Εάν είχαν λάβει χώρα αντιπλημμυρικά και ορεινής υδρονομίας έργα, ακόμη και εάν λόγω της έντασης του φαινομένου είχε πλημμυρίσει η περιοχή, θα είχαν κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, αποφευχθεί οι ιδιαιτέρως επιζήμιες συνέπειες της πλημμύρας
Δεκτή έγινε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών αγωγή κατά του Δημοσίου με αίτημα τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης που προκλήθηκε στους ενάγοντες από τον θάνατο του υιού και εγγονού τους κατά τη διάρκεια πλημμύρας, που έλαβε χώρα στην περιοχή της Μάνδρας Αττικής. Το δικαστήριο δέχτηκε πως στοιχειοθετείται αστική ευθύνη του Δημοσίου, κατά τα άρθρα 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, λόγω των παράνομων πράξεων και παραλείψεων των οργάνων του, με τη μη εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων και έργων ορεινής υδρονομίας, τα οποία (έργα) αν είχαν λάβει χώρα θα είχαν κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων αποφευχθεί οι ιδιαιτέρως επιζήμιες συνέπειες της πλημμύρας.
Συγκεκριμένα, το δικαστήριο δέχθηκε πως ο κίνδυνος εκδήλωσης πλημμύρας στην περιοχή παρίστατο ήδη σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς άμεσος και απολύτως προβλέψιμος, ενώ η έκταση του φαινομένου της πλημμύρας, δεδομένης και της συνεχούς έκδοσης δελτίων επιδείνωσης του καιρού, μπορούσε σε μεγάλο ποσοστό να προβλεφθεί, ιδίως από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίες διαθέτουν τόσο την ειδική επιστημονική γνώση όσο και τα τεχνικά μέσα, με μέσα άκρας σύνεσης και επιμέλειας και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του Ελληνικού Δημοσίου περί συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας στην προκείμενη περίπτωση ως αβάσιμο.
Περαιτέρω, το Δικαστήριο έκρινε ότι εάν είχε εκτελεστεί το προκηρυχθέν έργο της διευθέτησης και εκτροπής των χειμάρρων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, με βάση την κοινή λογική και τα διδάγματα της κοινής πείρας, σε συνδυασμό με όσα αναφέρουν τόσο οι Επιθεωρητές Δημοσίας Διοικήσεως άλλα και η επιστημονική ομάδα FloodHub του Αστεροσκοπείου Αθηνών, δεν θα είχε πλημμυρίσει η ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής, καθώς τα ύδατα των χειμάρρων αυτών θα είχαν απορροφηθεί από τους αγωγούς του δικτύου των αντιπλημμυρικών αυτών έργων, με αποτέλεσμα να μην είχε μετατραπεί η Παλαιά Εθνική Οδός Αθηνών – Θηβών σε λεκάνη απορροής των υδάτων των χειμάρρων αυτών.
Ομοίως το Δικαστήριο έκρινε ότι εάν είχε εκτελεσθεί έστω μερικώς το ανωτέρω έργο, με τη διευθέτηση της κοίτης και την εκτροπή έστω ενός εκ των δύο χειμάρρων, θα είχαν περιορισθεί σημαντικά τα επιζήμια αποτελέσματα της εκδηλούμενης πλημμύρας καθώς ο όγκος του νερού θα ήταν υποπολλαπλάσιος αυτού, ο οποίος εν τέλει κατέκλυσε την περιοχή, με περαιτέρω συνέπεια και η συρτική δύναμη των υδάτινων αυτών όγκων να είναι ασθενέστερης αυτής, η οποία υπολογίζεται ότι ανεπτύχθη κατά την εκδήλωση του φαινομένου αυτού.
Επιπροσθέτως, έγινε δεκτό πως εάν στη δασική περιοχή του όρους «Πατέρας», από όπου ξεκίνησε ο κατακλυσμός των υδάτων, είχαν λάβει χώρα έργα ορεινής υδρονομίας, θα είχε κατά πάσα πιθανότητα αποφευχθεί ο συγχρονισμός των δύο χειμάρρων, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του υδάτινου όγκου και της δύναμης αυτού, που κατήλθε του όρους και κατέκλυσε, μεταξύ άλλων και την Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών.
Κατόπιν τούτων, το δικαστήριο κατέληξε πως, εάν είχαν λάβει χώρα τα ανωτέρω αντιπλημμυρικά και ορεινής υδρονομίας έργα, είτε αυτοτελώς είτε συνδυαστικά, ακόμη και εάν λόγω της έντασης του φαινομένου είχε πλημμυρίσει η περιοχή, θα είχαν κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, αποφευχθεί οι ιδιαιτέρως επιζήμιες συνέπειες της πλημμύρας, καθ’ όσον ο όγκος του νερού και η συρτική δύναμη αυτού θα ήσαν τέτοιες που είτε δεν θα παρέσυραν το αυτοκίνητο του θύματος είτε, ακόμη κι αν αυτό παρεσύρετο, δεν θα είχε γίνει με τέτοια σφοδρότητα και ταχύτητα, ώστε σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας να μην επιτρέψουν στο μέσο συνετό οδηγό να αντιδράσει, προκειμένου να σώσει τη ζωή του, να βγει από το αυτοκίνητο και να αναμένει την παροχή βοήθειας, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του Ελληνικού Δημοσίου ως αβάσιμων.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ : Επειδή, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των προσκομισθέντων ενώπιόν του εγγράφων από τα διάδικα μέρη, όσα ιστορούνται με το δικόγραφο της αγωγής όπως αυτή αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημα από τους ενάγοντες, όσα αναλυτικώς διαλαμβάνονται στο υπόμνημα του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και το σύνολο των εκπεφρασμένων απόψεων των διαφόρων οργάνων της Διοικήσεως, διαμορφώνει την κρίση του ως εξής: α) Όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (βλ. σκ. 7 -8 της παρούσας αποφάσεως) η Περιφέρεια Αττικής έχει μετά τη θέση σε ισχύ του νόμου 3582/2010 την ευθύνη για την εκπόνηση μελετών και την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων εντός των γεωγραφικών ορίων της. Η ευθύνη της αυτή είναι ανεξάρτητη από τυχόν υποχρέωση εκ μέρους των οργάνων της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως για την παροχή εγκρίσεων, αδειών ή την έκδοση άλλων πράξεων σχετικών με την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων, όπως λ.χ. η παροχή εγκρίσεως εκ μέρους του κατά τόπον αρμοδίου Δασαρχείου για την εκτέλεση συγκεκριμένου αντιπλημμυρικού έργου. Ως εκ τούτου, εφ’ όσον στην προκειμένη περίπτωση η Περιφέρεια Αττικής είχε ήδη προβεί στην έγκριση της μελέτης για τη διευθέτηση και εκτροπή των ρεμάτων Σούρες και Αγ. Αικατερίνης και την εκτέλεση των αναγκαίων προς τούτο αντιπλημμυρικών έργων ήδη από το έτος 2014, με συγκέντρωση του μεγαλυτέρου μέρους των εγκρίσεων από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση ήδη το έτος 2016, σε συνδυασμό με την πλημμύρα που έλαβε χώρα στην περιοχή της Μάνδρας τον Φεβρουάριο 2015, αδικαιολογήτως δεν προέβη σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, μεταξύ των οποίων και η έγκαιρη λήψη της απαιτούμενης εγκρίσεως από το Δασαρχείο Αιγάλεω, για την άμεση εκτέλεση του ανωτέρω έργου διευθετήσεως και εκτροπής των ρεμάτων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, για το οποίο άλλωστε έργο είχαν ήδη εγκριθεί και οι αναγκαίες πιστώσεις για την εκτέλεσή του. β) Όπως προεξετέθη ήδη στις σκέψεις 15, 19 και 20 της παρούσας αποφάσεως η επίδικη πλημμύρα είχε ως αφετηρία το όρος “Πατέρας” με τα συσσωρευμένα νερά να κατακλύζουν εν τέλει μεγάλο τμήμα της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών, το οποίο ελειτούργησε ως λεκάνη απορροής των υδάτων αυτών. Στο ανωτέρω όρος είχαν, σύμφωνα με όσα αναλυτικώς αναφέρονται στις σκέψεις 21 – 23, λάβει χώρα δύο τουλάχιστον πυρκαγιές κατά τα έτη 2012 και 2017, ωστόσο ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προσεκομίσθη έκθεση αυτοψίας από τα αρμόδια όργανα της Δασικής Υπηρεσίας στην οποία να αναγράφονται αναλυτικώς οι συνέπειες των πυρκαγιών αυτών στη δασική έκταση του όρους “Πατέρας” καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο, ούτε να αναγράφεται η εκτίμηση (επιστημονική αξιολόγηση) των οργάνων αυτών για την ανάγκη εκτελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας στην πληγείσα μετά τις πυρκαγιές αυτές περιοχή. Επομένως, δεν αντικρούεται ο ισχυρισμός των Επιθεωρητών του μικτού Κλιμακίου Επιθεωρητών Δημοσίας Διοικήσεως, τον οποίο υιοθετούν και επικαλούνται οι ενάγοντες, σύμφωνα με τον οποίο τα έργα ορεινής υδρονομίας δεν θα είχαν αποτρέψει την πλημμύρα καθ’ εαυτή, θα είχαν όμως αποτρέψει το συγχρονισμό των δύο ρεμάτων (Σούρες και Αγία Αικατερίνη), με αποτέλεσμα ο όγκος νερού και η συρτική δύναμη αυτού κατά τον κατακλυσμό της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών να είναι υποπολλαπλάσια αυτού που εν τέλει εξεδηλώθη στην περιοχή την 15η.11.2017.
Δείτε ολόκληρη την απόφαση εδώ.
