Τη Δευτέρα ξεκινά η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας στις Κυκλάδες. Μόλις άρχισε η κτηματογράφηση και στο Ρέθυμνο. Πρόκειται για δύο από τις πέντε περιοχές όπου η ανάθεση μελετών καθυστέρησε, λόγω δικαστικών εμπλοκών. Τι συμβαίνει όταν η ιδιοκτησία αποτυπώνεται ως δασική στους Δασικούς Χάρτες;
Άνοιξε τις «πύλες» του το Κτηματολόγιο στο Ρέθυμνο, ενώ τη Δευτέρα ξεκινά η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας στις Κυκλάδες. Πρόκειται για δύο από τις πέντε περιοχές της χώρας, για τις οποίες οι μελέτες καθυστέρησαν να ανατεθούν από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» εξού και αποκαλούνται «ορφανές». Περιλαμβάνονταν στο μεγάλο «πακέτο» συμβάσεων που είχαν προκηρυχθεί το 2016 αλλά παρέμειναν σε εκκρεμότητα λόγω δικαστικών διενέξεων μεταξύ των διαγωνιζομένων κοινοπραξιών.
Έτσι, μετά από περιπέτειες μιας πενταετίας, την περασμένη Τετάρτη (30 Ιουνίου) ξεκίνησε η συλλογή δηλώσεων στο Ρέθυμνο. Στη συγκεκριμένη περιφερειακή ενότητα έχει εκτιμηθεί ότι υπάρχουν συνολικά 496.000 δικαιώματα ακίνητης περιουσίας. Από παλαιότερα προγράμματα έχουν ήδη συλλέγει 120.000 δικαιώματα που αφορούν και την πόλη του Ρεθύμνου. Η νέα σύμβαση αφορά στα υπόλοιπα 376.000 δικαιώματα εκ των οποίων τα 90.000 εκτιμάται ότι είναι αστικά και τα 286.000 είναι αγροτικά.
Παράλληλα όμως, με την κτηματογράφηση, στην περιοχή της περιφερειακής ενότητας Ρεθύμνου βρίσκεται σε εξέλιξη και η ανάρτηση των δασικών χαρτών, από την οποία δεν επηρεάζεται περίπου το 40% της έκτασης. Γι΄ αυτήν την έκταση μπορούν να προχωρήσουν οι δηλώσεις ιδιοκτησίας, χωρίς κανένα πρόβλημα. Στις υπόλοιπες εκτάσεις όμως, το δηλούμενο στο Κτηματολόγιο δικαίωμα ιδιοκτησίας ενδέχεται να εμπίπτει εντός δάσους ή δασικής έκτασης. Για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις οι δικαιούχοι θα πρέπει να υποβάλλουν μαζί με τη δήλωσή κτηματογράφησης και όλα τα σχετικά με τον χαρακτήρα της έκτασης στοιχεία, ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν στην τεκμηρίωση του δικαιώματός τους.
Σε κάθε περίπτωση, το αμέσως επόμενο διάστημα (και σίγουρα πριν την ολοκλήρωση της συλλογής δηλώσεων στο Κτηματολόγιο) το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έχει δεσμευτεί ότι θα προχωρήσει σε νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη διευθέτηση των ζητημάτων που έχουν προκύψει με την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Έως τότε, οι πολίτες μπορούν να διαπιστώσουν σχετικά εύκολα αν επηρεάζονται οι ιδιοκτησίες τους από την ανάρτηση χρησιμοποιώντας την εφαρμογή που έχει αναπτύξει το Ελληνικό Κτηματολόγιο για τη θέαση των αναρτημένων χαρτών (https://gis.ktimanet.gr/gis/forestsuspension
Εκείνοι που επηρεάζονται είναι όσοι στο δεύτερο ψηφίο του χαρακτηρισμού της έκτασής τους βλέπουν το γράμμα “Δ” (π.χ. ΑΔ ή ΔΔ κλπ).
Τη Δευτέρα και στις Κυκλάδες
Τα ίδια ισχύουν και για όσους προχωρήσουν με τις δηλώσεις ιδιοκτησίας στις Κυκλάδες, καθώς και εκεί η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών έχει προκαλέσει τεράστια αναστάτωση με τα 13 από τα 24 νησιά να εμφανίζονται δασικά σε ποσοστό άνω του 40% της έκτασής τους.
Η κτηματογράφηση που ξεκινά τη Δευτέρα αφορά 21 νησιά, στα οποία τα δικαιώματα υπολογίζονται περίπου στα 628.000. Πάντως, οι μελετητές στις Κυκλάδες έχουν πολλές προκλήσεις να αντιμετωπίσουν καθώς υφίστανται διάφορες ιδιοκτησιακές ιδιαιτερότητες, όπως για παράδειγμα συμβαίνει στη Σαντορίνη όπου τα υπόσκαφα εκτείνονται κάτω από άλλες ιδιοκτησίες γης.
Η συλλογή δηλώσεων διαρκεί τρεις μήνες για τους κατοίκους εσωτερικού. Οι ιδιοκτήτες πρέπει να δηλώσουν την περιουσία τους για να την εξασφαλίσουν και να αποφύγουν εμπλοκές, οι οποίες αντιμετωπίζονται με πολύ πιο δύσκολες διαδικασίες σε επόμενα στάδια κτηματογράφησης και μπορεί να τους επιβαρύνουν με μεγαλύτερο χρόνο και κόστος. Για κάθε δήλωση είναι απαραίτητος εντοπισμός του ακινήτου στην εφαρμογή του Κτηματολογίου, ενώ δεν απαιτείται αναγκαστικά τοπογραφικό διάγραμμα. Ομοίως, δεν χρειάζεται αποδοχή κληρονομιάς, καθώς αρκούν δικαιολογητικά με τα οποία κατοχυρώθηκε το κληρονομικό δικαίωμα. Το Ε9 είναι απαραίτητο για την υποβολή δήλωση κυριότητας με χρησικτησία.
Πέρα από τους πολίτες, την ακίνητη περιουσία τους θα πρέπει να δηλώσουν το Δημόσιο και οι δήμοι, αφενός για να την εξασφαλίσουν και αφετέρου για να διασφαλίσουν χρηματοδοτήσεις δεδομένου ότι πλέον αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για οποιοδήποτε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, το ακίνητο στο οποίο θα γίνει η επένδυση, να είναι δηλωμένο στο Κτηματολόγιο.
Από Σεπτέμβριο σε Ηράκλειο και Χανιά
Τον Σεπτέμβριο αναμένεται ότι θα ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας σε άλλες δύο από τις πέντε «ορφανές» περιοχές της χώρας, δηλαδή στο υπόλοιπο Ηράκλειο και στα Χανιά. Στη μισή περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου εκτιμάται ότι υπάρχουν πάνω από 700.000 ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Στο παρελθόν είχε κτηματογραφηθεί ο Δήμος Ηρακλείου. Στα Χανιά εκτιμάται ότι θα συλλεχθούν 570.000 ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Συνολικά η Κρήτη έχει 3,6 εκατ. δικαιώματα, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι στις περιοχές του νησιού που έχουν περάσει από κτηματογράφηση το ποσοστό συλλογής έχει ξεπεράσει το 87%.
Όσο για την τελευταία «ορφανή» περιοχή Θεσπρωτίας – Κέρκυρας, τα ασφαλιστικά μέτρα ενός εκ των υποψηφίων αναδόχων για τη μελέτη εξετάστηκαν και από μέρα σε μέρα αναμένεται να εκδοθεί η απόφαση. Εάν απορριφθούν, εντός του μήνα θα έχει αναδειχθεί ο μειοδότης ώστε να ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων το 2022.
Σε επίπεδο χώρας, η συλλογή δηλώσεων έχει ξεπεράσει το 80%. Σήμερα έχουν συλλέγει περίπου 32 εκατ. δικαιώματα από τα συνολικά 39 εκατ. δικαιώματα της Ελλάδας.