Της Αλεξάνδρας Γκίτση
Μέχρι το 10% του συνολικού παγκόσμιου κύκλου εργασιών μιας επιχείρησης μπορεί να φθάσει το πρόστιμο που θα επιβάλλει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, ενώ στην περίπτωση που είναι δυνατόν να υπολογιστεί το ύψος του οικονομικού οφέλους της επιχείρησης από την παράβαση, το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου δεν μπορεί να είναι μικρότερο από αυτό, ακόμα και αν υπερβαίνει το ποσοστό του 10%.
Αυτό προβλέπει το άρθρο 19 του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης στο οποίο αναφέρεται πως και τα φυσικά πρόσωπα ευθύνονται με την προσωπική τους περιουσία εις ολόκληρον με το οικείο νομικό πρόσωπο, για την καταβολή του ποσού. Επίσης η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να επιβάλει στα φυσικά πρόσωπα και αυτοτελές πρόστιμο από 200.000 ευρώ έως 2.000.000 ευρώ εφόσον αποδεδειγμένα συμμετείχαν σε προπαρασκευαστικές πράξεις, στην οργάνωση ή τη διάπραξη της παράνομης συμπεριφοράς της επιχείρησης. Για την επιμέτρηση του προστίμου λαμβάνονται υπόψη η θέση τους στην επιχείρηση και ο βαθμός συμμετοχής τους στην παράνομη πράξη.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο το οποίο θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως την Παρασκευή 20 Αυγούστου, η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί, με απόφασή της, να επιβάλει χρηματικές κυρώσεις ανά ημέρα μη συμμόρφωσης, η οποία καθορίζεται αναλογικά προς τον μέσο ημερήσιο συνολικό παγκόσμιο κύκλο εργασιών της επιχείρησης ή της ένωσης επιχειρήσεων κατά την προηγούμενη της έκδοσης της απόφασης οικονομική χρήση με ανώτατο όριο το 3% αυτού του κύκλου εργασιών και υπολογίζονται από την ημερομηνία που ορίζει η απόφαση της Επιτροπής.
Επίσης προβλέπεται πως αν επιβάλλεται πρόστιμο σε ένωση επιχειρήσεων, λαμβανομένου υπόψη του συνολικού κύκλου εργασιών των μελών της, και η ένωση δεν είναι αξιόχρεη, η ένωση είναι υποχρεωμένη να ζητήσει εισφορές από τα μέλη της, προκειμένου να καλύψει το ποσό του προστίμου. Εάν δεν δοθούν εισφορές μέσα στην προθεσμία που έχει ορισθεί, η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να απαιτήσει την καταβολή του προστίμου απευθείας από καθεμία από τις επιχειρήσεις, οι εκπρόσωποι των οποίων ανήκαν στα εμπλεκόμενα όργανα λήψης αποφάσεων της ένωσης. Όταν η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει απαιτήσει πληρωμή, μπορεί, εφόσον είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση της ολοσχερούς πληρωμής του προστίμου, να απαιτήσει πληρωμή του υπολοίπου από οποιοδήποτε μέλος της ένωσης που είχε ενεργή δράση στην αγορά στην οποία συνέβη η παράβαση. Υπεύθυνοι για την τήρηση των άρθρων περί ανταγωνισμού
είναι επί ατομικών επιχειρήσεων οι επιχειρηματίες, επί αστικών και εμπορικών εταιρειών και κοινοπραξιών οι διαχειριστές τους και όλοι οι ομόρρυθμοι εταίροι, ειδικώς δε επί ανωνύμων εταιρειών τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τα αρμόδια για την υλοποίηση των σχετικών αποφάσεων πρόσωπα. Διορισμός άλλου υπευθύνου για την παράβαση των κανόνων ανταγωνισμού απαγορεύεται. Επί αποφάσεων συλλογικών οργάνων της επιχείρησης που ελήφθησαν κατά πλειοψηφία ευθύνονται μόνον οι υπερψηφήσαντες.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, επιχειρεί, όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα, μια διαφορετική προσέγγιση και αντιμετώπιση των απαραίτητων διαδικασιών που διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον, προτείνοντας την απλούστευση τους ή και την εξάλειψή γραφειοκρατικών εμποδίων, όπου είναι ασφαλές, με στόχο την υποστήριξη του επιχειρείν. Ο μακροπρόθεσμος στόχος της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι η βελτίωση του επιπέδου ανταγωνισμού στην ελληνική οικονομία και της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων σε διεθνείς αγορές, η βελτίωση της καινοτομίας και η μεγέθυνση του πλεονάσματος καταναλωτή.
Στον δείκτη ανταγωνιστικότητας, η Ελλάδα το 2019 βρισκόταν στην 59η θέση, από την 57η που ήταν το 2018 και την 91η που βρισκόταν το 2014. Ο στόχος είναι το 2023 να βρεθεί στην 50η θέση. Κάτω από τη βάση είναι η Ελλάδα και στον Δείκτη Ψηφιακής Καινοτομίας (DESI) από την 26η θέση που ήταν το 2015, την 28η το 2018 και την 27η το πέρυσι ο στόχος είναι σε βάθος τριετίας να πιάσει την 20η θέση.
Στόχοι οι οποίοι ο νομοθέτης εκτιμά ότι θα επιτευχθούν μέσω της νέας νομοθετικής ρύθμισης. Με το άρθρο 13 παρέχεται η δυνατότητα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού να χαρτογραφεί συστηματικά αγορές ή κλάδους της ελληνικής οικονομίας, χωρίς να έχει εκκινήσει διαδικασία αυτεπάγγελτης έρευνας. Επίσης επεκτείνεται κατά 60 ημέρες, ως προς την προθεσμία κατάθεσης στην Ολομέλεια της Ε.Α. εισήγησης επί κληρωθείσας υπόθεσης ενώπιόν της με σκοπό την αποτελεσματικότερη εκπλήρωση του ρόλου του εισηγητή.
Με το άρθρο 16 προβλέπεται ο τρόπος διορισμού – πρόσληψης των υποψηφίων για τις θέσεις γενικού διευθυντή, διευθυντών και προϊσταμένων τμημάτων. Εισάγεται, επίσης, ρύθμιση για την απασχόληση στην Ε.Α. έως δύο εμμίσθων δικηγόρων ειδικευμένων στο δίκαιο ανταγωνισμού, όπως και σε διάφορους τομείς του διοικητικού δικαίου και του δικαίου δημοσίων συμβάσεων, τα οποία είναι θέματα που απασχολούν συνεχώς το έργο της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Εισάγεται, επίσης, ρύθμιση για τη δυνατότητα της Επιτροπής Ανταγωνισμού με αιτιολογημένη απόφασή της, ύστερα από ακρόαση, να απαλλάσσει των καθηκόντων τους προϊσταμένους της γενικής διεύθυνσης, των διευθύνσεων, των τμημάτων και γραφείων της Ε.Α. πριν από τη λήξη της θητείας τους, για λόγους που ανάγονται σε πλημμελή άσκηση των καθηκόντων τους.
