Το Πακιστάν και το Ιράν είναι από τις πιο ευάλωτες χώρες σε ένα κύμα προσφύγων, αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εκφράζουν επίσης ανησυχίες
Η κατάρρευση της αφγανικής κυβέρνησης και η κατάληψη της χώρας από τους Ταλιμπάν προκαλεί ανησυχία στις ξένες πρωτεύουσες ότι το χάος και η αστάθεια που περισφίγγει τη χώρα μπορεί να επεκταθεί στους γείτονές της και ενδεχομένως να οδηγήσει σε ένα κύμα προσφύγων μέχρι την Ευρώπη.
Υπήρξε επίσης μια υποβόσκουσα κριτική προς τις ΗΠΑ για την ταχύτητα αποχώρησής τους μετά από σχεδόν 20 χρόνια, χρωματισμένη από την αποτυχία της Ουάσινγκτον να δημιουργήσει μια σταθερή κυβέρνηση που θα μπορούσε να σταθεί χωρίς αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη.
Το Πακιστάν φοβάται ότι μια πλημμύρα προσφύγων θα προσπαθήσει να διασχίσει τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, προσθέτοντας και άλλους στους περίπου 3 εκατομμύρια Αφγανούς πρόσφυγες που ήδη ζουν εκεί εξαιτίας της βίας του παρελθόντος. Το Πακιστάν θεωρείται η χώρα με τη μεγαλύτερη επιρροή στους Ταλιμπάν, επειδή η ηγεσία της ομάδας εδρεύει εκεί από τότε που το καθεστώς της ανατράπηκε από την εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν το 2001. Αλλά αρνήθηκε ότι υποστηρίζει τους Ταλιμπάν.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν, Σαχ Μαχμούντ Κουρέσι, δήλωσε στον Βρετανό ομόλογό του την Κυριακή ότι «η κατάσταση στο Αφγανιστάν απαιτεί τη συνεπή δέσμευση της διεθνούς κοινότητας με τους Αφγανούς ηγέτες για να εξασφαλίσει ένα ειρηνικό και σταθερό Αφγανιστάν».
Η Κίνα διατηρεί επίσης δεσμούς με τους ηγέτες των Ταλιμπάν. Τον Ιούλιο, φιλοξένησε τον πολιτικό επικεφαλής της ομάδας, Μουλά Αμπντούλ Γκανί Μπαραντάρ, για συνομιλίες κοντά στο Πεκίνο και επέκρινε την πολιτική των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν ως αποσταθεροποιητική. Και παρόλο που το Πεκίνο πιθανότατα θα ενοχληθεί από τη βιαστική αλλαγή εξουσίας στην Καμπούλ, δείχνει ελάχιστο ενθουσιασμό για οτιδήποτε που να μοιάζει με την αμερικανική παρουσία εκεί, ακόμη και αν η αμερικανική έξοδος του δίνει μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική επιρροή με την πάροδο του χρόνου.
Οι αναλυτές λένε ότι η κυρίαρχη ανησυχία του Πεκίνου είναι η διατήρηση της εγχώριας σταθερότητας και η αποτροπή της εισροής του ισλαμικού φονταμενταλισμού στην επαρχία Σιντζιάνγκ μέσω των μήκους περίπου 50 μιλίων συνόρων του με το Αφγανιστάν.
«Η Κίνα δεν θα το δει ως ευκαιρία να επεκτείνει την επιρροή της ή να αποκομίσει οικονομικά οφέλη», δήλωσε ο Άντριου Σμολ, συνεργάτης του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ στην Ουάσινγκτον. «Ολόκληρη η νοοτροπία τους γύρω από το Αφγανιστάν αφορά τον περιορισμό και την περιστολή των απειλών, είτε πρόκειται για την παρουσία αντίπαλων δυνάμεων είτε ισλαμιστών μαχητών».
Το Ιράν δήλωσε την Κυριακή ότι θα δώσει προσωρινό καταφύγιο στους Αφγανούς που φτάνουν στα σύνορά του, αλλά πρόσθεσε ότι αναμένεται να επιστρέψουν μόλις σταθεροποιηθεί η κατάσταση στο Αφγανιστάν, ανέφερε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA, επικαλούμενο τον αναπληρωτή υπουργό Συνοριακών Υποθέσεων. υπουργείο, Χοσεΐν Γκασέμι. Είπε ότι το Ιράν προετοιμάζεται για εισροή προσφύγων εδώ και δύο μήνες.
Η κυβέρνηση στην Τεχεράνη εδώ και χρόνια αποπειράται μια σχοινοβασία εξισορρόπησης στο Αφγανιστάν, όντας σε επίσημη συμμαχία με την κυβέρνηση στην Καμπούλ, ενώ παρέχει κάποια υποστήριξη στους Ταλιμπάν με τη μορφή καταφυγίων, διπλωματικών διαβουλεύσεων και όπλων, σύμφωνα με Αφγανούς και Αμερικανούς αξιωματούχους.
Η νέα κυβέρνηση του Ιράν υπό τον πρόεδρο Εμπραχίμ Ραΐσι δεν αντέδρασε αμέσως στην κατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν.
Πιο δυτικά, η Τουρκία εξέφρασε ανησυχία για τον αριθμό των προσφύγων που ενδέχεται να φτάσουν στα σύνορά της. «Αντιμετωπίζουμε ένα κύμα Αφγανών μεταναστών μέσω του Ιράν», δήλωσε την Κυριακή ο Πρόεδρος Ρεσίπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η χώρα θωρακίζει τα σύνορά της με το Ιράν και το Σάββατο ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ επιθεώρησε νέες οχυρώσεις.
Στην Αυστρία, ο υπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ προειδοποίησε ότι η αστάθεια στο Αφγανιστάν μπορεί σύντομα να γίνει αισθητή στην Ευρώπη.
«Οι συγκρούσεις και η αστάθεια στην περιοχή αργά ή γρήγορα θα εξαπλωθούν στην Ευρώπη και συνεπώς στην Αυστρία», ανέφερε ο κ. Σάλενμπεργκ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων της χώρας.
Ο Γενς Στόλτενμπεργκ, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι η συμμαχία βοηθά να παραμείνει ανοιχτό το αεροδρόμιο της Καμπούλ για να διευκολύνει και να συντονίσει τις εκκενώσεις και ότι θα διατηρήσει τη διπλωματική του παρουσία. Είπε στο Twitter ότι είχε μιλήσει με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον και τους υπουργούς Εξωτερικών του Καναδά, της Δανίας και της Ολλανδίας.
«Η ασφάλεια του προσωπικού μας είναι υψίστης σημασίας και συνεχίζουμε να προσαρμοζόμαστε όπως απαιτείται», δήλωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ. «Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του Αφγανιστάν για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη σύγκρουση, η οποία είναι πλέον πιο επείγουσα από ποτέ».
Ρώσοι αξιωματούχοι εξέφρασαν προηγουμένως ανησυχία για το πώς η κατάσταση ασφάλειας σε ολόκληρη την Κεντρική Ασία μπορεί να επιδεινωθεί εάν υπήρχε μια ταχεία και χαοτική μετατόπιση ισχύος στο Αφγανιστάν. Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ προειδοποίησε μετά από συνομιλίες με μια αντιπροσωπεία των Ταλιμπάν τον Ιούλιο ότι θα μπορούσε να υπάρξει αυξημένος κίνδυνος τρομοκρατίας στην περιοχή και περιέγραψε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού ως παραδοχή αποτυχίας.
REUTERS/Jalil Ahmad/File Photo
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εστιάζουν τώρα μεγάλο μέρος της προσοχής τους στην έξοδο του διπλωματικού προσωπικού και Αφγανών υπηκόων που εργάζονταν με τις αποστολές τους και τώρα φοβούνται αντίποινα από τους Ταλιμπάν.
«Οι ειδήσεις και οι εικόνες που μας φτάνουν αυτή τη στιγμή από το Αφγανιστάν βλέπονται πραγματικά με δυσφορία», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας στους δημοσιογράφους την Κυριακή, αφού το Βερολίνο έκλεισε την πρεσβεία του στην Καμπούλ και μετέφερε το ροσωπικό σε ασφαλές τμήμα του αεροδρομίου της πόλης. «Κάνουμε τώρα ό, τι μπορούμε για να επιτρέψουμε στους υπηκόους μας και στο πρώην τοπικό προσωπικό μας να εγκαταλείψουν τη χώρα τις επόμενες ημέρες. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες μπορεί να συμβεί αυτό είναι δύσκολο να προβλεφθούν αυτή τη στιγμή ».
Η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ανεγκρέτ Κραμπ-Κάρενμπάουερ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι γερμανικά στρατιωτικά αεροσκάφη ξεκίνησαν πτήσεις προς την Καμπούλ την Κυριακή για να επαναπατρίσουν τους Γερμανούς πολίτες, ενώ η Γαλλίδα ομόλογός της, Φλοράνς Παρλί, δήλωσε ότι δύο στρατιωτικά αεροσκάφη μεταφοράς θα εκκενώσουν το γαλλικό προσωπικό από την Καμπούλ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Γερμανοί πολιτικοί και σχολιαστές έχουν ήδη αρχίσει να συζητούν πώς να αντιμετωπίσουν τους πρόσφυγες που εγκατέλειψαν το Αφγανιστάν, ιδιαίτερα τους πολίτες που εργάζονταν για τις γερμανικές δυνάμεις στη χώρα με διάφορες ιδιότητες, όπως μεταφραστές.
Υπήρξαν επίσης κάποιες επιπλήξεις για την πολιτική των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Ο Μάρκους Σόντερ, πρωθυπουργός της Βαυαρίας και ηγέτης της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, το μικρότερο κόμμα στη συντηρητική συμμαχία της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, δήλωσε στην εφημερίδα Bild ότι η προφανής επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία ήταν «μία από τις μεγαλύτερες ήττες της δυτικής πολιτικής».
Και το Ιράν, μπλεγμένο σε διαμάχες με τις ΗΠΑ για το πυρηνικό του πρόγραμμα και την αυξανόμενη επιρροή στη Μέση Ανατολή, βρήκε την ευκαιρία να ασκήσει κριτική στις ΗΠΑ
Ο εκπρόσωπος της αποστολής του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη, Σαχρόκ Ναζεμί, περιέγραψε την έξοδο των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν ως «ανεύθυνη».
