Τα πράγματα είθισται να συμβαίνουν με δύο τρόπους: σταδιακά και μετά ξαφνικά. Η μάχη της ανθρωπότητας κατά της κλιματικής αλλαγής δεν θα αποτελέσει εξαίρεση.
Κάνοντας μια ανασκόπηση στην τελευταία δεκαετία, θα μπορούσε κανείς να πει, εκ πρώτης όψεως, πως δεν υπήρξε σημαντική πρόοδος. Οι εκπομπές CO2 συνέχισαν να αυξάνονται και ενώ μειώθηκαν το 2020 λόγω των lockdowns που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο του COVID, φαίνεται να ανακάμπτουν το 2021.
Παρά τον μεγάλο αριθμό επενδύσεων στην ηλιακή και την αιολική ενέργεια, αυτές εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόνο το περίπου 2% του πρωτογενούς ενεργειακού εφοδιασμού, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ). Στο μεταξύ, εξακολουθούν να κατασκευάζονται, ειδικά στην Ασία, πολυάριθμοι σταθμοί παραγωγής ενέργειας με καύσιμο τον άνθρακα.
Ωστόσο, οι βασικοί συντελεστές μιας κλιματικής επανάστασης έχουν αρχίσει ήδη να παίρνουν διακριτικά τις θέσεις τους στη σκηνή. Μπορεί αυτό ακόμη να μην είναι εμφανές, όμως βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής στον κόσμο της ενέργειας.
Πρώτον, υπάρχει μία ασταμάτητη πολιτική δυναμική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πιστεύει ότι το να γίνει κάτι «χθες» δεν είναι αρκετά σύντομα, ενώ η φωνή της γενιάς της Γκρέτα Τούνμπεργκ, της έφηβης Σουηδής ακτιβίστριας, θα ακουστεί σύντομα στις κάλπες. Σχεδόν το 70% των παγκόσμιων εκπομπών καλύπτονται από εθνικές δεσμεύσεις για καθαρές μηδενικές εκπομπές (net-zero).
Δεύτερον, η αγορά συμβάλλει στην προώθηση μιας πολιτικής, με τρισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαίων να διοχετεύονται σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG), ενθαρρύνοντας τις εταιρείες να επενδύσουν στην πράσινη επανάσταση.
Τρίτον, έχουμε ήδη στη διάθεσή μας μεγάλο μέρος της τεχνολογίας. Οι ελπίδες για καθαρές μηδενικές εκπομπές βασίζονται στη μείωση του κόστους ηλιακής και αιολικής ενέργειας τα τελευταία χρόνια. Μία δημοπρασία ηλιακής ενέργειας στη Σαουδική Αραβία τον Απρίλιο κερδήθηκε με 10,40 δολ. ανά MWh – κάνοντας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται με αυτόν τον τρόπο φθηνότερη από εκείνη που παράγεται από άνθρακα και φυσικό αέριο.
To γεγονός ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές είναι πλέον τόσο φθηνή, τουλάχιστον στις περιοχές του πλανήτη με τον περισσότερο ήλιο και άνεμο, αλλάζει τα δεδομένα, καθώς θα επιτρέψει στις ανανεώσιμες πηγές να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα στην παραγωγή ενέργειας. Ταυτόχρονα, θα επιτρέψει στην καθαρή ενέργεια να μπορεί πλέον να φτάσει σε νέους τομείς των οικονομιών μας – όπως οι μεταφορές μικρών αποστάσεων. Μαζί με την ενεργειακή απόδοση, αυτό θα αποτελέσει βασικό πυλώνα στις προσπάθειές μας για την εξάλειψη των εκπομπών CO2.
Ωστόσο, δεν θα είναι αρκετό για να μας οδηγήσει στις καθαρές μηδενικές εκπομπές.
Η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις μπορεί να είναι δύσκολη και δαπανηρή, ενώ έχει περίπου 8% απώλειες στην πορεία – πράγμα που καθιστά δυσκολότερη την αξιοποίηση των καλύτερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον κόσμο, από τις ερήμους μέχρι και τους ωκεανούς. Η αποθήκευσή της σε μπαταρίες μπορεί να είναι απαγορευτικά ακριβή, αν αυτές δεν φορτίζονται και αποφορτίζονται καθημερινά, γεγονός που καθιστά δύσκολη την ηλεκτροδότηση της θέρμανσης τον χειμώνα.
Επιπλέον, κάποιες χρήσεις των ορυκτών καυσίμων –όπως για παράδειγμα η τροφοδοσία των βαρέων μεταφορών ή των μεταφορών μεγάλων αποστάσεων και η παροχή υψηλής θερμότητας στη βιομηχανία– δεν μπορούν να αντικατασταθούν εύκολα με τη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας.
Η απάντηση, όμως, σε όλα αυτά είναι το υδρογόνο. Μπορεί να παραχθεί από φθηνή, πράσινη, ηλεκτρική ενέργεια, να μεταφερθεί μέσω των υπαρχόντων υποδομών φυσικού αερίου και να χρησιμοποιηθεί αντί για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο σε ορισμένους κλάδους, στους οποίους είναι δύσκολη η μείωση των εκπομπών («hard-to-abate sectors»). Πιστεύω ότι θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει περίπου το 1/4 του μελλοντικού –απαλλαγμένου από τον άνθρακα– ενεργειακού μείγματος.
Ανοίγει, επίσης, τις πόρτες για ένα παγκόσμιο σύστημα εμπορίας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η Αυστραλία πρόκειται να παρέχει υδρογόνο στην Ιαπωνία. Η Ευρώπη εξετάζει την εισαγωγή ηλιακής ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική και αιολικής ενέργειας από τη Βόρεια Θάλασσα στη μορφή υδρογόνου. Η Χιλή έχει συμφωνήσει να στείλει υδρογόνο στο λιμάνι του Ρότερνταμ.
Αν και ακόμα δεν έχει υιοθετηθεί ευρέως, είμαι ενθουσιασμένος για τις προοπτικές που παρέχει το υδρογόνο. Με χώρες που θέτουν στόχους για την υιοθέτηση του υδρογόνου, εταιρείες που ανακοινώνουν έργα υδρογόνου και επενδυτές που επιδιώκουν να τα χρηματοδοτήσουν, σύντομα το υδρογόνο θα αποκτήσει μεγαλύτερο ρόλο και θα γίνει ανταγωνιστικό σε ορισμένες εφαρμογές, αρκετά πριν από το τέλος της δεκαετίας. Πρωτοβουλίες για τη μείωση του κόστους παραγωγής του υδρογόνου βρίσκονται σε εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας του ΟΗΕ «Green Hydrogen Catapult».
Το συγκεκριμένο έργο, το οποίο ξεκίνησε από εταιρείες ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της Snam, στοχεύει στη μείωση της τιμής του υδρογόνου περίπου κατά το ήμισυ, στα 2 δολ./kg (που ισοδυναμεί με 50 δολ. ανά μεγαβατώρα) έως το 2026. Η διοίκηση Μπάιντεν ανακοίνωσε τον προηγούμενο μήνα μια παρόμοια πρωτοβουλία, που στοχεύει στη μείωση της τιμής του καθαρού υδρογόνου έως 1δολ./kg έως το 2030.
Τα επόμενα 10 χρόνια θα είναι μία περίοδος επιτάχυνσης του αντίκτυπου των κλιματικών τεχνολογιών και η ανάπτυξη του υδρογόνου και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα συμβαδίσει.
Η φθηνότερη από ποτέ ανανεώσιμη ενέργεια θα μειώσει το κόστος του υδρογόνου, κάτι το οποίο θα αυξήσει τη ζήτηση, μειώνοντας περαιτέρω το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, σε έναν ενάρετο κύκλο που θα μας βοηθήσει να απαλλάξουμε κάθε γωνιά της οικονομίας μας από τον άνθρακα.
https://www.moneyreview.gr/opinion/41216/i-energeia-sto-katofli-mias-neas-epochis/
