυτές κρίθηκε αντισυνταγματική η διάταξη της παραγράφου 11 του άρθρου 72 του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (ν. 4174/2013), η οποία προβλέπει ότι η παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου για την επιβολή φόρου ή προστίμου διακόπτεται με την έκδοση των πράξεων προσδιορισμού φόρου ή επιβολής προστίμου, ακόμη κι αν οι πράξεις αυτές κοινοποιηθούν στο φορολογούμενο μετά τη λήξη της περιόδου παραγραφής. Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΣτΕ, η διάταξη αυτή «οδηγεί σε επιμήκυνση της παραγραφής και αντίκειται στις εξειδικεύουσες την αρχή της ασφάλειας δικαίου διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 78 του Συντάγματος».
Το πρακτικό αποτέλεσμα των συγκεκριμένων αποφάσεων του ΣτΕ ήταν να τιναχθεί στον αέρα η νομική βάση πάνω στην οποία η ΑΑΔΕ στηρίχθηκε για να επιβάλει πρόσθετους φόρους εισοδήματος και πρόστιμα ύψους 90 εκατομμυρίων ευρώ, στα τέλη Δεκεμβρίου 2019, σε περίπου 70.000 συνταξιούχους για αναδρομικά ποσά αποδοχών των ετών 2000-2012 που εισέπραξαν το 2013 αλλά δεν συμπεριέλαβαν στις φορολογικές δηλώσεις τις οποίες υπέβαλαν το 2014 για το 2013. Για όλες αυτές τις περιπτώσεις συνταξιούχων, τα όποια ποσά φόρων και προστίμων επιβλήθηκαν θα έπρεπε να διαγραφούν και τα όποια ποσά ήδη καταβλήθηκαν από τους φορολογούμενους να επιστραφούν, καθώς θεωρείται πλέον ότι οι αρμόδιες Υπηρεσίες της ΑΑΔΕ δεν πρόλαβαν να τους κοινοποιήσουν τις πράξεις προσδιορισμού φόρου πριν την 31η-12-2019 που έληγε η προθεσμία παραγραφής των συγκεκριμένων υποθέσεων.
Επιμένουν
Ωστόσο, παρά τις εξελίξεις αυτές, τόσο η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών όσο και η διοίκηση της ΑΑΔΕ εξακολουθούν να διεκδικούν τα καταλογισθέντα ποσά, ενεργούν δηλαδή ωσάν να μην έχουν εκδοθεί ποτέ οι αποφάσεις του ΣτΕ. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τις έγγραφες απαντήσεις τόσο του υπουργείου Οικονομικών όσο και της ΑΑΔΕ σε ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου που κατατέθηκε στις 22-6-2021 για το θέμα αυτό στη Βουλή, από τον βουλευτή του ΜέΡΑ25 Γεώργιο Λογιάδη. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στο κείμενο της ερώτησης ο βουλευτής:
1 Ενώ το ΣτΕ δικαίωσε οριστικά και αμετάκλητα με τις υπ’ αριθμόν 616/2021, 617/2021 και 618/2021 αποφάσεις του τα όσα υποστήριζε το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων περί παραγραφής των αξιώσεων του Δημοσίου για τα αναδρομικά των 70.000 συνταξιούχων, στις ΔΟΥ επικρατεί αλαλούμ και μέχρι αυτή τη στιγμή οι εκκρεμότητες σε σχέση με την εκκαθάριση των συγκεκριμένων υποθέσεων μετά την κατάθεση ενδικοφανών προσφυγών, που ήταν ο μοναδικός τρόπος αντίδρασης προς τις ΔΟΥ, είναι μεγάλες, καθώς άλλες προσφυγές δεν έχουν εκκαθαριστεί και άλλες έχουν απορριφθεί σιωπηρώς.
2 Οι συνταξιούχοι βρίσκονται σε τεράστια σύγχυση, χρεωμένοι με δυσβάστακτα, υπέρογκα ποσά. Υπάρχουν συνταξιούχοι που έχουν πάρει δάνειο από τράπεζες προκειμένου να πληρώσουν τα συγκεκριμένα χρέη, άλλοι έχουν κάνει διακανονισμό και πληρώνουν δόσεις και άλλοι περιμένουν τι θα αποφασίσει η ΔΟΥ μετά τις αντιρρήσεις τους.
3 Οι συνταξιούχοι ζητάνε:
* Τη διαγραφή, από τους πίνακες οφειλής των βεβαιωμένων ποσών και προσαυξήσεων στην προσωποποιημένη πληροφόρηση του TAXISnet, των καταλογισθέντων ποσών που αφορούν οφειλές της συγκεκριμένης διαδικασίας (μη δηλωμένα αναδρομικά παρελθόντων ετών).
* Όπου υπάρχει ρύθμιση, καθώς και πληρωμή, μετά την οριστική διαγραφή, να επιστραφούν τα ποσά με τόκο 6% στους δικαιούχους.
* Να ενημερωθούν με επιστολές οι συνταξιούχοι που εμπλέκονται στην όλη διαδικασία ότι τα συγκεκριμένα ποσά που τους έχουν καταλογιστεί διαγράφονται οριστικά.
Απαντήσεις
Στις έγγραφες απαντήσεις που απέστειλαν στη Βουλή το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ στις 27-7-2021 και στις 29-6-2021, αντίστοιχα, δείχνουν να αποσιωπούν πλήρως το ότι εκδόθηκαν τρεις αποφάσεις από το ΣτΕ οι οποίες ακύρωσαν όλες τις διαδικασίες καταλογισμών ως αντισυνταγματικές, οπότε οποιαδήποτε συνέχιση της διεκδίκησης των ποσών αυτών από το Δημόσιο είναι παράνομη. Αντί να διευκρινίζουν με ποιους τρόπους θα εφαρμόσουν τις αποφάσεις του ΣτΕ, αναφέρονται στις διαδικασίες που εφήρμοσαν κατά τη διάρκεια του 2020 για να διευκολύνουν τους συνταξιούχους στην αποπληρωμή των καταλογισθέντων ποσών.
Όμως, οι διαδικασίες αυτές νομοθετήθηκαν το 2020 για να καταστήσουν μικρότερες τις επιβαρύνσεις των συνταξιούχων και ευκολότερη την είσπραξη των ποσών, καθώς επίσης και για να διευκολύνουν ορισμένους εκ των συνταξιούχων αυτών στην απόδειξη των ισχυρισμών τους ότι τα ποσά για τα οποία καλούνται να πληρώσουν φόρους και πρόστιμα τα είχαν ήδη δηλώσει κανονικά και αδίκως καλούνταν να ξαναπληρώσουν για αυτά. Πρόκειται για διαδικασίες διευκόλυνσης των συνταξιούχων που νομοθετήθηκαν και εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του 2020, όταν ακόμη δεν είχαν εκδοθεί οι αποφάσεις του ΣτΕ.
Όταν δηλαδή νομοθετήθηκαν και εφαρμόστηκαν οι συγκεκριμένες διαδικασίες, οι πράξεις καταλογισμού δεν θεωρούνταν αντισυνταγματικές και άκυρες, αλλά νόμιμες και έγκυρες. Ως εκ τούτου, οι έγγραφες απαντήσεις του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ είναι… εκτός θέματος, δηλαδή δεν συνιστούν ουσιαστικά απαντήσεις επί του ζητήματος που έχει ανακύψει.
Επί της ουσίας, δε, δείχνουν ότι -προς το παρόν τουλάχιστον- ούτε η κυβέρνηση ούτε η ΑΑΔΕ έχουν αποφασίσει να εφαρμόσουν τις αποφάσεις του ΣτΕ, ότι αρνούνται δηλαδή προς ώρας να ακυρώσουν τις πράξεις καταλογισμού των φόρων και των προστίμων, με αποτέλεσμα χιλιάδες συνταξιούχοι να εξακολουθούν να επιβαρύνονται άδικα με αυτές τις οφειλές, οι οποίες μάλιστα έχουν καταστεί και ληξιπρόθεσμες!