Αρνητικοί οι θεσμοί για την αναστολή της, που μετατίθεται για το 2023
Η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης θα παραμείνει πιθανότατα και το 2022 περιορισμένη μόνο στον ιδιωτικό τομέα, αφού η επέκτασή της στο Δημόσιο δεν φαίνεται να περνά τη δοκιμασία των θεσμών, σύμφωνα με υψηλόβαθμες πηγές του υπουργείου Οικονομικών.
Η τελική απόφαση ανήκει φυσικά στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος θα σταθμίσει το μείγμα των φορολογικών ελαφρύνσεων και των άλλων μέτρων οικονομικής πολιτικής του επόμενου έτους, ενόψει της ομιλίας του στη ΔΕΘ στις 11 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, παρότι η επέκταση της ελάφρυνσης στους δημοσίους υπαλλήλους αναγνωρίζεται ως μια εκκρεμότητα από την κυβέρνηση, παραπέμπεται μάλλον για το 2023. Οπως σημειώνουν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η αναστολή της εισφοράς για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους έχει γίνει δεκτή από τους θεσμούς μόνο ως έκτακτο μέτρο, λόγω κορωνοϊού, προκειμένου να στηριχθεί η απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα. Δεν υπάρχει, όμως, αντίστοιχο επιχείρημα για τον δημόσιο τομέα. Το μέτρο ίσχυσε για φέτος και αναμένεται να παραταθεί και για το 2022.
Για το 2023 η συζήτηση θα γίνει σε νέα βάση, ανάλογα με τους νέους δημοσιονομικούς στόχους που θα τεθούν.
Το ίδιο ισχύει και για την άλλη φορολογική ελάφρυνση που ίσχυσε από φέτος και θα εφαρμοστεί και το 2022, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Είναι τα μέτρα που πήραν το πράσινο φως από τους θεσμούς, στο πλαίσιο της ευελιξίας την οποία έδωσε η αναστολή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Επρεπε, όμως, να είναι προσωρινού χαρακτήρα μέτρα και να αφορούν την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορωνοϊού. Για το τρίτο μέτρο που θα ισχύσει το 2022, τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων από το 24% στο 22%, παρότι έχει επίπτωση κάτω από 0,1% του ΑΕΠ, επιστρατεύθηκε ως αντίμετρο η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο ντίζελ.
Κάπως έτσι, εφόσον βρεθεί ο δημοσιονομικός χώρος, μπορεί να προκύψουν όποιες άλλες ελαφρύνσεις αποφασιστούν. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%, μια υπόσχεση της κυβέρνησης που εκκρεμεί, μετά τη μείωση κατά 22%. Είναι ανάμεσα σε αυτά που εξετάζουμε, είπε.
Στο οικονομικό επιτελείο αισιοδοξούν ότι η ανάκαμψη της χώρας θα δώσει περιθώρια για κάποιες τέτοιες κινήσεις, ώστε να μεταδοθεί και το μήνυμα της συνέχισης της κυβερνητικής πολιτικής των ελαφρύνσεων. Μια αύξηση του ΑΕΠ κατά μία ποσοστιαία μονάδα πάνω από την πρόβλεψη, σημειώνουν, μεταφράζεται σε επιπλέον έσοδα 500 εκατ. ευρώ, όσο είναι το κόστος για τις αποζημιώσεις των πυρόπληκτων. Αν η αύξηση είναι 2 μονάδες, όπως την υπολογίζει η Εθνική Τράπεζα (5,7% για φέτος, έναντι 3,6% της κυβερνητικής πρόβλεψης), εξασφαλίζεται 1 δισ. ευρώ επιπλέον έσοδα. Προς το παρόν, σημειώνουν, οι ενδείξεις είναι θετικές, κυρίως από το μέτωπο του τουρισμού, αν και η αύξηση των εισαγωγών λειτουργεί προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ενθαρρυντικά χαρακτηρίζουν και τα πρόσφατα στοιχεία για επιτάχυνση των εμβολιασμών.
Οπως επισημαίνουν, οι διεθνείς πτήσεις τον Αύγουστο ήταν στο 65% του 2019, τον Ιούλιο στο 57% και τον Ιούνιο στο 35%. Συνολικά οι πτήσεις, διεθνείς και εσωτερικού, ήταν τον Αύγουστο στο 70% του 2019, τον Ιούλιο στο 62% και τον Ιούνιο στο 42% του 2019.
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδουν, εξάλλου, στο οικονομικό επιτελείο στη σταθερά υψηλή αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών τους τελευταίους μήνες: +14,7% τον Απρίλιο, +13,5% τον Μάιο, +16,9% τον Ιούνιο, +27% τον Ιούλιο, σε σύγκριση με τους ίδιους μήνες του 2019. Αν μη τι άλλο, αυτή η εξέλιξη αποτελεί μια συμβολή στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τονίζουν.
Τα στοιχεία για την αύξηση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο θα ανακοινωθούν από την ΕΛΣΤΑΤ στις 7 Σεπτεμβρίου και όλοι οι αναλυτές περιμένουν ότι θα δείξουν διψήφια αύξηση σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
Ο πρωθυπουργός, πάντως, θα μπορέσει να αντλήσει στοιχεία αισιοδοξίας στην ομιλία του από το Ταμείο Ανάκαμψης, του οποίου οι χρηματοδοτήσεις άρχισαν. Πολλά από τα προβλεπόμενα έργα και προγράμματά του, άλλωστε, συνδέονται με το άλλο μείζον θέμα της πρόσφατης επικαιρότητας, την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές. Θέματα στα οποία αναμένεται να αναφερθεί εκτενώς.
Μετά την ένταξη των πρώτων 12 έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, που ανακοινώθηκαν τον Ιούλιο, μια νέα λίστα θα ανακοινωθεί το προσεχές διάστημα. Ταυτόχρονα, το επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θόδωρου Σκυλακάκη επιβλέπει τώρα την εφαρμογή των 15 «προαπαιτούμενων», κυρίως διαρθρωτικών αλλαγών, για την εκταμίευση της πρώτης δόσης των 3,5 δισ. ευρώ, που θα προστεθούν στην προκαταβολή των 4 δισ. ευρώ, έως το τέλος του χρόνου. Τα «προαπαιτούμενα» πρέπει να έχουν υλοποιηθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου.
